Διαταραχές στα Μετέωρα

Εφημερίδα Ελευθεροτυπία (Βιβλιοθήκη), 10/10/2003

«ΩΚΕΑΝΙΔΑ», ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ

Αρχές Γενάρη του 1963. Μια παρέα Αθηναίων ανεβαίνει στα Μετέωρα για σύντομες διακοπές στο τριήμερο των Φώτων. Σε μια επίσκεψη στις Μονές πέφτει πυκνή ομίχλη κι ένα μέλος της παρέας χάνεται. Τι έχει συμβεί;

Στα Μετέωρα βρίσκεται κι ένα γκρουπ Ολλανδών τουριστών που έχει έρθει για περιήγηση ύστερα από τη συμμετοχή του στο Συνέδριο Ειρήνης της Μόσχας. Ο βουλευτής της ΕΔΑ Λαμπράκης ταξιδεύει στην περιοχή, προφασιζόμενος πολιτική περιοδεία, για να συναντήσει μια όμορφη Ολλανδέζα που γνωρίζει από το Κίνημα Ειρήνης. Η ΚΥΠ προσπαθεί να τον παγιδεύσει. Ο συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος, με μια ομάδα παρακρατικών, είναι παρών. Ένας Άγγλος πράκτορας της ΜΙ6 παρακολουθεί έναν Ολλανδό, άνθρωπο των Σοβιετικών, περιμένοντας ν' αλλάξει στρατόπεδο.

Ένας νεαρός από τη Θεσσαλονίκη με φιλοσοφικά ενδιαφέροντα βρίσκεται κι αυτός στο ξενοδοχείο «Ξενία», όπου έχουν όλοι καταλύσει, μαζί με το δικηγόρο του Ανδρέα Οικονόμου, ο οποίος προσπαθεί να τον πείσει να λάβει μέρος σε μια δικονομική κομπίνα.

Η προμετωπίδα του μυθιστορήματος αναφέρει: «Γιατί να πεις την αλήθεια, όταν σε συμφέρει το ψέμα;». Είναι μια φράση ενός Αυστριακού φιλόσοφου που είχε απασχολήσει στο Κέμπριτζ τον Αγγλο υπάλληλο των μυστικών υπηρεσιών.

Όλη η αφήγηση στρέφεται γύρω από αυτό το ερώτημα και το μυθιστόρημα μια γίνεται πολιτικό θρίλερ, μια ψυχολογικό ρομάντζο, μια ιστορία μυστηρίου.

Η δεκαετία του '60 έχει μυθοποιηθεί, και για την Ελλάδα παρουσιάζεται ως περίοδος ανανέωσης και χαμένων ευκαιριών. Ο Θεοδωράκης, ο Χατζιδάκις, ο Ζορμπάς κ.λπ. αποτελούν συνειρμικές αναφορές ενός μικρού παραδείσου που χάθηκε με το πραξικόπημα των συνταγματαρχών.

Η δική μου αντίληψη είναι εν μέρει διαφορετική. Την αντιμετωπίζω σαν μια δεκαετία που κουβαλάει το γενετικό κώδικα της προηγούμενης μετεμφυλιακής και πρόκειται να αποτύχει -μιλώντας πάντα για την Ελλάδα- πριν κλείσει τα δεκάχρονά της. Οι καινοτομίες υπάρχουν, αλλά κάπου αστοχούν.

Έχω γράψει πέντε αστυνομικά μυθιστορήματα. Τα δύο αναφέρονται στη σύγχρονη πραγματικότητα κι έχουν για θέμα τους τον υπόκοσμο. Στα υπόλοιπα, τα οποία έχουν ένα υπόβαθρο ιστορικο-πολιτικό, εμφανίζεται ο ίδιος ήρωας, ο δικηγόρος Ανδρέας Οικονόμου. Το καινούργιο, «Διαταραχές στα Μετέωρα», διαδραματίζεται στα 1963, το «Χαμένο παιχνίδι» στα 1967 και τα «Εγκλήματα στην Πανσιόν Απόλλων» στα 1974. Χρησιμοποιώ την πιο διαδεδομένη φόρμα αφήγησης της εποχής εκείνης, το ανάλαφρο αστυνομικό μυθιστόρημα, αλλάζοντας μερικά από τα κλισέ που του προσέδιδαν μια αφελή αθωότητα.

Το μεταφραστικό μου έργο αποτελείται από περίπου πενήντα βιβλία, που συνοδεύονται από επίμετρα ή εισαγωγές -μια δραστηριότητα με «σαφείς» προθέσεις, η οποία όμως διαπίστωσα ότι εμποδίζει την ανάγνωση των δικών μου αφηγημάτων. Διότι όταν αναφέρεται κανείς στην πραγματικότητα της χώρας του, καταφεύγει σε άλλους τρόπους αφήγησης και σε διαφορετικά θέματα. Ετσι, για τις Διαταραχές επέλεξα έναν εκδοτικό οίκο -«Ωκεανίδα»- στον οποίο δεν έχω κάνει καμία μετάφραση.

Ξεχώρισα ως θέματα για τις Διαταραχές το θέατρο αντί για το σινεμά, την πρώιμη εγχώρια ψυχανάλυση αντί για την ηθογραφία και την ελαφρολαϊκή μουσική, την πολιτική αντί για το ρεπορτάζ, στη συνέχεια την κατασκοπία αντί της πολιτικής και κυρίως μια παλιά συνταγή αφηγήματος, για να σχολιάσω μια δεκαετία που οι άγουρες καινοτομίες της εξακολουθούν και ασκούν επιρροή. Είναι ένα ανάλαφρο ανάγνωσμα με «διαφορετικές» αναφορές και τίτλο που προϊδεάζει σχετικά τον αναγνώστη.