Αρχική σελίδα → Προσωπικά Ενδιαφέροντα → Μουσική

Μάρκος Βαμβακάρης: Από τον παιδικό υπόκοσμο στην «αναρχία του ρεμπέτικου»

Αριστοτελία Πελώνη, εφ. Τα Νέα, 31/10/2005

Παναγιώτης Κουνάδης, Μάρκος Βαμβακάρης 1905-1972. Εγώ μάγκας γεννήθηκα και μάγκας θα πεθάνω, Εκδ. Κατάρτι, σελ. 312, 25 €.

H παιδική ηλικία, οι περιπλανήσεις στα χέρια «θείων» και θείων, η εμπειρία στον «παιδικό υπόκοσμο» της Ερμούπολης, η θητεία ως λούστρου, βοηθού χασάπη, εφημεριδοπώλη και μπακαλόπαιδου ενός ανθρώπου που ήταν γέννημα-θρέμμα μιας περιοχής που για 60 χρόνια έπαιξε τον ρόλο της οικονομικής πρωτεύουσας της Ελλάδας, αλλά έπεσε σε παρακμή (μαζί με την υπόλοιπη Ελλάδα), παρελαύνουν από τις σελίδες ενός νέου βιβλίου για τον Μάρκο Βαμβακάρη.

Ο γνωστός μελετητής Παναγιώτης Κουνάδης - είχε γνωρίσει τον Βαμβακάρη και είχε ηχογραφήσει τις πρώτες καταθέσεις της αυτοβιογραφίας του - καταγράφει στον τόμο «Μάρκος Βαμβακάρης 1905-1972. Εγώ μάγκας γεννήθηκα και μάγκας θα πεθάνω» (Εκδ. Κατάρτι) το έργο και την προσωπικότητα του «πατριάρχη» του ρεμπέτικου.

Όλα τα τραγούδια του Μάρκου από τις 78 στροφές, οι οπτικές και οι θεματικές του έργου του συνυφασμένες με τη ζωή, αλλά και την εποχή του και ιδιαίτερα με τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις σε μια σκληρή περίοδο της Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας, που πορεύεται στιγματισμένη από τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13, τον A' Παγκόσμιο και τη Μικρασιατική Καταστροφή, τη δικτατορία του Πάγκαλου, τη μετανάστευση στην Αμερική, την ανεργία και τη φτώχεια - διαστάσεις που αναδεικνύουν την αμεσότητα και τη διαχρονικότητα του έργου του Βαμβακάρη.

Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η αναφορά στην αναρχική διάσταση του ρεμπέτη που βάλλει το σύστημα της εξουσίας αλλά και το αδιέξοδο στο οποίο έχουν οδηγηθεί ευρύτερα κοινωνικά στρώματα από την κατάχρηση του χασίς. Το βιβλίο, λέει ο Παναγιώτης Κουνάδης, «περικλείει μια απόλυτη θέση που εκφράζει την αντιπαράθεση στις κυρίαρχες ιδεολογίες των ομάδων εξουσίας. Δεν είναι όμως αυτό ο "ύμνος της αναρχίας του ρεμπέτικου". Είναι το τραγούδι "Ο Μάρκος υπουργός", το οποίο ηχογραφήθηκε στα τέλη του 1935 - αρχές '36, πριν αρχίσουν οι περίεργοι "μαζικοί θάνατοι" πρωθυπουργών και άλλων σημαντικών πολιτικών προσώπων για να διευκολυνθεί η άνοδος του Ιωάννη Μεταξά στην πρωθυπουργία».