→ Προσωπικά Ενδιαφέροντα → Ζωγραφική

Υψηλή χοληστερίνη ήταν το μυστικό της Τζοκόντας!

Περικλής Δημητρολόπουλος, εφ. Τα Νέα, 7/1/2010

Το αινιγματικό της χαμόγελο ήταν αποτέλεσμα ασθένειας, λέει γιατρός

Το μυστήριο του αινιγματικού χαμόγελου της Τζοκόντας υποστηρίζει ότι έλυσε ένας Ιταλός επιστήμονας. Σύμφωνα με τον καθηγητή Βίτο Φράνκο, η γυναίκα που εικονίζεται στον διάσημο πίνακα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι είχε υψηλή χοληστερίνη. Πάντως, δεν ήταν η μόνη ασθενής στην ιστορία της τέχνης.

Καθηγητής Παθολογίας της Ανατομίας στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο, ο Βίτο Φράνκο παρουσίασε τα αποτελέσματα της έρευνάς του σε ένα συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στη Φλωρεντία. «Παρατηρώ την τέχνη με διαφορετικό μάτι από έναν τεχνοκριτικό, όπως ένας μαθηματικός ακούει μουσική με διαφορετικό αυτί από έναν μουσικοκριτικό», δήλωσε στην εφημερίδα «La Stampa». Ο Ιταλός καθηγητής ανέλυσε περισσότερα από 100 έργα τέχνης, από την αιγυπτιακή γλυπτική έως τη σύγχρονη ζωγραφική, αλλά επικεντρώθηκε στους «Παλιούς Μαέστρους» της Αναγέννησης. Εξετάζοντας- με την ιατρική έννοιατους πίνακες, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όχι μόνο οι κοινοί θνητοί, αλλά και οι Παναγίες, οι άγγελοι και οι μυθικοί ήρωες- ή τουλάχιστον τα μοντέλα που πόζαραν ως τέτοιοι- εμφάνιζαν σημάδια κάποιας ασθένειας.

Τα λιπαρά οξέα

Στην περίπτωση της Μόνα Λίζα, τα σημάδια που μαρτυρούν πολύ υψηλά επίπεδα χοληστερίνης είναι τα λιπαρά οξέα που παρατήρησε ο Βίτο Φράνκο γύρω από τα μάτια. Σύμφωνα με τον καθηγητή, το αινιγματικό χαμόγελο χάρις στην οποία η Τζοκόντα έγινε ένας από τους πιο διάσημους πίνακες στην ιστορία της τέχνης, οφείλεται στην ασθένεια από την οποία έπασχε. Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι δεν είναι ο μόνος που μπήκε στο μικροσκόπιο του καθηγητή. Πρόσωπα που εικονίζονται σε πίνακες του Μιχαήλ Άγγελου, του Καραβάτζιο, του Ραφαήλ, του Πιέρο ντέλα Φραντσέσκα, του Μποτιτσέλι, του Ισπανού Ντιέγκο Βελάσκεθ και άλλων μεγάλων αναγεννησιακών ζωγράφων υπέφεραν από μικρότερες ή σοβαρότερες ασθένειες. Ο ίδιος ο Μιχαήλ Άγγελος ενδέχεται να είχε πέτρα στα νεφρά, έτσι όπως απεικονίζεται στον πίνακα του Ραφαήλ «Η Φιλοσοφική Σχολή των Αθηνών» με πρησμένα και οζώδη γόνατα. Η Ιστορία φαίνεται ότι δικαιώνει τη διάγνωση του Βίτο Φράνκο, αφού είναι γνωστό ότι ο Μιχαήλ Άγγελος παραπονείτο σε επιστολές του για προβλήματα στα νεφρά και την ουροδόχο κύστη. Αντίθετα, στο κενό φαίνεται να πέφτουν παλαιότεροι ισχυρισμοί ότι τα πόδια της Αφροδίτης του Μποτιτσέλι είναι πρησμένα. Η Αφροδίτη εξετάστηκε ενδελεχώς από τον Ιταλό παθολογοανατόμο και σύμφωνα με την τελική του διάγνωση, «χαίρει άκρας υγείας».