Μετέωρα
Το έθιμο του Αϊ-Γιώργη του Μαντιλά
Στη γιορτή του Αγίου Γεωργίου αναβιώνει ένα ακόμη παμπάλαιο έθιμο το οποίο κρατά από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Είναι το πιο χαρακτηριστικό της περιοχής των Μετεώρων. Στην κάθετη πλευρά του τεράστιου βράχου που ορθώνεται πάνω ακριβώς από το Καστράκι υπάρχει η σκήτη του Αϊ-Γιώργη του Μαντιλά. Το πρωί της γιορτής του αγίου, στις 23 Απριλίου, οι νέοι του χωριού σκαρφαλώνουν με σχοινιά στον βράχο και κρεμούν στη σκήτη δεκάδες μαντίλια που τους δίνουν οι συγχωριανοί τους. Τα μαντίλια που έχουν κρεμάσει την προηγούμενη χρονιά τα μαζεύουν και τα μοιράζουν για να γίνουν φυλαχτά. Όταν τελειώσει η διαδικασία των μαντιλιών, οι αναρριχητές στήνουν χορό στη μικρή εσοχή του βράχου όπου βρίσκεται η σκήτη τραγουδώντας παραδοσιακά τραγούδια για τα Μετέωρα.
Το έθιμο πάει χρόνια πίσω, την εποχή της Τουρκοκρατίας, όταν ένας αγάς έκοβε ξύλα εκεί στη βάση του βράχου και τραυματίστηκε στο πόδι από το τσεκούρι του. Η γυναίκα του έδεσε με τη μαντίλα της το πόδι του άντρα της και, αν και μουσουλμάνα, ζήτησε τη βοήθεια του Αγίου Νικολάου για να γιάνει. Και όταν ο άντρας της έγινε καλά, εκείνη αφιέρωσε τη μαντίλα της στον Άγιο Νικόλαο. Από τότε επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο αυτό το έθιμο, χωρίς ποτέ να πέσει κάποιος από τους αναρριχητές.
Χειρ Θεοφάνους του Κρητός
Στις κορυφές των βράχων βρίσκεστε πιο κοντά στον ουρανό,αλλά σας ανεβάζει ακόμη πιο ψηλά η χειρ του μοναχού Θεοφάνους του Κρητός.Ο επιφανέστερος- μαζί με τον κυρ Μανουήλ Πανσέληνο- καλλιτέχνης τής μετά την Αλωση ζωγραφικής έχει ιστορήσει το 1527 το καθολικό της μικρότερης μονής των Μετεώρων,του Αγίου Νικολάου του Αναπαυσά.Αυτό είναι το πρώτο γνωστό έργο του Θεοφάνη Στρελίτζα,του επονομαζόμενου Μπαθά.Η μονή βρίσκεται λίγο πιο έξω από το Καστράκι,δίπλα στον δρόμο για τα άλλα μοναστήρια,και την παράδοση του μοναχισμού που εγκαινιάστηκε εδώ τον 14ο αιώνα συνεχίζει σήμερα ένας μόνο μοναχός.
Ξεχωριστή στιγμή: Κοντά στον ουρανό
Στη μεγαλύτερη μοναστηριακή πολιτεία μετά το Αγιον Ορος το τελετουργικό της Μεγάλης Εβδομάδας στα έξι μοναστήρια που λειτουργούν ακόμη ακολουθείται με ιδιαίτερη κατάνυξη.Ο επιτάφιος περιφέρεται στις κορφές των βράχων γύρω από τις μονές και η Ανάσταση αποκτά εκεί το πραγματικό της νόημα.Τα μοναστήρια όμως έχουν τους δικούς τους κανόνες τόσο για την αμφίεση όσο και για την ώρα προσέλευσης και αποχώρησης από τις ακολουθίες και είναι καλό ο επισκέπτης να τους γνωρίζει εκ των προτέρων.
Η έξοδος των αγίων
Τη δεύτερη ημέρα του Πάσχα οι μοναχοί βγάζουν από τα μοναστήρια τα λείψανα των αγίων τα οποία φυλάσσουν εκεί με ευλάβεια και κατεβαίνουν στο Καστράκι για να τα παραδώσουν με τελετουργικό τρόπο στους κατοίκους οι οποίοι θα τα λιτανεύσουν την επομένη και θα τα κρατήσουν ως την Κυριακή του Θωμά.
ΠΡΟΣΒΑΣΗ: Οδικώς ή σιδηροδρομικώς από Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Η Καλαμπάκα απέχει από την Αθήνα 356 χλμ.και από τη Θεσσαλονίκη 236 χλμ.Το Καστράκι απέχει από την Καλαμπάκα 3 χλμ.
ΔΙΑΜΟΝΗ: Στην Καλαμπάκα,στα ξενοδοχεία Διβάνη Μετέωρα,τηλ. 24320 22583,24320 23330,Αμαλία, τηλ.24320 72216,Μετέωρα,τηλ. 24320 78180,Εντελβάις,τηλ.24320 23884,Φαμίσης,τηλ.24320 25090, Οδύσσειο,τηλ.24320 22320,στα δωμάτια και σουίτες Μοναστήρι, τηλ.24320 23952.Στο Καστράκι, στους ξενώνες Δούπιανη Χάουζ, τηλ.24320 75326,77555,Αρχοντικό Μεσοχώρι,τηλ.24320 77164,Πέτρινο,τηλ.24320 78106,Σπανιά, τηλ.24320 75966,Ζιώγα,τηλ.24320 75336,και στα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα του Μπανταλογιάννη, τηλ.24320 23253.
ΦΑΓΗΤΟ: Η περιοχή φημίζεται για τα κοψίδια της και θα τα βρείτε στο Καστράκι,στις ταβέρνες Μετέωρα του Δουβίτσα,Ζιώγας και Παράδεισος,οι οποίες σερβίρουν και μαγειρίτσα μετά την Ακολουθία της Ανάστασης και την ημέρα του Πάσχα ψήνουν τον οβελία και κοκορέτσι.
Στην Καλαμπάκα υπάρχουν ο γνωστός Κήπος του Ηλία,το Μετεώρων Πανόραμα και στην είσοδο της πόλης το Σταγών Γεύσεις.Στον δρόμο για το Καστράκι,ο Διόνυσος,το Πανελλήνιο και το Αιγίνιο.Στα ζαχαροπλαστεία υπάρχει το «ενδημικό» γλυκό σπάτουλα και στα κιόσκια στη γέφυρα Μουργκάνη πωλείται το γλυκό σουτζούκι (φωτογραφία). Τα μυστήρια των απόκοσμων βράχων
Στην κορυφή αυτού του βράχου ο τσάρος των ΣέρβωνΣτέφανος Δουσάνδιέταξε σε ανάμνηση των στρατιωτικών νικών του στην Ηπειρο και στη Θεσσαλία να στηθεί το 1348 ένας μεταλλικός σταυρός. Αυτοί που τον κατέβασαν το 1975 για να τον τοποθετήσουν στη Μονή Βαρλαάμ έφτασαν στην κορυφή του βράχου με ελικόπτερο. Αποκλείεται ο σταυρός να τοποθετήθηκε με τον ίδιο τρόπο. Η δυσκολία του εγχειρήματος ανάβασης στους βράχους έκανε πολλούς να φαντάζονται απίθανες μεθόδους για την πραγματοποίησή του. Ετσι είδαν μέχρι και χάρτινους ή και πραγματικούς αετούς να μεταφέρουν σχοινιά στις κορφές τους. Αλλά όπως μας πληροφορεί ο δεινός ορειβάτης Χρήστος Λάμπρης στους βράχους ανέβαιναν άνθρωποι με δικές τους δυνάμεις ήδη από πολύ παλιά. Μάλιστα, στη διάρκεια του 14ου αιώνα κάποιος άνθρωπος έφτασε σχεδόν στην κορυφή του βράχου Αλυσος, περνώντας με τα στοιχειώδη μέσα της εποχής από ορισμένα περάσματα 5ου βαθμού δυσκολίας. Πουθενά αλλού στον κόσμο δεν υπάρχουν ίχνη τόσο δύσκολης αναρρίχησης σε τόσο πρώιμη εποχή. Φανταστείτε ότι η πρώτη επίσημη αναρριχητική διαδρομή έγινε το 1842 στο Μοντ Αϊγκίγ στο Ντοφινέ με τη βοήθεια σκάλας και σχοινιών από τον Αντουάν ντε Βιλ και τους οκτώ σχοινοσυντρόφους του.
Πώς ανέβηκαν οι αναχωρητές
Φαίνεται ότι δεν ήσαν μοναχοί οι πρώτοι που ένιωσαν την ανάγκη να κινηθούν προς τον ουρανό.
Ο όσιος Αθανάσιος,ο οποίος ίδρυσε τη Μονή του Μεγάλου Μετεώρου, προσέλαβε ντόπιο αναρριχητή για να τον βοηθήσει να ανέβει στον Πλατύ Λίθο.Οι αναρριχητές χρησιμοποιούσαν στην αρχή μια σκάλα και στη συνέχεια άρχιζαν να μπήγουν ξύλα στις τρύπες του βράχου ή σκάλιζαν σκαλοπάτια όπου μπορούσαν.Την ίδια ανάγκη αισθάνονται και σήμερα πολλοί αναρριχητές- τα Μετέωρα είναι ένα από τα πιο διάσημα πεδία αναρρίχησης στον κόσμοκαι μεθοδικά και με μεγάλη υπομονή κερδίζουν πόντο πόντο την κάθετη λεία επιφάνεια του βράχου μέχρι την κορυφή.Είναι τόσο συναρπαστικό το εγχείρημα, που ακόμη και οι επίσης πολλοί θεατές νιώθουν έντονα την αγωνία της προσπάθειας,αν και γνωρίζουν ότι οι αναρριχητές φροντίζουν το κάθε μικρό βήμα τους να είναι ασφαλισμένο...
Οι Φυλακές των Μοναχών
Αν και κάποιες πηγές μιλούν για μοναχούς που διέπραξαν αδικήματα στην Κωνσταντινούπολη κατά τη βυζαντινή εποχή και εξορίστηκαν στα Μετέωρα,αλλά και για Ελληνες οι οποίοι περιορίστηκαν εδώ από τους Τούρκους λόγω της εθνικής δράσης τους,δεν είναι σίγουρο ότι αυτές οι φωλιές στο κοίλωμα του Αγίου Πνεύματος ήσαν πράγματι φυλακές.Το πιο πιθανό είναι να ήταν ησυχαστήρια όπου «κούρνιαζαν» ακόμα πιο μακριά από τα εγκόσμια ακραίοι αναχωρητές.Τέτοια ασκηταριά μπορεί να δει από πιο κοντά ο περιηγητής στην αρχή της πεζοπορικής διαδρομής που έχουμε μπροστά μας,πάνω στον βράχο Πυξάρι.