Οι δάσκαλοι θα παίρνουν μισθούς τραπεζιτών

Πρωτοποριακό πείραμα αρχίζει σήμερα σε σχολείο της Νέας Υόρκης

Christine Seib, εφ. Τα Νέα (The Times), 9/9/2009

Αν οι δάσκαλοι αμείβονταν με μισθούς τραπεζιτών, θα ελάμβαναν τα παιδιά καλύτερη εκπαίδευση; Σε αυτό ακριβώς το ερώτημα φιλοδοξεί να απαντήσει ένα πρωτοποριακό πείραμα που αρχίζει σήμερα, μαζί με τη νέα σχολική χρονιά, στη Νέα Υόρκη.

Ένας μέτριος δάσκαλος δεν θα γίνει σπουδαίος αν του δώσει κανείς περισσότερα χρήματα, λέει ο εμπνευστής του προγράμματος. Ο καλός μισθός, όμως, λέει στον εκπαιδευτικό πως αναγνωρίζεις την αξία του

Oι ετήσιες απολαβές των οκτώ δασκάλων που θα αναλάβουν να διδάξουν τα 120 παιδιά της Γ΄ τάξης του Δημοτικού στο σχολείο ΤΕΡ (Τhe Εquity Ρroject, Σχέδιο Δικαιοσύνη) του Ουάσιγκτον Χάιτς, μιας μη προνομιούχου γειτονιάς του Μανχάταν, θα είναι 125.000 δολάρια - πέραν αυτών, όμως, υπάρχουν ετήσια μπόνους που φτάνουν ακόμα και τα 25.000 δολάρια, άριστη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους, συνταξιοδοτικά οφέλη καθώς και η δυνατότητα 12μηνης άδειας άνευ αποδοχών κάθε πέντε χρόνια. Όλα αυτά, την ώρα που ο μέσος ετήσιος μισθός ενός δασκάλου στις ΗΠΑ είναι μόλις 40.412 δολάρια. Πρόκειται για ένα μοναδικό σχολείο, ένα μοναδικό πείραμα στο οποίο θέτουν τις ελπίδες τους οι ειδικοί ώστε να απαντηθεί ένα φλέγον ερώτημα: οι καλύτερες αμοιβές για τους δασκάλους ισοδυναμούν με καλύτερη εκπαίδευση για τους μαθητές;

Η χρηματοδότηση

Πίσω από το ΤΕΡ βρίσκεται ο 32χρονος Ζέκε Βάντερχεκ, ένας πρώην δάσκαλος ο οποίος κατάφερε να εξασφαλίσει για το φιλόδοξο σχέδιό του κυβερνητική χρηματοδότηση ύψους 2,3 εκατ. δολαρίων. Την ιδέα την είχε από χρόνια, όταν διένυε ακόμα την τρίτη δεκαετία της ζωής του, και εργαζόταν ως δάσκαλος σε σχολείο του Ουάσιγκτον Χάιτς. «Ήταν απολύτως προφανές πως υπήρχαν σπουδαίοι δάσκαλοι και πολύ μέτριοι δάσκαλοι», λέει. «Αν βάλεις τα ίδια παιδιά στις τάξεις διαφορετικών δασκάλων, θα έχεις εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα». Τα 120 παιδιά ηλικίας 9-10 ετών που θα φοιτήσουν φέτος στη Γ΄ (και μοναδική προς το παρόν) τάξη του ΤΕΡ κέρδισαν τις θέσεις τους με κλήρωση. Όσο για τους δασκάλους... Ο Βάντερχεκ έλαβε περισσότερεςοαπό 600 αιτήσεις μόλις κυκλοφόρησε η είδηση. Πήρε προσωπική συνέντευξη από 100 υποψήφιους και γύρισε ολόκληρες τις ΗΠΑ προκειμένου να παρακολουθήσει τους 35 επικρατέστερους να διδάσκουν προτού καταλήξει στην τελική οκτάδα. Οι 8 όμως δεν θα έχουν μόνο υψηλές απολαβές- θα έχουν και αντίστοιχες υποχρεώσεις. Θα υποβάλλονται σε αυστηρές αξιολογήσεις και θα εργάζονται από τις 8 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα καθημερινά. Θα παρακολουθούν ο ένας τα μαθήματα του άλλου και θα συζητούν καθημερινά τρόπους βελτίωσης της διδασκαλίας τους. Επιπλέον, αντί της πολυτέλειας των μακροχρόνιων θερινών διακοπών, θα συμμετέχουν το καλοκαίρι σε σεμινάρια.

Τα χρήματα

«Δεν πιστεύω πως μπορεί κανείς να πάρει έναν μέτριο δάσκαλο, να του δώσει περισσότερα χρήματα και να τον κάνει σπουδαίο», λέει ο Βάντερχεκ. «Ούτε πως ένας σπουδαίος δάσκαλος γίνεται λιγότερο καλός αν τον πληρώσεις λιγότερο. Ο καλός μισθός, όμως, λέει στον δάσκαλο πως αναγνωρίζεις την αξία του. Προσελκύει λοιπόν ανθρώπους που θέλουν να αναγνωρίζεται η αξία τους, καθιστώντας την εκπαίδευση ανταγωνιστική ως προς τα άλλα επαγγέλματα... Πέραν αυτών, όμως, τα χρήματα είναι και ένας τρόπος να κρατήσεις τους καλούς εκπαιδευτικούς. Ένας 25άρης δεν θα καθίσει να σκεφτεί πως με τον μισθό που παίρνει δεν μπορεί να συντηρήσει οικογένεια, ένας 30άρης όμως θα το σκεφτεί και πιθανότατα θα αποφασίσει να κάνει κάτι άλλο».

Η νέα δασκάλα των μαθηματικών στο ΤΕΡ, η Τζούντιθ Λεφέβρ, συμφωνεί απόλυτα με τον Βάντερχεκ. Στα 54 της χρόνια, και έπειτα από 30 έτη εργασίας στην Αριζόνα, ο ετήσιος μισθός της δεν ξεπερνούσε τα 40.000 δολάρια. Φέτος, ίσως να φτάσει και τα 150.000. Είναι βέβαια η πρώτη φορά στη ζωή της που κινδυνεύει να απολυθεί εφόσον δεν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων- αλλά αυτό δεν την ενοχλεί καθόλου.

Τι λένε οι αριθμοί