«Eίδαν» την αληθινή Mόνα Λίζα

Μαίρη Αδαμοπούλου, εφ. Τα Νέα, 14/9/2004

Eνάρετη, μόλις 24 ετών και μητέρα πέντε παιδιών. Eίναι το προφίλ τής πιο διάσημης γυναίκας στην Iστορία της Tέχνης, της Mόνα Λίζα, υποστηρίζει Iταλός ερευνητής

Το μυστήριο της ταυτότητας του πιο διάσημου πορτρέτου, της Μόνα Λίζα, που ταλανίζει εδώ και πέντε αιώνες τους ερευνητές υποστηρίζει πως έλυσε ο Ιταλός ερευνητής και δάσκαλος Τζουζέπε Παλάντι. Και ύστερα από έρευνες 25 χρόνων στα αρχεία της Φλωρεντίας, καταλήγει σε ένα συμπέρασμα ήδη γνωστό από το 1550: πως η γυναίκα που απεικονίζεται στο αριστούργημα του Λεονάρντο ντα Βίντσι δεν είναι παρά η Λίζα Γκεραρντίνι, σύζυγος του εύπορου εμπόρου μεταξιού, Φραντζέσκο ντελ Τζοκόντο (εξ ου και η επωνυμία του πίνακα ως Τζοκόντα). Με τη διαφορά ότι ο ερευνητής διαθέτει για πρώτη φορά ξεκάθαρα όπως δηλώνει στοιχεία, για την ταυτότητα της γυναίκας που ποζάρισε για τον κορυφαίο δημιουργό της Αναγέννησης.

H στενή και μακροχρόνια σχέση της οικογένειας του Λεονάρντο ντα Βίντσι με εκείνη του εμπόρου μεταξιού είναι το κλειδί που στηρίζει την άποψη του Τζουζέπε Παλάντι. «Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι ο πατέρας του καλλιτέχνη λόγω επαγγέλματος - ήταν συμβολαιογράφος - και ο σύζυγος της Μόνα Λίζα, Φραντζέσκο ντελ Τζοκόντο, γνωρίζονταν πολύ πριν από τη δημιουργία του πίνακα και έκαναν παρέα. Έμεναν σε απόσταση ενός τετραγώνου» λέει ο Τζουζέπε Παλάντι. «Το πορτρέτο φιλοτεχνήθηκε όταν η Λίζα Γκεραρντίνι ήταν περίπου 24 ετών και μάλλον επρόκειτο για παραγγελία του πατέρα τού Λεονάρντο με διπλό στόχο: να βγάλει τον γιο του από την άσχημη οικονομική κατάστασή του, κάτι που είχε κάνει τουλάχιστον άλλη μία φορά, και να φιλοφρονήσει τους φίλους του».

H Λίζα ήταν η δεύτερη σύζυγος του Φραντζέσκο ντελ Τζοκόντο, με τον οποίο τους χώριζαν 14 χρόνια. Τον παντρεύτηκε σε ηλικία 16 ετών, έζησαν μαζί 43 χρόνια (μέχρι τον θάνατο του Φραντζέσκο) και απέκτησαν πέντε παιδιά, όπως αποδεικνύεται από τα αρχεία που μελετήθηκαν, εκ των οποίων δύο κορίτσια έγιναν καλόγριες. Τα πορίσματα της έρευνας, που ο Τζουζέπε Παλάντι τα παρουσιάζει και σε ένα μικρό βιβλίο που φέρει τον τίτλο «Mona Lisa, mulier ingenua» (Μόνα Λίζα, άδολη σύζυγος), επιβεβαιώνουν τον Ιταλό βιογράφο καλλιτεχνών Τζόρτζιο Βαζάρι, ο οποίος το 1550 έγραφε ότι στο περίφημο πορτρέτο απεικονίζεται η Λίζα Γκεραρντίνι.

«Μπορεί να μη σβήνει τη σκιά σχετικά με το αν η Μόνα Λίζα και η Λίζα Γκεραρντίνι είναι το ίδιο και το αυτό πρόσωπο, αλλά τα στοιχεία που φέρνει στην επιφάνεια μάς φέρνουν πολύ κοντά στη λύση του μυστηρίου», επισημαίνει ο Ρικάρντο Νεντσίνι, πρόεδρος του τοπικού κυβερνητικού συμβουλίου της Τοσκάνης.