Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες στη Θεσσαλία μπορούν να φέρουν ανάπτυξη

Αποστόλης Ζώης, εφ. Έρευνα, 17/2/2012

Η Ελλάδα διαθέτει όλες εκείνες τις προϋποθέσεις να γίνει ο λαχανόκηπος της Ευρώπης. Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες μπορούν να αποτελέσουν το μοχλό ανάπτυξης της υπαίθρου, όπου είναι εφικτή η ανάπτυξη μιας νέου τύπου βιώσιμης γεωργίας, βασισμένης στην ποιότητα και την προσαρμογή στην αγορά και όχι στις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, μιας γεωργίας που θα σέβεται το περιβάλλον και θα διαχειρίζεται αειοφορικά τους φυσικούς πόρους. Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες μπορούν να αποτελέσουν “φάρο” για μια τέτοια προσπάθεια, με προσανατολισμό στην ανάπτυξη της υπαίθρου. Το ανθρώπινο δυναμικό, οι γνώσεις και το μεράκι υπάρχουν στην Ελλάδα, μένει και η βούληση της Πολιτείας για την υλοποίηση του παραπάνω σχεδίου. 

Πρόταση 

Όλα τα παραπάνω αποτελούν πρόταση της ερευνητικής ομάδας του Εργαστηρίου Γεωργικών Κατασκευών και Ελέγχου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του ΚΕΤΕΑΘ, κατόπιν μελετών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Όπως εξηγεί ο διευθυντής του εργαστηρίου, καθηγητής Κώστας Κίττας, στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν περίπου 50.000 στρέμματα με θερμοκηπιακές καλλιέργειας. Το εντυπωσιακό είναι πως πριν από 20 χρόνια υπήρχαν 40.000 στρέμματα, δηλαδή τα τελευταία 20 χρόνια τα θερμοκήπια στην Ελλάδα αυξήθηκαν ελάχιστα. 

Στον αντίποδα, στην Ισπανία, η έκταση των θερμοκηπίων ξεπερνά τα 600.000 στρέμματα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Αλμερίας, στη νότια Ισπανία, όπου υπάρχουν σήμερα 250.000 στρέμματα θερμοκηπίων, τα οποία αναπτύχθηκαν από το 1980 και μετά. Εντυπωσιακό είναι το μέγεθος της έκτασης θερμοκηπίων και στη γειτονική μας Τουρκία, στην οποία, σήμερα, υπάρχουν 400.000 στρέμματα, με σημαντικό μέρος της παραγωγής τους, μάλιστα, να κατευθύνεται στην ελληνική αγορά”. 

“Κι όμως η Ελλάδα διαθέτει όλες εκείνες τις προϋποθέσεις να γίνει ο λαχανόκηπος της Ευρώπης”, τονίζει ο κ. Κίττας και προσθέτει: “Ενδεικτικά αναφέρονται οι πολύ καλές κλιματικές συνθήκες, η εύκολη πρόσβαση στις αγορές της Ευρώπης, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, οι σημαντικές ποσότητες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που μπορεί να υποκαταστήσει πλήρως τα συμβατικά καύσιμα (βιομάζα, γεωθερμία), όπως και η σημαντική τεχνογνωσία από εξειδικευμένα εργαστήρια”. 

Εκσυγχρονισμός 

Για να γίνει, όμως, δυνατή και οικονομικά βιώσιμη η ανάπτυξη των θερμοκηπίων θα πρέπει να γίνει εκσυγχρονισμός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων με την υιοθέτηση τεχνικών και τεχνολογιών προσαρμοσμένων στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την αειφορία των αγροτικών οικοσυστημάτων οι οποίες θα στοχεύουν, μεταξύ άλλων, στη βελτίωση της ποιότητας και ποσότητας των παραγόμενων προϊόντων με χρήση νέων τεχνικών καλλιέργειας (υδροπονία, νέα υποστρώματα, σύσταση και διαχείριση θρεπτικών διαλυμάτων), επισημαίνει ο κ. Κίττας. 

Επίσης, σημειώνει, στόχος θα πρέπει να είναι η μείωση των εισροών ενέργειας (εξοικονόμηση ενέργειας, αξιοποίηση βιομάζας και λοιπών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καλύτερη διαχείριση μικροκλίματος) όπως και η μείωση των χημικών εισροών (ολοκληρωμένη παραγωγή, δίχτυα εντομοστεγανότητας, φωτοεκλεκτικά υλικά κάλυψης) κ.ά. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, προϋποθέτει τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών στη διαδικασία της παραγωγής, η εφαρμογή των οποίων θα οδηγήσει σε θερμοκήπια φιλικότερα στο περιβάλλον.