→ Προσωπικά Ενδιαφέροντα → Μουσική

Να ακομπανιάρεις τη Δανάη...

Γιώργος Παπαδάκης, εφ. Ελευθεροτυπία, 22/8/2007

Η Δανάη δεν είναι ένας θρύλος, όπως συνήθως εννοούμε όταν αναφερόμαστε σε καλλιτέχνες με «λαμπερή» παρουσία στον άλφα ή τον βήτα τομέα. Είναι εκτός από σπουδαία ερμηνεύτρια και εξέχουσα πνευματική προσωπικότητα. Τραγουδίστρια, μουσικός, συγγραφέας, ενημερωμένος και δραστήριος πολίτης, καθηγήτρια της ελληνικής λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Σαντιάγκο της Χιλής κ.ά.

Η Δανάη γεννήθηκε στην Αθήνα το Φεβρουάριο του 1918 αλλά τα παιδικά της χρόνια τα πέρασε στη Γαλλία. Μετά τις γυμνασιακές της σπουδές παρακολούθησε οικονομικές επιστήμες και γράφτηκε στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών, ενώ έλαβε δίπλωμα της Γαλλικής Ακαδημίας. Από πολύ νωρίς όμως ακολούθησε το ελαφρό τραγούδι και σπούδασε ορθοφωνία και φωνητική μουσική.

Στα 17 της (το 1935) εμφανίστηκε ως δημοσιογράφος κι από τον επόμενο χρόνο αφιερώνεται με πάθος στο τραγούδι. «Με κιθάρα να τα λέει η Δανάη / και της Μάντρας κάθε πέτρα να πονάει», τραγούδησε ο Αττίκ στη Μάντρα του, το περισπούδαστο αυτό μεσοπολεμικό καλλιτεχνικό κέντρο που εκτός από τη Δανάη ανέδειξε τόσους και τόσους καλλιτέχνες όπως η Λουίζα Ποζέλι, ο Κώστας Μπέζος, η Κάκια Μένδρη, ο Ορέστης Λάσκος, ο Μίμης Τραϊφόρος κ.ά.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε από την ΜΒΙ ο δίσκος «Σαν κι απόψε», που περιλαμβάνει δεκαεπτά τραγούδια με τη Δανάη συνοδεία πιάνου που παίζει ο Μίμης Πλέσσας. Καλή ιδέα και χρήσιμος ο δίσκος, ιδιαιτέρως για νέους φιλόμουσους. Η έκδοση είναι πάντως φτωχή, αφού δεν συνοδεύεται παρά μόνο από ένα ξερό οκτασέλιδο, στις δυο σελίδες του οποίου αναδημοσιεύονται όσα περί Δανάης γράφει το βιβλίο του Κώστα Μυλωνά Ιστορία του Ελληνικού Τραγουδιού 1824-1960. Περί τού τι είναι αυτές οι ηχογραφήσεις, πότε έγιναν, πού και γιατί, ούτε λέξη. Κι όμως είναι μια από τις πρώτες απορίες που έχει ο ακροατής, δεδομένου ότι η σπουδαία τραγουδίστρια σε λίγα χρόνια θα συμπληρώσει έναν αιώνα ζωής και θα ήταν ενδιαφέρον να γνωρίζαμε ότι οι εγγραφές αυτές έγιναν τώρα, ή έστω λίγα χρόνια πριν.

«Να ακομπανιάρεις τη Δανάη...» γράφει ο Μίμης Πλέσσας «...είναι σαν να περπατάς σ' ένα σχοινί τεντωμένο ψηλά, πάνω από ένα όμορφο τοπίο. Αλίμονο αν παρασυρθείς από την ομορφιά... Τσακίστηκες...». Τι να πει κανείς για τη Δανάη. Οποτε κι αν έγιναν οι εγγραφές αυτές (όχι πολύ παλιά πάντως) η ερμηνεία της είναι σαν μάθημα για νέους τραγουδιστές.

Ας σημειωθεί πάντως, ότι το ρεπερτόριο δεν είναι και τόσο ισορροπημένο από άποψη «βαρύτητας» των τραγουδιών. Υπάρχουν τραγούδια «μνημεία» της ιστορίας του ελληνικού τραγουδιού αλλά και άλλα που σχετικά θα τα λέγαμε β' και γ' κατηγορίας. Με όλο το σεβασμό στους δημιουργούς των τραγουδιών, δεν πιστεύω πως δίπλα στο αριστουργηματικό «Ελα γι' απόψε» του Χαιρόπουλου ή το «Λες και δεν είν' αλήθεια» του Γιαννίδη, μπορούν να σταθούν ελαφρότατα γυμνάσματα σαν το «Απόψε όχι» και άλλα, ανεξάρτητα από τη δημοφιλία τους στην εποχή τους.

Ακόμα, δεν χρειαζόταν καθόλου κατά τη γνώμη μου τα σιγόντα σε ορισμένα τραγούδια, που κάνει η Ε. Κυρανά, καθώς η απόσταση που υπάρχει στην τεχνοτροπία και την αισθητική των δύο τραγουδιστριών δεν ακούγεται πολύ ευχάριστα.

Το σπουδαιότερο όμως που έχω να καταμαρτυρήσω στους εκδότες, είναι πως στο δίσκο της «τραγουδίστριας του Αττίκ» όπως ονομάζουν οι ίδιοι τη Δανάη (κι όπως είναι κιόλας) δεν υπάρχει ούτε ένα τραγούδι του Αττίκ.