«Είδα τον Φλίπερ να αυτοκτονεί»

Jacqui Goddard, εφ. Τα Νέα (ΤΗΕ ΤΙΜΕS), 19/10/2009

Άλλοτε εκπαίδευε δελφίνια για σόου· πλέον ο Ρικ Ο΄Μπάρι μάχεται για τη σωτηρία τους

Ο Ρικ Ο΄Μπάρι ήταν κάποτε εκπαιδευτής δελφινιών, το αγαπημένο παιδί της βιομηχανίας που μετατρέπει τα ευφυή και παιχνιδιάρικα αυτά ζώα σε κλόουν... Μια μέρα του 1970, όμως, ένα από τα δελφίνια του αυτοκτόνησε και η ζωή του άλλαξε.

Τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, ο Ο΄Μπάρι έχει αφιερώσει τη ζωή του στην κατεδάφιση της ίδιας αυτής βιομηχανίας που βοήθησε να χτιστεί, στην αφύπνιση των πολιτών του κόσμου ώστε να μπει ένα τέλος στην πρακτική της αιχμαλώτισης δελφινιών προς όφελος του ανθρώπου- είτε το όφελος αυτό ονομάζεται κέρδος, είτε φαγητό, είτε αναψυχή. Όλα αυτά τα χρόνια, έδωσε αμέτρητες συνεντεύξεις. Όπως λέει ο ίδιος, κάθε φορά καλούνταν να ορίσει από την αρχή το πρόβλημα, «γιατί οπουδήποτε γίνονται επιδείξεις εκπαιδευμένων δελφινιών, εκτός αν δεις να χτυπούν κάποιο δελφίνι με μπαστούνι δεν συνειδητοποιείς απαραίτητα πως αυτό που παρακολουθείς συνιστά κακομεταχείριση».

Όμως ο Ο΄Μπάρι δεν χρειάζεται να εξηγεί άλλο. Το ντοκιμαντέρ που βοήθησε να γυριστεί, με σκηνοθέτη τον Ελληνοαμερικανό Λούη Ψυχογιό, λέει μέσα σε 90 λεπτά όλα όσα πρέπει να ειπωθούν με τον πιο σοκαριστικό- και για αυτό αποτελεσματικό - τρόπο. Πραγματεύεται, ή καλύτερα αποκαλύπτει, την ετήσια σφαγή χιλιάδων δελφινιώνστο Ταϊτζί, ένα ιαπωνικό ψαροχώρι στον Ειρηνικό Ωκεανό. Τιμήθηκε ήδη, τον περασμένο Ιανουάριο, με το βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ Sundance και οι φήμες το θέλουν φαβορί για Όσκαρ. Πώς μετατράπηκε όμως ο σταρ- εκπαιδευτής της τηλεοπτικής σειράς «Φλίπερ το δελφίνι» σε Νέμεση όσων εκμεταλλεύονται τα δελφίνια;

Η ιστορία αγάπης του Ο΄Μπάρι με τα συμπαθή θηλαστικά ξεκίνησε το 1960, όταν βρήκε μια δουλειά στο Μiami Seaquarium - ένα από τα τρία μοναδικά τότε δελφινάρια του κόσμου. «Δεν ένιωθα άνετα με όλο αυτό. Ήμουν όμως 20 ετών και είχα μόλις απολυθεί από τον στρατό όπου σου μαθαίνουν να μην αμφισβητείς αυτό που σου ζητούν να κάνεις». Υπό την καθοδήγησή του, πέντε δελφίνια έγιναν επαγγελματίες ηθοποιοί της θρυλικής τηλεοπτικής σειράς «Φλίπερ το δελφίνι».

Έβλεπαν τηλεόραση

Τα βράδια της Παρασκευής, όταν προβαλλόταν η σειρά, ο Ο΄Μπάρι τοποθετούσε έναν τηλεοπτικό δέκτη στην άκρη του νερού και άφηνε τα δελφίνια να παρακολουθούν το σόου, παρατηρώντας πόσο χαίρονταν αναγνωρίζοντας τον εαυτό τους στην οθόνη. Το 1970, ωστόσο, όλα άλλαξαν. Η σειρά είχε ολοκληρωθεί, κάποια από τα δελφίνια είχαν πωληθεί σε περιοδεύοντες θιάσους- ένα από αυτά, η Κάθι, είχε περιοριστεί σε μια μικρή δεξαμενή στο Μiami Seaquarium, ο Ο΄Μπάρι καταλάβαινε τη θλίψη της, δεν αντιλήφθηκε όμως τη δύναμή της. «Μια μέρα κολύμπησε στην αγκαλιά μου, με κοίταξε μέσα στα μάτια, πήρε μια ανάσα, βυθίστηκε στον πυθμένα και έμεινε εκεί. Προσπάθησα να την επαναφέρω αλλά ήταν αργά. Για τα δελφίνια, κάθε ανάσα είναι μια συνειδητή προσπάθεια- όχι όπως στους ανθρώπους, που γίνεται αντανακλαστικά- και η Κάθι επέλεξε να μην πάρει την επόμενη ανάσα», λέει ο Ο΄Μπάρι με δάκρυα στα μάτια. Ξαφνικά, ένιωσε «βρώμικος». Όρμησε παραπατώντας στο γραφείο του διευθυντή, και ούρλιαξε «Γιατί το κάνουμε αυτό; Γιατί;».

«Ο Όρμος», ένα ντοκιμαντέρ που σοκάρει

Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ

Στο χωριό Ταϊτζί της Ιαπωνίας, 23.000 δελφίνια παρασύρονται κάθε χρόνο από τους ψαράδες σε έναν μυστικό όρμο και σφαγιάζονται- όλα εκτός από μερικά που πωλούνται σε δελφινάρια έναντι 150.000 δολαρίων το κεφάλι

Η ΜΕΓΑΛΗ ΣΦΑΓΗ

Η σφαγή διαρκεί έξι μήνες και αρχίζει τον Σεπτέμβριο. Οι ψαράδες παρασύρουν τα δελφίνια που εντοπίζουν στα ανοιχτά με ήχους από ειδικές καμπάνες. Κατόπιν κλείνουν την είσοδο του όρμου με δίχτυα φυλακίζοντάς τα

ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΝΕΡΟ

Τα λίγα «τυχερά» θηλαστικά που καταλήγουν σε δελφινάρια διαλέγονται προσωπικά από εκπαιδευτές που ταξιδεύουν εκεί από ολόκληρο τον κόσμο. Τα υπόλοιπα σφάζονται με μαχαίρια και καμάκια, βάφοντας με το αίμα τους τα νερά κόκκινα. Το κρέας τους διατίθεται κατόπιν στην αγορά, παρά την τοξική περιεκτικότητά του σε υδράργυρο εξαιτίας της θαλάσσιας ρύπανσης

Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ

Οι ιαπωνικές αρχές και η Γιακούζα, η ιαπωνική μαφία, φρόντιζαν επί χρόνια να κρατούν τον τόπο της σφαγής αλλά και τις άγριες σκηνές που εκτυλίσσονται εκεί κρυφά.

Χρειάστηκε μια επιχείρηση «κομάντο» υπό την καθοδήγηση του Ελληνοαμερικανού σκηνοθέτη Λούη Ψυχογιού, προκειμένου να αποκαλυφθεί το μυστικό και να βρει τον δρόμο προς τη μεγάλη οθόνη «Ο Όρμος»

ΤΑ ΔΑΚΡΥΑ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ

«Δεν έχω δει ποτέ ανθρώπους να κλαίνε και να συμμετέχουν τόσο πολύ σε ταινία», δήλωνε το καλοκαίρι στα «ΝΕΑ» ο βραβευμένος σκηνοθέτης.

«Μόλις πέσουν οι τίτλοι τέλους όλοι ρωτάνε τι μπορούν να κάνουν για να βοηθήσουν»

LΙΝΚ:

● www.thecovemovie.com