Χαμένος Χαλεπάς στο φως

Μαίρη Αδαμοπούλου, εφ. Τα Νέα, 8/1/2010

ΕΚΘΕΣΗ-ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΓΛΥΠΤΗ ΤΗΣ ΚΟΙΜΩΜΕΝΗΣ ΣΕ ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΓΚΑΛΕΡΙ

Χαμένος για μισό αιώνα, ο μικρός πήλινος Ερμής ξαναβρίσκει τον δρόμο για να αποκαλυφθεί στο φιλότεχνο κοινό. Και 90 χρόνια μετά τη δημιουργία του έρχεται να συμπληρώσει το παζλ της καλλιτεχνικής δημιουργίας του γλύπτη της Κοιμωμένης, του Γιαννούλη Χαλεπά. Ο ύψους μόλις 29 εκ. Κερδώος Ερμής- ένα από τα σπάνια διάτρητα έργα του, τα ίχνη του οποίου είχαν χαθεί από τη δεκαετία του ΄60- δεν είναι ο μόνος που «μιλά» για τον «καταραμένο» δημιουργό, που έκανε έργα συμπαγή, μικρά σε διαστάσεις, αλλά μνημειακά σε αντίληψη, έργα γεμάτα πόνο, θλίψη, περηφάνια. Μαζί με οκτώ από τα δέκα τετράδια του καλλιτέχνηεκ των οποίων τα περισσότερα αδημοσίευτα- και 20 σχέδια έρχονται να προσφέρουν μια καλή γεύση της δουλειάς του από όλες σχεδόν τις περιόδους καλλιτεχνικής του δημιουργίας, στην έκθεση-αφιέρωμα με την οποία ανοίγει τη χρονιά η γκαλερί Καλφαγιάν της Αθήνας.

Η προτομή του- ένα από τα ωραιότερα έργα του που έπλασε μέσα σε δύο μέρες με αφορμή ένα σκίτσο του, το οποίο έφτιαξε κοιτάζοντας τον εαυτό του στον καθρέφτη,- η Αθηνά Βοσκοπούλα- κρατά στο ένα χέρι ένα αρνάκι και στο άλλο μια καρδάρα και το υφάδι τηςπου κάποτε προστάτευε τα αρνιά και είχε βαφτιστεί από τον δημιουργό της «αρνοκόμος Αθηνά»,- οι Νηρηίδες- θέμα αγαπημένο για τον καλλιτέχνη που λάτρευε την ελληνική μυθολογία- και μια κυρία τυλιγμένη στη γούνα της είναι μερικά μόνο από τα έξι γλυπτά που αποκαλύπτουν τον νεοκλασικιστή δημιουργό που βυθίστηκε στην τρέλα από ερωτική απογοήτευση, συγκρούστηκε με την οι κογένειά του, κλείστηκε στο φρενοκομείο, έπλασε το πιο αναγνωρίσιμο έργο της νεοελληνικής τέχνης (την Κοιμωμένη, το ταφικό μνημείο της Σοφίας Αφεντάκη, την οποία ουδέποτε ερωτεύτηκε, παρά τον μύθο που θέλει το αντίθετο) και αναδείχθηκε σε μία από τις σημαντικότερες και πιο αινιγματικές μορφές της. Γιατί όμως τώρα μια μουσειακής λογικής έκθεση για τον Γιαννούλη Χαλεπά σε μια εμπορική γκαλερί; «Τα τελευταία χρόνια, ιδιαιτέρως μετά την αναδρομική έκθεση της δουλειάς του στην Εθνική Γλυπτοθήκη και τη “συμμετοχή” του στην φετινή Μπιενάλε της Αθήνας, υπάρχει μια νέα ανάγνωση του έργου τού Γιαννούλη Χαλεπά. Μπορεί να μη ζει, αλλά η δουλειά του είναι επίκαιρη και ενδιαφέρουσα», λέει στα «ΝΕΑ» ο Ρουπέν Καλφαγιάν, εκ των ιδιοκτητών της ομώνυμης γκαλερί. «Και βεβαίως έχει θέση σε μια εμπορική γκαλερί. Οι εκπαιδευτικού και μουσειακού τύπου εκθέσεις άλλωστε είναι κάτι συνηθισμένο στις γκαλερί του εξωτερικού. Κάποια από τα σχέδια δε διατίθενται προς πώληση σε τιμές που κυμαίνονται από 3.000-6.000 ευρώ».

ΙΝFΟ

Η έκθεση έργων του Γιαννούλη Χαλεπά εγκαινιάζεται στις 14 Ιανουαρίου στην Κalfayan Galleries (Χάρητος 11, τηλ. 210-7217.679) Έως 13 Φεβρουαρίου.

Με μια ματιά

1851: Γεννιέται στον Πύργο της Τήνου, γιος μαρμαρογλύπτη

1869: Εγγράφεται στο Πολυτεχνείο

1870-72: Κερδίζει βραβεία και υποτροφία για την Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου

1875: Ανοίγει εργαστήριο στην Πλατεία Συντάγματος και γνωρίζει τη Μαριγώ, την οποία ερωτεύεται παράφορα.

1877: Δημιουργεί το επιτύμβιο μνημείο της Σοφίας Αφεντάκη στο Α΄ Νεκροταφείο, την περίφημη Κοιμωμένη

1879: Κάνει την πρώτη απόπειρα αυτοκτονίας στα Αλάτσατα της Μικράς Ασίας.

1888: Οδηγείται στο Φρενοκομείο Κέρκυρας.

1902: Εγκαθίσταται στον Πύργο της Τήνου και η μητέρα του καταστρέφει τα έργα του.

1916: Πεθαίνει η μητέρα του. Ελεύθερος, αρχίζει να ξαναδουλεύει.

1927: Του απονέμεται αριστείον από την Ακαδημία Αθηνών.

1938: Πεθαίνει στην Αθήνα.

Σχέδια για το κοινό

Για πρώτη φορά στο πλαίσιο της μουσειακής έκθεσης θα πωλούνται και κάποια σχέδια του πιο γνωστού- χάρη κυρίως στην «Κοιμωμένη» του- Έλληνα γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά, όπως τα «Τρία κοριτσάκια», ο «Ευαγγελισμός», σχέδια γυναικών, προς 3.000-6.000 ευρώ.