Χώρες του Αιγαίου

Γιάννης Ντρενογιάννης, εφ. Τα Νέα, 30/7/2004

1. ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ

Με την είσοδο στο λιμάνι της Αστυπάλαιας το βλέμμα πέφτει στο επιβλητικό κάστρο της Χώρας. Μία εικόνα που συμπληρώνεται από τους ανεμόμυλους και τα κατάλευκα σπίτια που το αγκαλιάζουν, δημιουργώντας στον επισκέπτη την επιθυμία να ανέβει γρήγορα στην καρδιά της Χώρας, προκειμένου να τη γνωρίσει από κοντά.

Στο δυτικότερο νησί των Δωδεκανήσων, η Χώρα της Αστυπάλαιας μοιάζει να είναι ενωμένη με το λιμάνι, τον Πέρα Γιαλό. Για πολλούς αποτελεί την ομορφότερη πρωτεύουσα αιγαιοπελαγίτικου νησιού. Στην κορυφή του λόφου, χτισμένο πάνω στα ερείπια της Αρχαίας Ακρόπολης, δεσπόζει το Κάστρο (με τη μαγευτική θέα στην ανατολή του ηλίου). Κατασκευάστηκε από τους μεσαιωνικούς κατακτητές της και στο εσωτερικό του υπάρχουν δύο εκκλησίες του 14ου αιώνα, η Παναγία η Πορταΐτισσα και ο Άγιος Γεώργιος. Από τα δυτικά του Κάστρου, κάτασπρα σπιτάκια ξεχύνονται στην πλαγιά του λόφου για να συναντήσουν στο πλάτωμά του οκτώ ανεμόμυλους που αναδεικνύουν τη μοναδική γραφικότητα της πρωτεύουσας. Περπατώντας στα στενά της θα βρείτε πολλές ταβέρνες με φρέσκο ψάρι ενώ για τη βραδινή σας διασκέδαση φροντίζουν οι ντόπιοι με τις μουσικές βραδιές που ενίοτε διοργανώνουν παίζοντας νησιώτικη μουσική με λαούτο, κιθάρα και βιολιά.

Αξίζει να δείτε

* Το Ενετικό Κάστρο της Αστροπαλιάς στη Χώρα. Κτίστηκε από την οικογένεια των Κουερίνι ή Γκουερίνι τον 13ο αιώνα μ.X. πάνω στην Αρχαία Ακρόπολη.

* Τις εκκλησίες της Παναγίας της Πορταΐτισσας με τον ασημένιο τρούλο και του Αγίου Γεωργίου που είναι κτισμένος στη θέση του αρχαίου ναού, στο Ενετικό Κάστρο.

* Τους οκτώ καλά διατηρημένους ανεμόμυλους στην Αστυπάλαια.

* Αν βρεθείτε στο νησί τον Δεκαπενταύγουστο, μπορείτε να συμμετάσχετε στο μεγαλύτερο πανηγύρι του νησιού στην Παναγία του Κάστρου. Συνοδεύεται από παραδοσιακούς μεζέδες και μουσική.

* Για κολύμπι προτιμήστε τις όμορφες παραλίες στο Λιβάδι, στον Άγιο Κωνσταντίνο, στον Άγιο Ιωάννη, στις Βάτσες, στα Καμινάκια, στον Πάνορμο, στην Παχιά Άμμο, στο Μαρμάρι, στο Στενό, στο Βάι και στη Μελιτζάνα.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Μικρά (σε αριθμό δωματίων) ξενοδοχεία ή ενοικιαζόμενα δωμάτια (ως επί το πλείστον) θα βρείτε στη Χώρα της Αστυπάλαιας. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα παρακάτω: Αστυνέα (τηλ. 22430-61040), Αιγαίον (τηλ. 22430-61236), Παράδεισος (22430-61224), Περίπλους (22430-61620).

ΦΑΓΗΤΟ

Σε κάθε περίπτωση πρέπει να δοκιμάσετε τα πουγκιά, που είναι τυρόπιτες με μέλι, τα ντόπια τυριά, τα αντιστά, που είναι φακές με τριμμένη ζύμη, και τα ξεροτήγανα. Στις ταβέρνες του Πέρα Γιαλού αξίζει να δοκιμάσετε χταποδοκεφτέδες ενώ αξιόλογη είναι και η μπουγάτσα που φτιάχνουν. Καλές ταβέρνες υπάρχουν και στον Γιαλό όπου ενδεικτικά αναφέρουμε το «Μαϊστράλι» και την «Ακτή». Αναζητήστε το γλυκατζίδικο της Εύας ή αλλιώς «Το Μαγαζί» αλλά και το καφενείο «Houston», από τα παλαιότερα του νησιού.

2. ΣΙΚΙΝΟΣ

Σκαρφαλωμένη στο άνυδρο βουνό, η θέα της Χώρας ενθουσιάζει τον επισκέπτη του νησιού. Σε απόσταση περίπου 4,5 χλμ. από το λιμάνι, ξεχωρίζει για τα πέτρινα αρχοντικά της και τα στενά γραφικά δρομάκια.

Πέτρινα σπίτια, χαμηλά πεζούλια με ανθισμένα παρτέρια, φιδωτά πλακόστρωτα δρομάκια, ασβεστωμένα σκαλοπάτια. H Χώρα της ανέπαφης Σίκινου, λάμπει κατάλευκη στο απέραντο γαλάζιο της θάλασσας και του ουρανού. Όλα εδώ είναι αυθεντικά. Όχι μόνο τα κτίρια και η αρχιτεκτονική τους αλλά και οι κάτοικοι που είναι έτοιμοι να υποδεχθούν με τη θερμή φιλοξενία τους τον επισκέπτη. Αξίζει να σημειωθεί πως η Χώρα, συγκροτείται από δύο συνοικισμούς, το Κάστρο που λέγεται και Σίκινος και το Χωριό που έχει αναπτυχθεί οικιστικά τα τελευταία χρόνια. H πλατεία της Χώρας με τα καφενεία και τα μαγαζιά αποτελεί το κέντρο της κοινωνικής ζωής του τόπου.

Αξίζει να δείτε

* Περπατώντας στα δρομάκια της Χώρας θα συναντήσετε μερικά από τα καλύτερα δείγματα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής των Κυκλάδων.

* Στην καρδιά του Κάστρου επισκεφτείτε την εκκλησία της Παντάνασσας για να προσκυνήσετε τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας που λέγεται πως έφτασε μόνη της στο νησί από την Κρήτη.

* Στο Χωριό θα συναντήσετε το παλιό ελαιοτριβείο όπου στεγάζεται το Λαογραφικό Μουσείο. Στην κορυφή του λόφου αξίζει να επισκεφτείτε το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής για να αγναντέψετε από ψηλά το Αιγαίο.

* Για μπάνιο προτείνονται ο Άγιος Ιωάννης, ο Άγιος Παντελεήμονας, ο Άγιος Γεώργιος, τα Σαντοριναίικα, ο Μάλτας και η Πέτρα.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Για τη διαμονή σας στη Χώρα θα βρείτε, κυρίως, ενοικιαζόμενα δωμάτια. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα παρακάτω: Ζαγοραίος (τηλ. 22860-51263), Μαράκης (τηλ. 22860-51214), Μαριέτη (τηλ. 22860-51253). Στην Αλλοπρόνοια: Porto Sikinos (τηλ. 22860-51228), Καμάρες (τηλ. 22860-51281).

ΦΑΓΗΤΟ

Αν είστε φανατικοί του ψαριού, προτιμήστε το «Στέκι του Γαρμπή» με ψάρια που φέρνει με το καΐκι του. Καλή κουζίνα έχει και το «Ηλιοβασίλεμα». Όποια ταβέρνα και αν προτιμήσετε, αξίζει να δοκιμάσετε τη σπεσιαλιτέ του νησιού που είναι η σαλάτα με ντόπια κάππαρη. Επίσης, από το τραπέζι σας πρέπει να «παρελάσουν» αμπελοφάσουλα και αρνί γεμιστό στον φούρνο. Φεύγοντας θα σας προτείναμε να ψωνίσετε μέλι, ξινόγαλο και τυρί.

3. ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ

Πολλοί τη χαρακτηρίζουν αιγαιοπελαγίτικο κόσμημα δεμένο με όμορφες εκκλησίες, πλατείες, λιθόστρωτα σοκάκια, κατάλευκα σπίτια και φιλόξενους ανθρώπους. Τη Χώρα του νοτιότερου από τα νησιά των Δυτικών Κυκλάδων δεν θα χρειαστείτε πολλές ημέρες για να τη γνωρίσετε και να την αγαπήσετε.

H περιήγηση στη Χώρα της Φολέγανδρου ξεκινά από την πλατεία της Πούντας. Περπατώντας προς τα βόρειά της θα φτάσετε στην άκρη της Χώρας αλλά και του... γκρεμού όπου είναι κτισμένο το Κάστρο. H θέα στο Αιγαίο είναι μαγευτική. Το Κάστρο της, κάποτε, αποτελούσε τον μοναδικό οικισμό του νησιού. Σε αυτό θα περιπλανηθείτε πολλές φορές, μέρα και νύχτα, προκειμένου να απολαύσετε τη μοναδική ατμόσφαιρα που δημιουργούν τα γραφικά στενά και τα μικρά σπίτια με τις μεγάλες κάτασπρες σκάλες. Φτάνοντας στο Κάστρο πρέπει να γνωρίζετε πως οι εξωτερικές όψεις των σπιτιών που σήμερα φιλοξενούν τους κατοίκους κάποτε ήταν τα τείχη που το προστάτευαν. Τα ανοίγματα και τα μικρά ξύλινα μπαλκόνια φτιάχτηκαν όταν η πειρατεία στις Κυκλάδες είχε πλέον εκλείψει και οι θαλάσσιοι δρόμοι ήταν ασφαλείς. Στην... ξενάγηση της Χώρας, ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για το «έμβλημά» της, τον ναό της Κοιμήσεως. H θέα από εκεί ψηλά είναι μοναδική. Προτιμήστε την ώρα που ήλιος δύει για να θαυμάσετε τη θέα της Χώρας και του κόκκινου «δίσκου» που βυθίζεται πίσω από τη Μήλο και την Κίμωλο.

Αξίζει να δείτε

* Το Μεσαιωνικό Κάστρο. Κτίστηκε την περίοδο της κατοχής του νησιού από τους Ενετούς του Μάρκου Σανούδου. H θέα από εκεί είναι απίστευτη, καθώς κρέμεται στην άκρη του βράχου σαν ένα μπαλκόνι πάνω από το Αιγαίο.

* Αν βρεθείτε στη Φολέγανδρο τον Δεκαπενταύγουστο, πηγαίνετε στην πλατεία της Χώρας. Βιολιά και λαούτα συνοδεύουν το γλέντι που κρατάει μέχρι το πρωί.

* Για μπάνιο μπορείτε να πάτε στην παραλία Βάρδια που βρίσκεται δίπλα στον Καραβοστάση (το λιμάνι του νησιού). Σε απόσταση 3 χλμ. από τη Χώρα βρίσκεται η Αγκάλη που για πολλούς είναι η ωραιότερη παραλία του νησιού. H πρόσβαση γίνεται είτε από τη θάλασσα με βάρκα, είτε από τη στεριά με τα πόδια ή με γαϊδουράκια. Άλλες όμορφες παραλίες είναι το Λιβάδι, ο Άγιος Γεώργιος, το Κάτεργο και το Σερφώτικο.

* Σε απόσταση από τη Χώρα αξίζει να επισκεφτείτε το σπήλαιο της Χρυσοσπηλιάς που βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού. Στο σπήλαιο μπορείτε να πάτε είτε από την ξηρά είτε από τη θάλασσα με καΐκι ή σκάφος. Στολισμένο με λαμπρούς σταλακτίτες που μοιάζουν με θρόνο μητροπολιτικού ναού, το εσωτερικό του μαγεύει τον επισκέπτη.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Τα τελευταία χρόνια η Φολέγανδρος αναπτύσσεται τουριστικά (αν και τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια μειώνονται αντί να αυξάνονται) με αποτέλεσμα να έχουν δημιουργηθεί πολύ όμορφα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα (στούντιο). Ενδεικτικά, για τη διαμονή σας αναφέρουμε τα παρακάτω: Οι Κηφήνες του Αιγαίου (τηλ. 22860-41274), Φολέγανδρος Δωμάτια (τηλ. 22860-41239), Ανεμόμυλος (τηλ. 22860-41309). Επίσης υπάρχουν και πολλά ξενοδοχεία όπως: Κάστρο (τηλ. 22860-41230), Μελτέμι (τηλ. 22860-41425), Οδυσσέας (τηλ. 22860-41276), Πολυκάντια (τηλ. 22860-41322).

ΦΑΓΗΤΟ

Καλή κουζίνα έχουν όλα τα ταβερνάκια που βρίσκονται στις πλατείες της Χώρας. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να δοκιμάσετε τα ματσάτα. Πρόκειται για χειροποίητα μακαρόνια με κατσίκι ή κουνέλι. Μοναδική είναι η καλατσούνα, η τοπική τυρόπιτα. Στη Φολέγανδρο μπορείτε να αγοράσετε εξαιρετικής ποιότητας μέλι και τυριά.

4. ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ

H πρώτη έκπληξη που επιφυλάσσει στον επισκέπτη ο ένας και μοναδικός οικισμός του Καστελλόριζου είναι η κουκλίστικη ομορφιά του. Παραδοσιακά μικρά σπίτια, με έντονα χρώματα - καφετί, κεραμιδί, κόκκινο, πορτοκαλί - που καθρεφτίζονται στην κρυστάλλινη θάλασσα με το σκούρο μπλε χρώμα.

Είτε προσεγγίζεις το ακριτικό νησί με το πλοίο της άγονης γραμμής, είτε χρησιμοποιείς το μικρό ελικοφόρο αεροπλάνο της Ολυμπιακής που πραγματοποιεί κάθε μέρα το δρομολόγιο Ρόδος - Μεγίστη (όπως είναι το επίσημο όνομά του), η εικόνα είναι μαγευτική και θυμίζει σκηνικό από κινηματογραφική ταινία. H δεύτερη έκπληξη είναι όταν βρίσκεσαι πλέον στην ίδια τη Χώρα. Όταν περπατάς στον παραλιακό δρόμο, ανάμεσα στις καρέκλες και τα τραπεζάκια των καταστημάτων που λειτουργούν. Όταν συναντάς τους λίγους μόνιμους κατοίκους που κινούνται στους δικούς τους αργούς ρυθμούς. Τότε ένα παράξενο και ταυτόχρονα - τόσο οικείο και γλυκό - συναίσθημα σε πλημμυρίζει. Ένα κύμα έντονης ανακούφισης γιατί εδώ που έφτασες δεν χρειάζεται να σε απασχολούν και πολλά πράγματα. Οι επιβλητικοί βράχοι που προστατεύουν τη Χώρα από τους ανέμους, τα δίπατα και τρίπατα σπίτια συνθέτουν ένα μοναδικό τοπίο.

Αξίζει να δείτε

* Το ερειπωμένο Παλαιόκαστρο, στημένο επάνω στους κόκκινους βράχους. -Castello-Rosso =κόκκινο κάστρο, εξ ου και η ονομασία Καστελλόριζο.

* Τον Λύκιο ναόσχημο τάφο, αρχαίο μνημείο σκαλισμένο σε βράχο.

* Τον ναό αλλά και την τοποθεσία στον Άγιο Γεώργιο του Βουνού, όπου χρειάζεται να περπατήσετε περίπου 1 ώρα.

* Μπάνιο μπορείτε να κάνετε στις Πλάκες, πηγαίνοντας με τα πόδια - τα χρώματα στα νερά είναι, πραγματικά, μαγικά. Στη Σπηλιά - όπου πάει κανείς με καΐκια που ξεκινούν από το κεντρικό λιμάνι του νησιού, στις 8 κάθε πρωί - απολαμβάνεις βουτιές σε νερά όλων των αποχρώσεων του γαλάζιου και του μπλε.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Ενδεικτικά προτείνουμε τα καλοστημένα ξενοδοχεία «Καστελλόριζο» (τηλ. 22460-49044) και «Μεγίστη» (τηλέφωνο 22460-49045) στο λιμάνι. Αρκετά ενοικιαζόμενα δωμάτια θα βρείτε και στο Πάνω Χωριό.

ΦΑΓΗΤΟ

Στο εστιατόριο «Πλατάνια ή Μεντιτερανέο» γυρίστηκε η ομώνυμη βραβευμένη ταινία και βρίσκεται στο Πάνω Χωριό στην πλατεία (Οι ιδιοκτήτριες υπήρξαν κομπάρσες σε αυτήν και κατά τη διάρκεια του φαγητού σας μπορείτε να χαζεύετε τις φωτογραφίες με σκηνές από τα γυρίσματα). Στην εξαιρετική ψαροταβέρνα του «Λαζαράκη» που βρίσκεται στο λιμάνι μπορείτε να απολαύσετε ένα πριγκιπικό γεύμα (αφού τον προτιμούν όλοι οι πλούσιοι και σκαφάτοι) με κυρίως πιάτο... φυσικά αστακούς. Θα πληρώσετε και ανάλογα φυσικά.

5. ΠΑΤΜΟΣ

Στη σκιά του πέτρινου καστρομονάστηρου, χρειάστηκε να περάσουν 50 χρόνια μετά τη δημιουργία της Ιεράς Μονής για να ξεκινήσει το κτίσιμο της Χώρας του νησιού της Αποκάλυψης. Στόχος των τότε κατοίκων, η προστασία του ιστορικού μοναστηριού από τις επιδρομές των Νορμανδών, των Σαρακηνών και άλλων κουρσάρων.

Πρόκειται για ένα από τα ωραιότερα και πιο καλοδιατηρημένα μεσαιωνικά οικιστικά σύνολα του Αιγαίου. H Χώρα της Πάτμου είναι ένα μάθημα νησιώτικης αρχιτεκτονικής. Εσείς το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να «χαθείτε» στον μαγευτικό της λαβύρινθο όπου θα συναντήσετε πέτρινες καμάρες, μικρά στενά σκαλάκια, λιλιπούτειες αυλές πνιγμένες στα γεράνια και στα γιασεμιά, τοξωτά παράθυρα, δροσερές στοές και ξυλόστεγα περάσματα γεμάτα χελιδονοφωλιές. Οι μαγευτικές εικόνες δεν σταματούν εδώ. Πάρτε μία ανάσα και συνεχίστε την ξενάγηση για να συναντήσετε κορνίζες από σκαλιστή πέτρα, μπαλκόνια με μαρμάρινα φουρούσια, αμέτρητα ρόπτρα στις πορτούλες. Τα χρώματα εναλλάσσονται σε κάθε γωνιά. Γήινα, ανακατεμένα με εκτυφλωτικό λευκό και γαλάζιο, συνδυάζονται με τους κόκκινους τρούλους.

Αξίζει να δείτε

* Τα σπίτια της Χώρας. Πρέπει να γνωρίζετε πως τα υλικά που χρησιμοποιούσαν οι μάστορες για την κατασκευή τους ήταν οι γκριζογρανιτένιες πέτρες του Πετροκοπιού ή του Μανώλακα και ο ασβεστόλιθος του μεγάλου Πετροκοπιού. Οι στέγες κατασκευάζονταν από κυπαρισσόξυλα με στρώσεις αστιβής (που είναι ένα είδος θάμνου που φυτρώνει στην Πάτμο), με φύκια και χώμα.

* Τη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου που άρχισε να κτίζεται το 1088.

* Το σπήλαιο της Αποκάλυψης και την Πατμιάδα Σχολή που βρίσκεται στον ίδιο χώρο.

* Για μπάνιο προτιμήστε τις παραλίες Λάμπης (με κρυστάλλινα νερά, στρωμένη με ψιλά πολύχρωμα βότσαλα), Κάμπος, Αγριολίβαδο, Λεύκες, Γροίκου - Πέτρας. Επίσης από το Λιβάδι Ντελαποθητού μέχρι τις ερημιές του Καβο-Γερανού θα βρείτε μία μικρή δαντέλα με λιλιπούτειους ορμίσκους.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Οι επιλογές για διαμονή επικεντρώνονται έξω από τη Χώρα της Πάτμου. Ενδεικτικά, από τα καλύτερα ξενοδοχεία του νησιού, θεωρείται το «Petra» στο Γροίκο (τηλ. 22470-31305). Επίσης, σε ένα ύψωμα πάνω από το Μελόι και το Αγριολίβαδο θα βρείτε το «Πόρτο Σκουτάρι» (τηλ. 22470-33123) ενώ στον Κάμπο θα βρείτε το καλό «Patmos Paradise» (τηλ. 22470-32624).

ΦΑΓΗΤΟ

Αξίζε να αναφέρουμε εδώ το διάσημο «Μπενέτο», που βρίσκεται λίγο πριν από τον Σάψιλα πάνω στον δρόμο. Λόγω της... διασημότητας φροντίστε να κλείσετε τραπέζι εγκαίρως. Πολύ καλή κουζίνα έχει το «Veggera» στη Σκάλα και το ουζερί «Χιλιομόδι». Στο Κουμαρό προτείνεται ο «Λεωνίδας» ενώ αν θέλετε να ακούτε και παραδοσιακά τραγούδια αναζητήστε το «Αλώνι» στη Χώρα.

6. ΑΜΟΡΓΟΣ

Στη «σκιά» των δύο λιμανιών (Αιγιάλη - Κατάπολα), αλλά και του μοναστηριού, η Χώρα της Αμοργού μοιάζει να αδικείται... τουλάχιστον όσον αφορά τις φωτογραφικές λήψεις! Ας όψεται το υπέροχο κόσμημα της Χοζοβιώτισσας που προσελκύει μεγάλο αριθμό τουριστών, οι οποίοι συνεχίζουν τον δρόμο τους, αφήνοντας τη λαμπερή, από τα κάτασπρα σπίτια, Χώρα της Αμοργού.

Βρίσκεται σε ύψος 400 μέτρων πάνω από τη θάλασσα. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημά της είναι το γεγονός πως η χωροταξική της θέση την καθιστά ικανή να «προσφέρει» θέα τόσο στην ανατολική όσο και στη δυτική πλευρά του νησιού. Σε διάφορα σημεία της ο επισκέπτης θα συναντήσει σαράντα κατάλευκες εκκλησίες οι οποίες την κοσμούν ενώ οι πολυάριθμες μικρές πλατείες όμορφα σχηματισμένες, καθώς και τα στενά πλακόστρωτα δρομάκια της γύρω από το περίφημο βενετσιάνικο κάστρο συμπληρώνουν το τοπίο. H μαγική εικόνα ολοκληρώνεται όταν το βλέμμα πέσει στην κορυφογραμμή δίπλα στον οικισμό, η οποία είναι στολισμένη με μία σειρά από ανεμόμυλους.

Αξίζει να δείτε

* Το Αρχαιολογικό Μουσείο που στεγάζεται στον λεγόμενο Πύργο του Γαβρά, ακριβώς στο κέντρο της Χώρας.

* Το βυζαντινό μοναστήρι της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας, προστάτιδας του νησιού, όπου φυλάσσονται σπάνιες εικόνες και χειρόγραφα. Κτισμένη σε απότομο βράχο 300 μέτρα πάνω από τα κρυσταλλένια νερά της θάλασσας, για πολλούς είναι το σήμα κατατεθέν του νησιού. Ενδεικτικός είναι ο χαρακτηρισμός «Αμοργιανός Παρθενώνας» που της προσδίδουν.

* Το Βενετσιάνικο Κάστρο, κτισμένο από τον Ιερεμία Γκίζη τον 13ο αιώνα.

* Για μπάνιο, προτιμήστε τη μαγευτική παραλία του Μούρου με τις δύο σπηλιές μέσα στη θάλασσα. Όμορφες παραλίες έχει ο κόλπος των Καταπόλων ενώ οι γραφικές Παραδείσια, Κάτω Κάμπος και Καλοταρίτισσα προτείνονται για πιο ήρεμες (από τους αέρηδες) βουτιές.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Μεγάλο αριθμό ενοικιαζόμενων δωματίων θα βρείτε στην Αιγιάλη και στα Κατάπολα, τα δύο λιμάνια του νησιού. Στη Χώρα υπάρχουν κάποια, επίσης, ενοικιαζόμενα δωμάτια, από τα οποία ενδεικτικά αναφέρουμε τα παρακάτω: Ανεμόεσσα (τηλ. 22850-71876), Ιωάννης Γιαννάκος (τηλ. 22850-71637), Κατερίνα Γιαννάκου (τηλ. 22850-71310), Πολύτιμη Θεολογίτου (τηλ. 22850-71542), Καστελόπετρα (τηλ. 22850-71360)

ΦΑΓΗΤΟ

Λίγα είναι τα ταβερνάκια στη Χώρα. Ενδεικτικά προτείνονται το «Θέα», ο «Λεωνίδας» και το «Λιοτρίβι». Για ουζάκι προτιμήστε το «Τσαγκαράδικο». Πολλές ταβέρνες δίπλα στην παραλία θα βρείτε στην Αιγιάλη και στα Κατάπολα. Όποια ταβέρνα και αν προτιμήσετε, δοκιμάστε τον καλόγηρο (κρέας με μελιτζάνες και τυρί), ξιδάτο πατσά και κακαβιά ενώ εξαιρετικό είναι το τοπικό ρακόμελο (μέλι και ρακί).

7. ΣΕΡΙΦΟΣ

Ο... λόφος κάνει τη διαφορά. Τα άσπρα σπίτια στολίζουν την κορυφογραμμή ενός λόφου, πάνω στον οποίο διαφαίνεται αδρά ό,τι έχει απομείνει από ένα ενετικό κάστρο. Πρόκειται για περιγραφή της Χώρας της Σερίφου. Το κάτασπρο των σπιτιών «διαταράσσεται» μόνο από τους μπλε τρούλλους των εκκλησιών.

H Χώρα είναι αναμφισβήτητα ο πιο γραφικός και όμορφος οικισμός της Σερίφου και ίσως μια από τις πιο ξεχωριστές σε ελληνικό νησί. Μικρά, λευκά σπίτια με πολύ μικρά δωμάτια ξετυλίγονται γύρω από την κορυφογραμμή του λόφου. Στην αρχή του χωριού βρίσκονται ανεμόμυλοι, ενώ αξιόλογης αρχιτεκτονικής είναι τόσο ο λευκός Ναός της Μητρόπολης, του Αγίου Αθανασίου, όσο και το νεοκλασικό κτίριο του Δημαρχείου. Καταπληκτική είναι και η θέα από τα ερείπια του Ενετικού Κάστρου, στην κορυφή του λόφου. Ο Άγιος Κωνσταντίνος, ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, ο Άγιος Ελευθέριος, ο Άγιος Αθανάσιος είναι μερικές μόνο από τις βυζαντινές εκκλησιές που στολίζουν επίσης τον οικισμό. Σημείο αναφοράς στη Χώρα η Πιάτσα, με τη μαρμαρόστρωτη πλατεία.

Αξίζει να δείτε

* Την κεντρική πλατεία της χώρας. Αξίζει να την επισκεφτείς βράδυ, όταν το κτίρίο του δημαρχείου είναι φωταγωγημένο.

* Τους αναπαλαιωμένους ανεμόμυλους.

* Το Λαογραφικό Μουσείο που περιλαμβάνει μια διαχρονική συλλογή από είδη οικιακού εξοπλισμού.

* Το δημαρχιακό μέγαρο.

* Το Κάστρο της Γριάς.

* Για μπάνιο οι παραλίες είναι... μάλλον αμέτρητες και η μια πιο ωραία από την άλλη. Μη φύγετε από το νησί εάν δεν κολυμπήσετε στον Άγιο Σωστή, στα Λιβαδάκια, στο Καράβι, στο Καλό Αμπέλι, κ.α. Τελευταία αφήσαμε την Ψιλή Άμμο που έχει πάρει διεθνείς διακρίσεις. Είχε αναγνωριστεί ως η κορυφαία σε ολόκληρη τη Μεσόγειο!

ΔΙΑΜΟΝΗ

Οκτώ χιλιόμετρα από τη Χώρα βρίσκεται το Λιβάδι. Εκεί μπορείτε να βρείτε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, ενοικιαζόμενα διαμερίσματα και κάμπινγκ. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα ενοικιαζόμενα δωμάτια «Αμαλία», (τηλ. 22810-51777) «H Θέα» (τηλ. 22810-51983), «Άννα» (τηλ. 22810-51666), «Μαϊστράλι» (τηλ. 22810-51381), «Αρετή» (τηλ. 22810-51479). Για όσους προτιμούν τα κάμπινγκ προτείνουμε το «Κοράλλι» (τηλ. 22810-51500)

ΦΑΓΗΤΟ

Το μοναδικό ταβερνάκι τη Χώρας - ο «Ζορμπάς» - βρίσκεται στην κεντρική πλατεία. Δοκιμάστε τους τοματοκεφτέδες οπωσδήποτε. Τοπικές νοστιμιές είναι η ρεβιθάδα (ρεβίθια στον φούρνο), η ξινομυζήθρα και οι μαραθοτηγανίτες. Για πολύ περισσότερες επιλογές θα κατέβετε μέχρι το Λιβάδι και θα βρείτε... ό,τι τραβάει η όρεξή σας!

8. ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ

Παράξενη αλλά συνάμα ελκυστική η πανοραμικά χτισμένη Χώρα της Σαμοθράκης, κρύβεται επιμελώς από τη θάλασσα. Απλωμένη δίπλα στον βράχο του μεσαιωνικού κάστρου, κρύβει πολλούς «θησαυρούς». Τα σπίτια, τα σοκάκια, οι πλατείες, τα χρώματα και πέτρες επάνω στις κεραμιδένιες στέγες προκαλούν τον επισκέπτη να την περπατήσει.

Τα σπίτια είναι κολλημένα μεταξύ τους αλλά έχουν τέτοια διάταξη, που το ένα δεν κρύβει τον ήλιο από το άλλο. H αρχιτεκτονική της ξεχωρίζει από αυτή των υπόλοιπων νησιών αφού αποτελεί κράμα στερεοελλαδίτικης και νησιώτικης. Ένα ανηφορικό καλντερίμι διασχίζει τον γραφικό οικισμό και αξίζει να το περπατήσεις ανακαλύπτοντας αυθεντικές γωνιές και εικόνες.

Τα περισσότερα σπίτια είναι διώροφα με κεραμοσκεπές που πάνω τους έχουν τοποθετηθεί σειρές από πέτρες για να αντιστέκονται στη δύναμη του ορμητικού ανέμου (κυρίως τον χειμώνα). Αρκετοί τοίχοι είναι βαμμένοι με χαρούμενα χρώματα, ωστόσο κυριαρχεί το λευκό.

Αξίζει να δείτε

* Το μεσαιωνικό κάστρο που δεσπόζει σε ύψωμα. H θέα από εκεί είναι εξαιρετική.

* Τον παραδοσιακό φούρνο. Δοκιμάστε οπωσδήποτε για πρωινό εφτάζυμο ψωμί με φρέσκο βούτυρο και τυρί.

* Το λαογραφικό μουσείο. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα παλιό τριώροφο αρχοντικό σπίτι.

* Εκτός από το μπάνιο στη θάλασσα, η Σαμοθράκη προσφέρεται για βουτιές σε γλυκό νερό. Οι δεκάδες βάθρες (μικρές λίμνες) που δημιουργούν διαδοχικοί καταρράκτες προσελκύουν πλήθος κόσμου, ιδιαίτερα δε εκείνες στο φαράγγι του Φονιά.

* Οι δύο κλασικές παραλίες για μπάνιο είναι εξίσου εντυπωσιακές. Πρώτα οι Κήποι και μετά η Παχιά Άμμος.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Μέχρι τον Δεκαπενταύγουστο θα δυσκολευτείτε να βρείτε δωμάτιο στο νησί. Αν και τα τελευταία δέκα χρόνια η τουριστική ανάπτυξη της Σαμοθράκης ήταν ιλιγγιώδης, τα προσφερόμενα καταλύματα δύσκολα καλύπτουν την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση. Ενδεικτικά προτείνουμε τα παρακάτω:

Ξενοδοχείο «Αίολος» στην Καμαριώτισσα (τηλ. 25510-41595), «Κάστρο» στην Παλαιόπολη (τηλ. 25510-89400), «Ηλέκτρα» πάνω στον παραλιακό δρόμο (τηλ. 25510-98242), «Κάβειρος», στα Λουτρά (τηλ. 25510-41577), «Νίκη Μπητς» (τηλ. 25510-41151). Μια πιο εναλλακτική πρόταση διαμονής αποτελεί το οργανωμένο κάμπινγκ στα Θερμά.

ΦΑΓΗΤΟ

Δοκιμάστε φρέσκα ψάρια, κατσίκι και παραδοσιακά γλυκά στα εστιατόρια και τις ταβέρνες του νησιού. Ένα από τα καλύτερα σημεία για να φας κατσίκι είναι το χωριό Προφήτης Ηλίας. Πεντανόστιμο κατσίκι στη λαδόκολλα και πατάτες τηγανισμένες σε ιδιόμορφη ψησταριά με ξύλα θα βρείτε στην ταβέρνα «Σωτήρος», πάνω από τη Χώρα. Καλό και φρέσκο ψάρι θα φάτε στο «Λιμανάκι», στην Καμαριώτισσα (έχει δικές του τράτες). Κορυφαία και πρωτότυπα γλυκά, ποτά και... άλλα στη Χώρα έχει το καφενείο «Λευκός Πύργος», με τον Γιώργο και τη Δάφνη να προσφέρουν τον καλύτερο καλοκαιρινό εαυτό τους. Καλή ταβέρνα είναι και η «Πλατεία» λίγο πιο πάνω.

9. ΣΥΜΗ

Όσοι έχουν επισκεφτεί τη Χώρα του ακριτικού αυτού βράχου και προσπαθούν να την περιγράψουν, συμφωνούν ότι «είναι ζωγραφιά, ομορφιά και αρμονία». Πώς αλλιώς να περιγράψεις τον μεγαλύτερο νεοκλασικό οικισμό της Ελλάδας, με 2.000 πανέμορφα σπίτια. Δεν είναι τυχαίο ότι ολόκληρη η Χώρα είναι χαρακτηρισμένη ως διατηρητέος ιστορικός οικισμός.

Το κάθε σπίτι στη Σύμη είναι ένα ξεχωριστό μνημείο: Γραφικά δίπατα και τρίπατα με κεραμιδένιες στέγες, μπαλκόνια με λιτές σιδεριές, καμωμένα από πέτρα στο χρώμα της ώχρας σε συνδυασμό και με άλλα έντονα χρώματα (όπως το καφετί, το μοβ και το πράσινο). Το γοητευτικότερο στοιχείο στα σπίτια είναι οι φεγγίτες οι οποίοι σε άλλες εποχές ήταν ένδειξη ότι πρόκειται για αρχοντικό. Άλλοι είναι αεριζόμενοι, ανοικτοί και άλλοι κλειστοί και έχουν τις ρίζες τους στις πανάρχαιες φροντίδες των Ελλήνων μπροστά στον φόβο των κακών πνευμάτων. Καμπαναριά, δεξιά κι αριστερά, η σκάλα του Λιρένου στη μέση κι ένας πύργος με το ρολόι που κτίσθηκε το 1880, για να μετρά τον χρόνο που κυλά τόσο αθόρυβα κοντά στο κύμα. Δίπλα στο ρολόι το κτίριο της Αστυνομίας, κατάλοιπο της αρχιτεκτονικής από την ιταλοκρατία, το ταχυδρομείο και τα κάθε λογής μαγαζιά με τους φιλόξενους ανθρώπους τους καλωσορίζουν τούς επισκέπτες.

Αξίζει να δείτε

* Τον Αύγουστο, το εξαιρετικό και καθιερωμένο φεστιβάλ της Σύμης είναι στο φόρτε του. Απολαύστε συναυλίες κλασικής μουσικής, σπάνιες θεατρικές παραστάσεις, αλλά και τη γιορτή του κρασιού στην οποία γίνονται παραδοσιακοί χοροί.

* Επισκεφτείτε και περπατήστε στην Άνω Σύμη (Χωριό). H καλύτερη ώρα είναι νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα. Έτσι θα αποκτήσετε μια ολοκληρωμένη εικόνα του διατηρητέου οικισμού.

* Επιβεβλημένη θεωρείται η διαδρομή μέχρι το μοναστήρι του Άρχοντα Μιχαήλ του Πανορμίτη, είτε οδικώς είτε με πλοιάριο.

* Ο Άγιος Αιμιλιανός είναι μια από τις εξαιρετικές παραλίες της Σύμης όπου μπορείς να πας με καραβάκι (δύσκολα με τα πόδια)... όπως δηλαδή και σε όλες τις υπόλοιπες (π.χ. Αγ. Μαρίνα-Αγ. Γεώργιος-Νανού κ.ά.) εκτός από το Πέδι και το Νιμποριό.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Γενικά η ξενοδοχειακή υποδομή στη Σύμη είναι άρτια για τα δεδομένα του νησιού, το τοπικό χρώμα είναι πανταχού παρόν και όσοι ζητήσουν «πολυτέλειες», σίγουρα θα τις βρουν. Τα παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά: «Νηρεύς» (τηλ. 22460-72400), «Αλίκη» (τηλ. 22460- 71655), «Αναστασία» (τηλ. 22460-71364), «Πέδι Μπιτς» (τηλ. 22460-71981), «Μονή Πανορμίτη» (τηλ. 22460-71354).

ΦΑΓΗΤΟ

Σήμα κατατεθέν για τις νοστιμιές που μπορείτε να απολαύσετε στο νησί της Σύμης είναι το «γαριδάκι». Μιλάμε για πολύ ψιλή γαρίδα και πεντανόστιμη που μπορείτε να συναντήσετε στα περισσότερα εστιατόρια της Χώρας του νησιού. Αντίστοιχα θα βρείτε και ψητό καλαμάρι (μεγάλων διαστάσεων) ανοιγμένο στη μέση, όπως επίσης και σουπιές. Το κορυφαίο εστιατόριο για θαλασσινά και ψάρια είναι ο «Μάνος», ενώ καλή είναι και η «Τράτα». Εξαιρετικά εστιατόρια με μεσογειακή κουζίνα είναι το «Ελληνικόν» και η «Μυλόπετρα».

10. ΑΝΑΦΗ

Ανάσα γαλήνης για τον επισκέπτη και τόπος αληθινής ξεκούρασης η Χώρα, χτισμένη ψηλά, απέχει 2 χιλιόμετρα από το λιμάνι του νησιού. H κατ' ευφημισμόν πρωτεύουσα του νησιού, το οποίο αποτελεί σημείο αναφοράς για τη λεγόμενη «άγονη γραμμή» των Κυκλάδων, είναι ένας λιλιπούτειος οικισμός ενώ στο νησί θα συναντήσετε άλλους δύο - τον Άγιο Νικόλαο και το Κλεισίδι.

H σημερινή Χώρα είναι χτισμένη αμφιθεατρικά, στο κέντρο του νησιού. Τυπικό δείγμα κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής, με ασπροβαμμένα μονώροφα σπίτια, θολωτές πόρτες και κάτασπρες αυλές. Οι εκκλησίες, οι πλατείες, τα στενά δρομάκια και τα κατάλευκα σοκάκια συνθέτουν ένα γραφικό σύνολο. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι η εξαιρετική θέα που έχεις σχεδόν από όποιο σημείο της χώρας και αν βρίσκεσαι.

Μνημεία όπως τα λείψανα της αρχαίας πόλης, η μαρμάρινη σαρκοφάγος και τα λείψανα του Ιερού του Αιγλήτη αποτελούν ιδανικούς τόπους επισκέψεων και περιηγήσεων για όσους ενδιαφέρονται για ιστορικά αρχαιολογικά αξιοθέατα.

Αξίζει να δείτε

* Το Βενετσιάνικο Κάστρο. Κατάλοιπά του σώζονται σε απότομο ύψωμα, στην ανατολική πλευρά της Χώρας.

* Τον ναό του Απόλλωνα. Ο μύθος λέει πως το νησί αναδύθηκε έπειτα από διαταγή του Απόλλωνα όταν οι Αργοναύτες κινδύνευαν ταξιδεύοντας στο Αιγαίο.

* Το κτισμένο στην κορυφή ενός μονοκόμματου και επιβλητικού βράχου μοναστήρι της Παναγίας της Καλαμιώτισσας. Αν τα καταφέρετε να περπατήσετε μέχρι εκεί, η θέα θα σας μείνει αλησμόνητη.

* Το ξωκκλήσι Παναγιά Δόκαρη στο Καστέλι (2 ώρες με τα πόδια), με μαρμάρινη ρωμαϊκή σαρκοφάγο απ' έξω κι έναν κορμό από ρωμαϊκό, επίσης, άγαλμα.

* Σε όλες τις παραλίες του νησιού θα εντυπωσιαστείτε από τα κρυστάλλινα νερά. Οι βόρειες ακτές είναι βραχώδεις και απότομες, ενώ οι νότιες αμμουδερές. Όμορφες οι παραλίες Κλεισίδι, Κατσούνι κοντά στο λιμάνι, Μικρός και Μεγάλος Ρούκουνας με μήκος αμμουδερής παραλίας περίπου 1 χλμ, Καταλιμάτσα, Μέγας Ποταμός και Μοναστήρι. Αν έχετε σκάφος, επισκεφτείτε τα νησιά (Μακρά, Φτενά, Παχιά ή Αναφόπουλο) που βρίσκονται νότια της Ανάφης.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Τόσο στη Χώρα όσο και στο Κλεισίδι οι επιλογές για να μείνετε είναι πολλές αναλογικά με το μέγεθος του νησιού. Ενδεικτικά προτείνουμε το «Ηλιοβασίλεμα», (τηλ. 22860-61280), «Τα Πλάγια», (τηλ. 22680-61308), την «Πανσέληνο», (τηλ. 22680-61271), τη «Βίλα Απόλλων» (τηλ. 22680-61348), το «Ανάφη» (τηλ. 22860-61308), τη «Βίλα Γαλήνη» (τηλ. 22860-61279) και το «Μελτέμι» (τηλ. 22860-61291).

ΦΑΓΗΤΟ

Στην παραλία του Ρούκουνα υπάρχει το ταβερνάκι της παπαδιάς. H σύζυγος ενός ιερέα έχει το δικό της στέκι και μαγειρεύει σε φούρνο με ξύλα. Στην « Αγαπία» τα χειροποίητα μακαρόνια - σπιτικά - με τη σκορδοσάλτσα και ψάρι μαγειρευμένο με ντόπιο άγριο σαφρέν είναι η σπεσιαλιτέ της. Στη ταβέρνα «Αρμενάκι» δεν θα απολαύσετε απλά τη θέα, αλλά θα φάτε με μουσική υπόκρουση ορχήστρας που παίζει τα ωραιότερα νησιώτικα και λαϊκά τραγούδια.

Μετά το φαγητό αξίζει μια επίσκεψη στο μπαρ «Γλάρος». Παραγγείλτε παγωμένο κρασί με ποικιλία κυκλαδίτικων τυριών.