→ Προσωπικά Ενδιαφέροντα → Ζωγραφική
Η Γκερνίκα του Πικάσο: Τα σύμβολα του πίνακα και το νόημά τους
Εγκυκλοπαίδεια Microsoft Encarta Premium 2007, μτφρ. Σωτηρία Ζιάκα, Α2
Ταύρος
Η φιγούρα του ταύρου απαντά συχνά στα έργα του Πικάσο, έχει όμως διαφορετικά νοήματα κάθε φορά και η ακριβής σημασία της στο έργο είναι δύσκολο να εντοπιστεί. Η φονική μανία του ταύρου αντιπροσωπεύει κυρίως τη βία των φασιστών που ήταν υπεύθυνη για τη σφαγή των πολιτών της Γκερνίκας. Μπορεί όμως να αντιπροσωπεύει και τη δύναμη του λαού που υποφέρει, βρίσκει όμως τη δύναμη να πολεμήσει.
Ηλεκτρικός λαμπτήρας
Ένας ηλεκτρικός λαμπτήρας αιωρείται πάνω από την τραγική σφαγή, χωρίς να ρίχνει ούτε φως ούτε ζεστασιά. Οι οδοντωτές προεκτάσεις ίσως δείχνουν ότι ο ηλεκτρικός λαμπτήρας εκρήγνυται, σβήνοντας το φως της λογικής. Ή απεικονίζονται οι ακτίνες φωτός ως κοφτερές λεπίδες από μια τεχνητή πηγή, οι οποίες απειλούν και χτυπούν όπως οι βόμβες που πέφτουν απ’ ψηλά. Ούτε ο ουρανός ούτε ο ήλιος είναι παρόντες στη σφαγή· ο όλεθρος βρίσκεται μέσα στα κλειστά τείχη της ανθρώπινης τρέλας και σκληρότητας.
Το τραυματισμένο άλογο
Το άλογο με τα πλευρά του ξεσκισμένα και ανοιχτά και μ’ ένα ακόντιο μπηγμένο στην πλάτη του χλιμιντρίζει άγρια, καθώς τα πίσω πόδια του καταρρέουν. Το άλογο πιθανώς αντιπροσωπεύει τους Ισπανούς ή την ισπανική δημοκρατική κυβέρνηση που έχουν «γονατίσει» από τους γερμανούς συμμάχους του φασίστα στρατηγού Φράνκο, που διεξήγαγαν την κτηνώδη επίθεση στη Γκερνίκα.
Φιγούρα με λάμπα
Ένα κεφάλι κι ένα μπράτσο γερμένα έξω από ένα παράθυρο που βλέπει προς τη λάμψη του βομβαρδισμού. Το χέρι κρατά μια λάμπα πετρελαίου, μια εικόνα από τα αρχαία χρόνια του φωτός της αλήθειας. Ίσως η μικροσκοπική του φλόγα συμβολίζει το φως της αλήθειας που θα τραβήξει την παγκόσμια προσοχή σ’ αυτή την θηριωδία. Ή ίσως η λάμπα αντιπροσωπεύει τη δύναμη της παράδοσης και των θερμότερων και πιο ευσπλαχνικών ανθρώπινων αξιών.
Μορφή που κραυγάζει
Μια μορφή που ουρλιάζει στην άκρη δεξιά προσπαθεί να φτάσει ένα μικροσκοπικό παράθυρο, ενώ βρίσκεται παγιδευμένη στο φλεγόμενο σπίτι της και πέφτει στις φλόγες. Τα μπράτσα της είναι τεντωμένα προς τα έξω με αβοήθητο τρόμο, το κεφάλι της είναι γερμένο προς τα πίσω, καθώς κοιτάζει ψηλά για βοήθεια, και το στόμα της είναι διάπλατα ανοιχτό σε μια στριγκλιά πόνου. Παρουσιάζει μια εικόνα τρόμου και οδύνης, από την οποία δεν υπάρχει διαφυγή.
Γυναίκα με νεκρό παιδί
Η γυναίκα η οποία στριγκλίζει θρηνώντας το θάνατο του βρέφους της αντιπροσωπεύει το μαρτύριο των αθώων πολιτών που σφαγιάστηκαν κατά τη διάρκεια του βομβαρδισμού της Γκερνίκας. Το ζεύγος μητέρας και νεκρού γιου, μια μοντέρνα εκδοχή του χριστιανικού θέματος της Μαρίας που θρηνεί το νεκρό Ιησού, είναι μια αιώνια και παγκόσμια εικόνα θλίψης και δυστυχίας.
Νεκρός στρατιώτης
Ο στρατιώτης που κείτεται στο έδαφος ουρλιάζει από τον πόνο, έχοντας τα χέρια του άκαμπτα σ' ένα σπασμό θανάτου και τα μάτια του διάπλατα ανοιχτά από την αγωνία. Οι αυλακιές στο αριστερό του χέρι υποδεικνύουν μια βαθιά πληγή που του επέφερε ο πόλεμος, η οποία βασανίζει το πνεύμα του καθώς επίσης και το σώμα του. Κρατάει γερά τη λαβή ενός σπασμένου ξίφους με τη δεξιά γροθιά του. Από το σπαθί ξεπετιέται ένα λουλούδι, που συμβολίζει τη ζωή και τη χαμένη αθωότητα.
Η γυναίκα που τρέχει
Μια γυναίκα απεγνωσμένα προσπαθεί να ξεφύγει από το βομβαρδισμό· το σώμα της είναι παραμορφωμένο και τα μπράτσα της κρέμονται άχρηστα στα πλευρά της. Ξαφνικά αποσπασμένη με τη βία από την καθημερινή της ρουτίνα και αναγκασμένη να τρέχει μέσα από φωτιές και βόμβες που πέφτουν, έχει την αποσβολωμένη έκφραση ενός αθώου θύματος ανίκανου να κατανοήσει τον τρόμο γύρω της.
Symbols and meanings
Bull
The image of a bull recurs frequently in Picasso's work, but it has various meanings and its precise significance can be difficult to pin down. The bull's murderous fury most likely represents the violence of the fascists responsible for the massacre of Guernica's citizens. But the bull also could embody the strength of the people, compelled to suffer but also capable of fighting back.
Ηλεκτρικός λαμπτήρας
A light bulb hovers over the tragic massacre, seemingly shedding neither light nor warmth. Do the jagged projections indicate that the light bulb is exploding, extinguishing the light of reason? Or are they rays of light, depicted as sharp blades from an artificial source, which pierce and threaten like the bombing from above? Neither the sky nor the sun is present at the slaughter; the havoc is wrought within the closed walls of human madness and cruelty.
Το τραυματισμένο άλογο
The horse, with its flank ripped open and a spear thrust in its back, whinnies savagely as its hind legs collapse. The horse probably represents the Spanish people or Spain's Republican government, both of which have been brought to their knees by fascist general Francisco Franco's German allies who carried out the brutal attack on Guernica.
Φιγούρα με λάμπα
A head and an arm lean out of a window that opens onto the glare from the bombing. The hand holds an oil lamp, an image from ancient times of the light of truth. Perhaps its tiny flame symbolizes the light of truth that will draw world attention to this atrocity. Or the lamp may stand for the strength of tradition and warmer and more compassionate human values.
Γυναίκα με νεκρό παιδί
The woman who shrieks in grief over the death of her infant son represents the torment of innocent civilians massacred during the bombing of Guernica. The group of mother and dead son, a modern version of the Christian theme of Mary mourning the dead Jesus, is an eternal and universal image of grief and suffering.
Νεκρός στρατιώτης
The soldier lying on the ground screams in pain, his arms rigid in a death spasm and his eyes opened wide in agony. The furrows on his left hand indicate a deep wound inflicted by the war, which torments his spirit as well as his body. He clenches the handle of a broken sword in his right fist; from the the sword a flower sprouts, symbolizing life and lost innocence.
Η γυναίκα που τρέχει
A woman desperately tries to flee the bombing, her body twisted and her arms hanging uselessly at her sides. Suddenly torn from her daily routine and forced to run between fire and falling bombs, she has the stupefied expression of an innocent victim unable to comprehend the horror around her.
Μορφή που κραυγάζει
A screaming figure on the far right reaches toward a tiny window, trapped in her burning house and falling into the flames. Her arms are outstretched in helpless horror, her head is bent backward as she looks up for help, and her mouth is opened wide in a shriek of pain. She presents an image of terror and anguish from which there is no escape.