Δεν φθάνει μόνο η γυμναστική για να χάσει κανείς βάρος
Εύη Σάλτου, εφ. Τα Νέα, 24/10/2009
Για να αρχίσουμε να χάνουμε βάρος θα πρέπει να υπάρχει αρνη τικό ισοζύγιο, δηλαδή οι θερμίδες που λαμβάνουμε από την τροφή να είναι λιγότερες από αυτές που χρειαζόμαστε για να επιτελεστούν οι βασικές λειτουργίες του οργανισμού
Πρέπει να συνδυάζεται με αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες και μαχαίρι στις ατασθαλίες
Η γυμναστική είναι το κλειδί για να χάσει κανείς βάρος: αυτό τουλάχιστον ήταν γνωστό μέχρι σήμερα και κανείς δεν μπορούσε να το αμφισβητήσει. Ή μήπως όχι; Ερευνητές και πανεπιστημιακοί υποστηρίζουν ότι τα οφέλη της σωματικής άσκησης σχετικά με την απώλεια βάρους είναι υπερεκτιμημένα.
Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι παρά τις προσδοκίες, για να απαλλαγεί κάποιος από τα περιττά κιλά η σωματική άσκηση αποδεικνύεται λίγη. Δεν συμβαίνει το ίδιο και με τις αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες. Έτσι, όσο πιο λίγο και πιο σωστά τρώει κανείς τόσο πιο εύκολα θα βλέπει τα νούμερα στο παντελόνι του να μειώνονται σταδιακά.
Χαρακτηριστική είναι η μελέτη του Ινστιτούτου Ερευνών Φυσικής Άσκησης και Διαχείρισης του Βάρους στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, αλλά κι εκείνη του Εργαστηρίου Προληπτικής Ιατρικής στο Κέντρο Βιοϊατρικής Πένινγκτον στη Λουϊζιάνα. Και στις δύο μελέτες, σε ομάδες εκατοντάδων γυναικών που έκαναν καθιστική ζωή ανέθεσαν να κάνουν για έναν χρόνο κάποιο είδος γυμναστικής. Τα αποτελέσματα ήταν κάθε άλλο παρά αναμενόμενα. Ανεξάρτητα με τον τύπο άσκησης που έκανε κάθε γκρουπ, οι γυναίκες έχασαν το ίδιο βάρος. Το πιο εντυπωσιακό όμως ήταν ότι ακόμη και οι γυναίκες που δεν συμμετείχαν σε κανένα αθλητικό γκρουπ έχασαν τα ίδια κιλά! Οι επιστήμονες στηρίχτηκαν στο γεγονός ότι όσοι κάνουν γυμναστική τρώνε περισσότερο, αφού για να επιβραβεύσουν την προσπάθειά τους «δωρίζουν» στον εαυτό τους ένα έξτρα κομμάτι πίτσα ή ένα μικρό κομμάτι κέικ, με αποτέλεσμα όχι μόνο να μην απαλλάσσονται από τα κιλά, αλλά να φορτώνονται κι άλλα.
Αντισταθείτε. Γι΄ αυτό και οι ερευνητές προτείνουν σε όσους έχουν παραπανήσια κιλά να αντισταθούν σε παχυντικές τροφές που είναι πειρασμός. Οι θερμίδες, π.χ., που καίει κάποιος με τρέξιμο 50 λεπτών με ταχύτητα 8 χλμ. /ώρα, ισοδυναμούν με αυτές που έχει ένα χάμπουργκερ. Επίσης, τις θερμίδες που μπορεί να κάψει κανείς με περπάτημα 40 λεπτών σε έντονο ρυθμό, μπορεί αντίστοιχα να μην τις πάρει αν πει «όχι» σε 10 τηγανητές πατάτες.
Οι ειδικοί στη χώρα μας πάντως επισημαίνουν ότι η αλήθεια είναι κάπου στη μέση. «Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο να υπερεκτιμούμε τις θερμίδες που "καίει" κάποιος σε μία συνεδρία άσκησης. Πολλοί από εμάς πιστεύουμε ότι μπορούμε κάλλιστα να φάμε τρία κομμάτια από την αγαπημένη μας πίτσα, καθώς 20 λεπτά στον διάδρομο αρκούν για να σβηστούν από τη μνήμη του οργανισμού μας. Γι΄ αυτό και για ορισμένους ανθρώπους που ακολουθούν την παραπάνω τακτική, η άσκηση πιθανόν να μη συμβάλλει στην απώλεια βάρους», λέει η διατροφολόγος- διαιτολόγος κ. Κωσταλένια Καλλιανιώτη.
Οι αποδείξεις. «Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι να γυμναζόμαστε με σκοπό να εξισορροπήσουμε τις διατροφικές μας ατασθαλίες, αλλά να εισάγουμε τη σωματική δραστηριότητα στην καθημερινότητά μας, τόσο για τη βελτίωση της υγείας και την απόκτηση ευεξίας όσο και για την πιο αποτελεσματική ρύθμιση του σωματικού βάρους μας μακροπρόθεσμα».
Όπως επισημαίνει η διαιτολόγος- διατροφολόγος κ. Αστερία Σταματάκη, «όταν μιλάμε για απώλεια βάρους δεν μας ενδιαφέρει μόνο η ενεργειακή δαπάνη που γίνεται με τη φυσική δραστηριότητα, αλλά και η ενεργειακή πρόσληψη, δηλαδή το πόσες θερμίδες καταναλώνουμε καθημερινά. Έτσι, για να αρχίσουμε να χάνουμε βάρος θα πρέπει να υπάρχει αρνητικό ισοζύγιο, δηλαδή οι θερμίδες που λαμβάνουμε από την τροφή να είναι λιγότερες από αυτές που χρειαζόμαστε για να επιτελεστούν οι βασικές λειτουργίες του οργανισμού, προσθέτοντας τις θερμίδες που χρειαζόμαστε για τη φυσική δραστηριότητα».
Οι χρυσές δίαιτες παχαίνουν!
Στο ίδιο συμπέρασμα με τον κ. Κάνον κατέληξαν και ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας. Όπως προέκυψε από την έρευνά τους, είναι εύκολο για κάποιον να χάσει 5- 10% του συνολικού του βάρους κάνοντας δίαιτα, ωστόσο είναι πιο εύκολο να τα ξαναπάρει. Απέδειξαν μάλιστα ότι μόλις 5% των ανθρώπων που κάνουν δίαιτα μπορεί να διατηρήσει τα κιλά ακόμη και πέντε χρόνια μετά την ολοκλήρωση της δίαιτας.
Η τηλεόραση κάνει παχύσαρκα τα παιδιά
Στο... στόχαστρο των ξένων ερευνών βρέθηκαν και τα παιδιά. Μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε πέρυσι στο περιοδικό «Ιnternational Journal of Οbesity», παρακολουθούσε για 18 μήνες 538 παιδιά ηλικίας 11 ετών. Αυτό που διαπίστωσαν οι ερευνητές είναι το γεγονός ότι τα παιδιά βλέποντας μία ώρα περισσότερο τηλεόραση «φορτώνονταν» με επιπλέον 110 θερμίδες. Το πιο εντυπωσιακό εύρημα ωστόσο ήταν ότι ακόμη και στην περίπτωση που ασκούνταν για μία επιπλέον ώρα, οι θερμίδες ήταν σχεδόν τριπλάσιες (292 θερμίδες). Δεν είναι λίγοι οι επιστήμονες πάντως οι οποίοι υποστηρίζουν ότι «η παχυσαρκία είναι αυτή που οδηγεί τα παιδιά σε σωματική αδράνεια και όχι το αντίστροφο».
Κύριος υποστηρικτής της θέσης αυτής, ο ερευνητής Τerry Wilkin, καθηγητής μεταβολισμού στο Derriford Ηospital, στο Πλιμουθ, σε έρευνα που έκανε βρήκε ότι παρ΄ όλο που τα παχύσαρκα παιδιά έκαναν λιγότερη γυμναστική, ήταν η παχυσαρκία που τα έκανε σωματικά ανενεργά και όχι το γεγονός ότι ήταν αργοκίνητα.
«Το να ξαπλώνεις στον καναπέ δεν σε κάνει απαραίτητα παχύσαρκο, αλλά αν είσαι παχύσαρκος, είναι πολύ πιο λογικό να ξαπλώνεις στον καναπέ», έλεγε χαρακτηριστικά.
Την άποψη αυτή όμως δεν συμμερίζεται ο γυμναστής κ. Θανάσης Παπαγεωργίου. «Ακόμη και για τα παχύσαρκα παιδιά υπάρχει ειδικό ασκησιολόγιο. Δεν μπορούμε να τα βάλουμε να κάνουν άλμα επί κοντώ, ωστόσο θα πρέπει να τους κάνουμε γυμναστικά προγράμματα προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους», λέει.
«Να μην τα βλέπουμε μονοδιάστατα»
O πρόεδρος της Ένωσης Γυμναστών Βορείου Ελλάδος κ. Θανάσης Παπαγεωργίου, επισημαίνει ότι ο συνδυασμός άσκησης και σωστής διατροφής είναι το όπλο που έχουν στα χέρια τους όσοι έχουν παραπανήσια κιλά.
«Δεν μπορούμε να τα βλέπουμε μεμονωμένα. Ούτε μόνο ακολουθώντας διατροφή μπορεί να δει κάποιος αποτελέσματα ούτε κάνοντας μόνο γυμναστική.
Αντίθετα, μόνο αν συνδυαστούν, τα αποτελέσματα θα είναι εμφανή και σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα».
Σημειώνει δε ότι δεν θα πρέπει να παρασυρθεί ο κόσμος, «γιατί τότε θα έχουμε εγκατάλειψη της άσκησης, με αποτέλεσμα να επικεντρωθούν σε εξαντλητικές δίαιτες».
Φάρμακο για τον διαβήτη νικά την παχυσαρκία
Η απώλεια βάρους συνδυάζεται και με μείωση της αρτηριακής πίεσης
ΛΟΝΔΙΝΟ Ενα φάρμακο για τον διαβήτη φαίνεται ότι μπορεί να νικήσει κατά κράτος την παχυσαρκία και σε μη διαβητικά άτομα, μειώνοντας παράλληλα την αρτηριακή πίεσή τους, σύμφωνα με τα αποτελέσματα δοκιμής που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Τhe Lancet». Η ουσία λιραγλουτίδη που κυκλοφορεί στην Ευρώπη με την εμπορική ονομασία Victoza σε μορφή ένεσης για την αντιμετώπιση του διαβήτη, έδωσε καλύτερα αποτελέσματα σε παχύσαρκα άτομα σε σύγκριση με μια ευρέως διαδεδομένη θεραπεία για την παχυσαρκία, την ορλιστάτη. Ατομα που έλαβαν υψηλή δόση του φαρμάκου επί πέντε μήνες έχασαν περισσότερα από επτά κιλά- σχεδόν διπλάσιο βάρος από αυτό που επιτυγχάνεται από άλλες θεραπείες για την παχυσαρκία.
Η ευρωπαϊκή κλινική δομική που διεξήχθη από ειδικούς του Τμήματος Ανθρώπινης Διατροφής του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης περιελάμβανε 564 άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος μεταξύ 30 και 40 (άρα παχύσαρκα σύμφωνα με τα επιστημονικά κριτήρια). Οπως προέκυψε η χορήγηση στα άτομα αυτά υψηλών δόσεων λιραγλουτίδης ήταν πολύ αποτελεσματικότερη από τη χορήγηση ορλιστάτης ή εικονικού φαρμάκου.
Η μέση απώλεια βάρους των συμμετεχόντων που ελάμβαναν δόση 3 mg λιραγλουτίδης ημερησίως, σε συνδυασμό με δίαιτα και πρόγραμμα άσκησης, ήταν 7,2 κιλά σε σύγκριση με 4,1 κιλά για τα άτομα που έπαιρναν τρία χάπια ορλιστάτης ημερησίως. Οπως μάλιστα προέκυψε, ακόμη και μικρότερες δόσεις της ουσίας οδήγησαν σε απώλεια 4,8 ως και 6,3 κιλών κατά μέσον όρο. Τα άτομα που έλαβαν εικονική θεραπεία έχασαν μόνο 2,8 κιλά κατά μέσον όρο.
Η απώλεια βάρους συνδυάστηκε με βελτίωση σημαντικών δεικτών υγείας. Ολα τα άτομα που έλαβαν λιραγλουτίδη παρουσίασαν μείωση της αρτηριακής πίεσής τους ενώ υποχώρησαν ως και κατά 96% τα πρόδρομα σημάδια εμφάνισης διαβήτη, όπως τα ελαφρώς αυξημένα επίπεδα σακχάρου του αίματος.
Όπως ανέφερε ο επικεφαλής των ερευνητών Αρνε Αστρουπ «η λιραγλουτίδη προσφέρει έναν νέο τρόπο δράσης για τη θεραπεία της παχυσαρκίας και βελτιωμένη αποτελεσματικότητα σε σύγκριση με τις διαθέσιμες αυτή τη στιγμή θεραπείες. Η επίδρασή της στα προδιαβητικά συμπτώματα δείχνει ότι μπορεί να είναι σημαντική για τη θεραπεία παχύσαρκων ατόμων που βρίσκονται στον προθάλαμο του διαβήτη».