Η προστασία των Μετεώρων (Επιστολή)

Σωτήρης Τζήμας-Θεόφιλος Αναστασίου, εφ. Τα Νέα, 19/6/2001

«Ύστερα από σύσταση του ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο για τα Μνημεία και τους Αρχαιολογικούς Χώρους) και του IUCN (Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης) και η UNESCO χαρακτήρισε τα Μετέωρα "Μνημείο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς" (9/12/88), (που περιλαμβάνει επίσης και τις άλλες μη γνωστές περιοχές των Μετεώρων, την κοιλάδα της Μύκανης ή Παλαιοπαναγιάς πίσω από τη Βλαχάβα, όπου υπάρχει και τρίτη περιοχή ασκητισμού και κάστρο).

Ο χώρος όμως γύρω από τις Ιερές Μονές των Μετεώρων έχει κηρυχθεί "ιστορικό και διατηρητέο μνημείο και τόπος που παρουσιάζει ιδιαίτερο φυσικό κάλλος ή ενδιαφέρον από απόψεως αρχιτεκτονικής ή ιστορικής", με την ΥΑ 10977/16-5-67, (ΦΕΚ 352/31-5-67).

Προστατεύεται επίσης από τον ΚΝ 5351/32 "Περί αρχαιοτήτων", άρθρο 52, από τον Ν. 1469/50, άρθρα 1 και 5, και από την τροποποίηση αυτού του νόμου, ΝΔ 4177/62. Προστατεύεται επίσης από τη Διεθνή Σύμβαση των Παρισίων, (21/11/72), για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, (Ν 1126/81, ΦΕΚ 32/10-2-1981), από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση του Λονδίνου, (6/5/69), για την προστασία της Αρχαιολογικής Κληρονομιάς, (Ν. 1127/81, ΦΕΚ 32/10-2-81), από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση της Γρανάδας, (3/10/85), για την Προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Ευρώπης, (Ν. 2039/1992, ΦΕΚ 61/13-4-92), και τέλος από τον Ν. 2351/1995.

Βάσει του αρχαιολογικού νόμου, μέχρι την τελευταία οριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου προστατευόμενα ήταν μόνο τα μοναστήρια, τα ερείπια μοναστηριών και ο ελεγχόμενος χώρος γύρω τους, σε απόσταση 100-500 μέτρων. Μετά την τελευταία όμως οριοθέτηση, που έγινε με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού, ολόκληρη η περιοχή των Μετεώρων τελεί υπό την προστασία και τις απαγορεύσεις του νόμου. Ισχύει, δηλαδή, το ίδιο καθεστώς που ισχύει για την Ακρόπολη των Αθηνών, για την Κνωσό, τους Δελφούς ή τον Μυστρά. Σύμφωνα με το καθεστώς αυτό ο δήμαρχος Αθηναίων π.χ. ή ο νομάρχης Αττικής δεν έχουν κανένα δικαίωμα στον χώρο της Ακρόπολης, ούτε καν να εκφέρουν γνώμη γι' αυτόν! Το μόνο που τους αναθέτει ο νομοθέτης είναι η αποκομιδή, ούτε καν η περισυλλογή, των απορριμμάτων! Και όλες οι οικονομικές, αθλητικές ή πολιτιστικές δραστηριότητες, σύμφωνα με τη νομοθεσία, περιορίζονται στις πόλεις που γειτνιάζουν με τον αρχαιολογικό χώρο. Σε καμιά περίπτωση δεν νοείται εισβολή νέων, σύγχρονων δραστηριοτήτων!».