→ Εκ Θεού άρξασθε → Σύμμεικτα
Η θρησκεία οδεύει προς την εξαφάνιση
Εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 22/3/2011
Σύμφωνα με μαθηματικό μοντέλο επιστημόνων
Ολοένα και λιγότεροι άνθρωποι τείνουν να ταυτίζονται με κάποια θρησκεία, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία από απογραφές πληθυσμού σε εννέα ανεπτυγμένες χώρες που υποδεικνύουν ότι η θρησκεία οδεύει σταδιακά προς... εξαφάνιση.
Οι επιστήμονες ανέλυσαν στοιχεία απογραφών, σε βάθος χρόνου μέχρι και ένα αιώνα πίσω, στις οποίες ο πληθυσμός είχε κληθεί να δηλώσει τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του, στην Ελβετία, την Ολλανδία, την Αυστρία, την Τσεχία, την Φιλανδία, την Ιρλανδία, την Αυστραλία, τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι και στις εννέα χώρες καταγράφεται μια παρόμοια κοινωνική (και μαθηματική) τάση και η θρησκεία φαίνεται να οδεύει προς εξαφάνιση.
“Σε ένα μεγάλο αριθμό σύγχρονων εκκοσμικευμένων δημοκρατιών, υπάρχει μια τάση οι άνθρωποι να μην ταυτίζονται πια με κάποια θρησκεία. Στην Ολλανδία το ποσοστό αυτό είναι 40% και στην Τσεχία, όπου είναι το υψηλότερο, φτάνει το 60%", αναφέρει ο ερευνητής Ρίτσαρντ Βίνερ της Research Corporation for Science Advancement.
Ο Βίνερ διευκρίνισε ότι στους επί μέρους ανθρώπους και τις προσωπικές θρησκευτικές πεποιθήσεις τους η εικόνα είναι ασφαλώς πιο πολύπλοκη, όμως σε επίπεδο κοινωνικού συνόλου, αναφορικά με το μέλλον της θρησκείας, η τάση φαίνεται να είναι αυτή που δείχνει το μαθηματικό μοντέλο.
Τα αποτελέσματα της μελέτης παρουσιάστηκαν σε συνάντηση της Αμερικανικής Φυσικής Εταιρίας στο Ντάλας των ΗΠΑ.
Ένας από τους ερευνητές, ο Ντάνιελ Αμπραμς του πανεπιστημίου Northwestern, σε μια ανάλογη μελέτη το 2003, πάλι με τη βοήθεια ενός μαθηματικού μοντέλου, είχε ποσοτικοποιήσει την πιθανότητα σταδιακής εξαφάνισης διαφόρων γλωσσών του πλανήτη μας, που δεν μιλιούνται πια συχνά.
Οι ερευνητές, όπως και στις γλώσσες, έτσι και στις θρησκείες, βασίζονται στην παραδοχή ότι όσο περισσότερο δυναμώνει μια κοινωνική ομάδα (μια γλώσσα ή η ομάδα των άθρησκων), τόσο μεγαλύτερη γίνεται η "χρησιμότητά" της και η ελκυστικότητά της στην κοινωνία, με συνέπεια να απορροφά σιγά-σιγά τις ομάδες που "φυλλοροούν" (όπως οι σπάνιες γλώσσες ή οι θρησκείες).
Μαθηματικό μοντέλο προβλέπει τον θάνατο των θρησκειών
Ερευνητές αφού εξέτασαν δημογραφικά δεδομένα από εννέα χώρες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι υπό εξαφάνιση
Tο τέλος των θρησκειών προβλέπει μελέτη που στηρίζεται σε μαθηματικό μοντέλο
Έρευνα που εξέτασε δημογραφικά δεδομένα από εννέα χώρες -από τις οποίες οι έξι βρίσκονται στην Ευρώπη- καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η θρησκεία είναι είδος υπό εξαφάνιση. Η πρόβλεψη για το θάνατο της θρησκείας βασίστηκε σε μαθηματικό μοντέλο μη γραμμικής δυναμικής, το οποίο περιγράφει τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε δύο κοινωνικές ομάδες, τους πιστούς και τους μη πιστούς.
Οι ερευνητές τροφοδότησαν το μοντέλο με δεδομένα από τις απογραφές στην Αυστραλία, την Αυστρία, τον Καναδά, την Τσεχία, τη Φινλανδία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία, τη Νέα Ζηλανδία και την Ελβετία. Στις χώρες αυτές, οι κάτοικοι ερωτώνται κατά την απογραφή και για τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
Τα στοιχεία των απογραφών, οι οποίες καλύπτουν διάστημα ενός αιώνα σε ορισμένες περιπτώσεις, δείχνουν ότι τα ποσοστά των πιστών συρρικνώνεται και στις εννέα χώρες.
«Η ιδέα του μοντέλου είναι αρκετά απλή» ανέφερε ο Δρ Ρίτσαρντ Ουίνερ του Πανεπιστημίου της Αριζόνας, παρουσιάζοντας τη μελέτη στο συνέδριο της Αμερικανικής Φυσικής Εταιρείας.
Το μοντέλο «διατυπώνει την αρχή ότι οι κοινωνικές ομάδες που έχουν περισσότερα μέλη είναι πιο ελκυστικές για ένταξη. Διατυπώνει επίσης την αρχή ότι οι κοινωνικές ομάδες έχουν μια κοινωνική θέση ή χρησιμότητα».
Με άλλα λόγια, όσο περισσότεροι είναι οι άθεοι σε μια χώρα, τόσο πιο ελκυστική φαίνεται αυτή η κοινωνική ομάδα στα νέα υποψήφια μέλη. Το αντίθετο συμβαίνει στην κοινωνική ομάδα των πιστών.
Ο Δρ Ουίνερ παραδέχεται ότι το μοντέλο είναι υπεραπλουστευτικό, εκτιμά ωστόσο ότι η πρόβλεψη είναι αρκετά αξιόπιστη: «Προφανώς, δεν πιστεύουμε ότι αυτή είναι όντως η δικτυακή δομή της σύγχρονης κοινωνίας, με κάθε άνθρωπο να επηρεάζεται εξίσου από όλα τα άλλα μέλη της κοινωνίας» είπε ο ερευνητής στο BBC.
«Προφανώς τα πράγματα που συμβαίνουν σε κάθε μεμονωμένο άτομο είναι πιο περίπλοκα, ωστόσο πολλά από αυτά ακυρώνονται στον μέσο όρο» εξήγησε.
Η έρευνα, με τίτλο «ένα μαθηματικό μοντέλο του ανταγωνισμού κοινωνικών ομάδων με εφαρμογή στην αύξηση της θρησκευτικής μη-ένταξης», είναι διαθέσιμη online στη μορφή προέκδοσης.