Bρήκαν τα μυστικά της μακροζωίας

Κίττυ Ξενάκη, εφ. Τα Νέα, 17/8/2004

Aγοράστε έναν σκύλο, αποφεύγετε τους πολυσύχναστους δρόμους και... παντρευτείτε!

Κατ' αρχάς, χαλαρώστε. Κατόπιν αρχίστε να σκέπτεστε θετικά, πάψτε να τρώτε αηδίες, χάστε βάρος, σπουδάστε, κάντε μερικούς φίλους επιπλέον, πάρτε ένα σκυλάκι, βρείτε έναν (καλό) σύντροφο και, αν μπορείτε, μετακομίστε στην Ανδόρα. Καλύτερα θα ήταν, βέβαια, να είχατε γεννηθεί εκεί, αλλά ακόμη και έτσι αυξάνετε το προσδόκιμο ζωής σας στο μέγιστο (δυνατό).

Ούτε πέντε ούτε δέκα, αλλά τριάντα χρόνια περισσότερο υπόσχονται τέσσερις νέες επιστημονικές έρευνες πως θα ζήσετε αν ακολουθήσετε τις προαναφερόμενες οδηγίες πιστά - χωρίς υστερίες, όμως, γιατί το άγχος αφαιρεί «πόντους». Έρευνα πρώτη: από το Πανεπιστήμιο Μακμάστερ στο Χάμιλτον του Καναδά. Έρευνα δεύτερη: από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας. Έρευνα τρίτη: από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο. Έρευνα τέταρτη: από το Πανεπιστήμιο του Γέιλ. H πρωτοτυπία τους δεν είναι ότι υποδεικνύουν τι μας κάνει καλό και τι μας κάνει κακό. Αυτά, λίγο πολύ, ήταν ήδη γνωστά. Οι νέες έρευνες, ωστόσο, έρχονται για πρώτη φορά να υπολογίσουν τα χρόνια που προσθέτουμε ή αφαιρούμε οι ίδιοι από τη ζωή μας με τις καλές ή κακές συνήθειές μας.

Ο έλεγχος

Όπως επισημαίνει λοιπόν ο Ρότζερ Ντόμπσον στην «Κυριακάτικη Ιντιπέντεντ», με ένα διαζύγιο, ένα σπίτι κοντά σε πολυσύχναστο δρόμο και ένα απολυτήριο γυμνασίου (χωρίς συνέχιση των σπουδών) μπορούμε να επισπεύσουμε το ραντεβού μας με εκείνο τον αντιπαθή, ξερακιανό κύριο με το δρεπάνι έως και κατά 16 χρόνια. Με το κάπνισμα και την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αφαιρέσουμε από τη ζωή μας έως και είκοσι χρόνια. Αν προσθέσουμε και την παχυσαρκία, φτάνουμε «αισίως» στα -29 χρόνια.

Ορισμένα πράγματα, επισημαίνουν οι επιστήμονες, μπορεί να τα ελέγξει κανείς. Άλλα μπορεί απλώς, στην καλύτερη περίπτωση, να τα αντισταθμίσει με κάτι θετικό. Κάποιος που είναι υποχρεωμένος να ζει πλάι σε κάποιον κεντρικό δρόμο, για παράδειγμα, εκτεθειμένος σε όλες τις αρνητικές συνέπειες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης αλλά και της ηχορρύπανσης, δεν μπορεί να αλλάξει εύκολα την κοινωνική τάξη στην οποία ανήκει - οι αδικίες της ζωής θέλουν τους «έχοντες» να ζουν έως και εννέα χρόνια περισσότερο από τους «μη έχοντες». Μπορεί όμως να επιζητήσει περισσότερους φίλους (+ 9 χρόνια), μια πιο θετική στάση απέναντι στα πράγματα (+ 7,5 χρόνια), μια σωστή διατροφή (+ 2 χρόνια), έναν ευτυχισμένο γάμο (+ 5 χρόνια) ή τουλάχιστον ένα κατοικίδιο (από σκύλο έως χρυσόψαρο), που είναι και πιο εύκολο να βρεθεί και πιο δύσκολο να χαθεί από ό,τι ο καλός σύντροφος.

Τα γονίδια

Από όλα αυτά δεν θα μπορούσαν βέβαια να λείπουν τα γονίδια: οι έρευνες έδειξαν πως οι άνθρωποι που φτάνουν στα εκατό χρόνια έχουν πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να είναι παιδιά ανθρώπων που έζησαν μέχρι τα βαθιά γεράματα. Επειδή όμως δεν μπορεί κανείς (προς το παρόν) να επιλέξει τα γονίδια που κληρονομεί στα παιδιά του, μπορεί να αντισταθμίσει αυτή την αβεβαιότητα με τη βεβαιότητα των 83 ετών κατά μέσο όρο που ζουν όσοι έχουν την τύχη να γεννηθούν στην Ανδόρα. H συγκεκριμένη χώρα βρίσκεται στην κορυφή της κατάταξης με βάση το προσδόκιμο ζωής.