Βλέπουν το τέλος της γρίπης

Γιώργος Αγγελόπουλος, εφ. Τα Νέα, 7/1/2008

Ελπίδες από εμβόλιο που φέρεται ότι θα προστατεύει τον άνθρωπο ισοβίως

Ελπίδες ότι μόνο μία ένεση θα μας προσφέρει προστασία εφ΄ όρου ζωής από όλους τους τύπους της γρίπης δημιουργούν οι δοκιμές εμβολίου που διενεργήθηκαν στις ΗΠΑ σε 79 εθελοντές.

Το εμβόλιο που παράγεται από την αγγλική εταιρεία Αcambis υποτίθεται πως προστατεύει από όλα τα στελέχη της γρίπης Α- αυτής που προκαλεί τις πανδημίες. Αντίθετα από τα εμβόλια που υπάρχουν σήμερα και τα οποία πρέπει να τροποποιούνται κάθε χρόνο ανάλογα με το πώς αλλάζει ο ιός, αυτό το νέο αντιγριπικό όπλο στρέφεται εναντίον στοιχείων του ιού που δεν αλλάζουν. Έτσι, το εμβόλιο αυτό θα μπορεί να αποθηκευτεί και να χρησιμοποιηθεί αμέσως μόλις εμφανιστεί πανδημία. Επίσης, δεν χρειάζεται να αναπτύσσεται σε γονιμοποιημένα αυγά κότας όπως τα υφιστάμενα εμβόλια, αλλά μπορεί να παράγεται με καλλιέργεια κυττάρου.

Και σε κουνάβια

Τα αποτελέσματα των δοκιμών που ανακοινώθηκαν από την Αcambis, δείχνουν ότι το εμβόλιο Αcam-Flu-Α είναι ασφαλές και κινητοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα εναντίον μιας μικρής πρωτεΐνης (πεπτίδιο), που ονομάζεται Μ2e και βρίσκεται στην επιφάνεια όλων των στελεχών του ιού της γρίπης Α. Εκτός από τους εθελοντές, το εμβόλιο δοκιμάστηκε και σε κουνάβια, τα οποία προσβάλλονται από τις μορφές της γρίπης που πλήττουν τον άνθρωπο και τα πουλιά. Τα κουνάβια χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και είτε τους χορηγήθηκε το νέο εμβόλιο είτε δεν εμβολιάστηκαν. Στη συνέχεια εκτέθηκαν σε μεγάλη δόση του ιού της γρίπης Η5Ν1 που από το 2003 έχει σκοτώσει εκατομμύρια πουλερικά και περισσότερους από 200 ανθρώπους σε όλη την Ασία. Όλα τα κουνάβια που δεν εμβολιάστηκαν πέθαναν, αλλά το 70% των εμβολιασμένων επιβίωσε.

Ένα σοβαρό πρόβλημα με τα συμβατικά εμβόλια είναι ότι στρέφονται εναντίον στοιχείων του ιού της γρίπης που αλλάζουν γρήγορα. Κάθε χρόνο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εντοπίζει τα τρία στελέχη γρίπης που εκάστοτε παρουσιάζονται, δύο γρίπης Α και ένα Β, και το εμβόλιο παρασκευάζεται ειδικά για να προσφέρει προστασία έναντι αυτών. Πρόκειται πάντοτε για μια κούρσα με τον χρόνο, επειδή πρέπει να παραχθούν εκατομμύρια αυγά για την ανάπτυξη του εμβολίου και, αν δεν χρησιμοποιηθεί, είναι άχρηστο για την επόμενη σεζόν.

Η προσέγγιση της Αcambis ήταν να εντοπίσει μια πλευρά του ιού που δεν αλλάζει. Οι πανδημίες προκαλούνται πάντοτε από στελέχη της γρίπης Α (τα στελέχη της γρίπης Β, που βρίσκονται μόνο σε ανθρώπους, προκαλούν επιδημίες, αλλά ουδέποτε έχουν προκαλέσει πανδημία). Η εταιρεία εντόπισε το πεπτίδιο Μ2e στην επιφάνεια όλων των στελεχών της γρίπης Α και ανέπτυξε εμβόλιο, το οποίο στρεφόταν εναντίον αυτού.

Μπορεί να αποθηκευτεί

Ο ΜΑΪΚΛ ΟΥΟΤΣΟΝ, αντιπρόεδρος της Αcambis αρμόδιος για την έρευνα και την ανάπτυξη, δήλωσε: «αν υπήρχε άμεση απειλή πανδημίας γρίπης, θα ήταν δυνατό να ολοκληρώσουμε τις δοκιμές και να διαθέσουμε το εμβόλιο στην αγορά μέσα σε τρία χρόνια. Χωρίς μια τέτοια απειλή, θα χρειαστεί λίγο περισσότερο, ίσως πέντε χρόνια. Το acam-flu-a μπορεί να ξεπεράσει πολλά από τα ελαττώματα των υφιστάμενων εμβολίων γρίπης. Μπορεί να παρασκευαστεί ανά πάσα στιγμή και να αποθηκευτεί εκ των προτέρων εν όψει μιας πανδημίας ή να χρησιμοποιείται τακτικά για να εξασφαλίζει στον πληθυσμό προστασία από πανδημίες».

Μια ασθένεια με εκατομμύρια θύματα

● 500.000 έως 1 εκατομμύριο άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο σ΄ όλο τον κόσμο από γρίπη.

● 50.000.000 άνθρωποι πιθανολογείται ότι θα πεθάνουν από μια πανδημία της ανθρώπινης μορφής της γρίπης των πτηνών, την οποία οι ειδικοί θεωρούν αναπόφευκτη.

● ΟΙ ΙΟΙ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ εμφανίζουν γενετικές εκτροπές και μεταλλαγές. Οι εκτροπές είναι συνεχείς μικρές αλλαγές, εξαιτίας των οποίων το εμβόλιο της γρίπης πρέπει να αλλάζει κάθε χρόνο ώστε να εξασφαλίζεται ότι λειτουργεί. Η μεταλλαγή συμβαίνει σπάνια και απρόβλεπτα, και προκαλεί πανδημίες.

●ΟΙ ΠΑΝΔΗΜΙΕΣ πιάνουν τους ανθρώπους απροετοίμαστους και διαδίδονται με ταχύτητα. Η πανδημία του 1918 σκότωσε 20 εκατομμύρια ανθρώπους (μερικοί μιλούν για 40 εκατομμύρια).