4ος Ἐτήσιος Μαθητικός Εὐρωπαϊκὸς Διαγωνισμὸς μὲ θέμα: ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.

ΓΙΑ ΤΗΝ Β' ΤΑΞΗ

ΚΕΙΜΕΝΟ (Λυσίου Ὀλυμπικός 7-9)

7 Θαυμάζω δὲ Λακεδαιμονίους πάντων μάλιστα, τίνι ποτὲ γνώμῃ χρώμενοι καινομένην τὴν Ἑλλάδα περιορῶσιν, ἡγεμόνες ὄντες τῶν Ἑλλήνων οὐκ ἀδίκως, καὶ διὰ τὴν ἔμφυτον ἀρετὴν καὶ διὰ τὴν περὶ τὸν πόλεμον ἐπιστήμην, μόνοι δὲ οἰκοῦντες ἀπόρθητοι καὶ ἀτείχιστοι καὶ ἀστασίαστοι καὶ ἀήττητοι καὶ τρόποις ἀεὶ τοῖς αὐτοῖς χρώμενοι· ὧν ἕνεκα ἐλπὶς ἀθάνατον τὴν ἐλευθερίαν αὐτοὺς κεκτῆσθαι, καὶ ἐν τοῖς παρεληλυθόσι κινδύνοις σωτῆρας γενομένους τῆς Ἑλλάδος περὶ τῶν 8 μελλόντων προορᾶσθαι. Οὐ τοίνυν ὁ ἐπιὼν καιρὸς τοῦ παρόντος βελτίων· οὐ γὰρ ἀλλοτρίας δεῖ τὰς τῶν ἀπολωλότων συμφορὰς νομίζειν ἀλλ' οἰκείας, οὐδ' ἀναμεῖναι, ἕως ἂν ἐπ' αὐτοὺς ἡμᾶς αἱ δυνάμεις ἀμφοτέρων ἔλθωσιν, ἀλλ' ἕως ἔτι ἔξεστι, τὴν τούτων ὕβριν 9 κωλῦσαι. Tὶς γὰρ οὐκ ἂν ἀγανακτήσειεν ὁρῶν ἐν τῷ πρὸς ἀλλήλους πολέμῳ μεγάλους αὐτοὺς γεγενημένους; ὧν οὐ μόνον αἰσχρῶν ὄντων άλλὰ καὶ δεινῶν, τοῖς μὲν μεγάλα ἡμαρτηκόσιν ἐξουσία γεγένηται τῶν πεπραγμένων, τοῖς δὲ Ἕλλησιν οὐδεμία αὐτῶν τιμωρία...

Μετάφραση

[7] But I wonder at the Lacedaemonians most of all: what can be their policy in tolerating the devastation of Greece, when they are leaders of the Greeks by the just claims alike of their inborn valor and their martial science, and when they alone have their dwelling-places unravaged though unwalled and, strangers to faction and defeat, observe always the same rules of life? Wherefore it may be expected that the liberty they possess will never die, and that having achieved the salvation of Greece in her past dangers they are providing against those that are to come. [8] Now the future will bring no better opportunity than the present. We ought to view the disasters of those who have been crushed, not as the concern of others, but as our own: let us not wait for the forces of both our foes to advance upon ourselves, but while there is yet time let us arrest their outrage. [9] For who would not be mortified to see how they have grown strong through our mutual warfare? Those incidents, no less awful than disgraceful, have empowered our dire oppressors to do what they have done, and have hindered the Greeks from taking vengeance for their wrongs. ...

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ / ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ

1.«Θαυμάζω...προορᾶσθαι»: Να μεταφράσετε το απόσπασμα.

2.«τὶς γὰρ ἂν...γεγενημένους;»: Να εντάξετε το συγκεκριμένο χωρίο στο ιστορικό πλαίσιο της εποχής στην οποίαν αναφέρεται. (Η ανάπτυξη να μην υπερβαίνει τις ογδόντα -80- λέξεις).

3.α)Να γράψετε όλους τους επιρρηματικούς προσδιορισμούς του κειμένου που εκφράζουν το αναγκαστικό αίτιο (αιτία). β)(περι)ορῶσι: Να σχηματίσετε απλά ή σύνθετα παράγωγα στη νέα ελληνική γλώσσα από τα θέματα του απλού ρήματος.

Β. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

1.Σε ποιο είδος ρητορικού λόγου ανήκει ο συγκεκριμένος λόγος και τι γνωρίζετε για το είδος αυτό; Γνωρίζετε άλλους ρητορικούς λόγους οι οποίοι αναφέρονται στην Πανελλήνια Ιδέα;

2.α)«ἐν τοῖς παρεληλυθόσι κινδύνοις σωτῆρας γενομένους τῆς Ἑλλάδος περὶ τῶν μελλόντων προορᾶσθαι»: Σε ποια ιστορική πραγματικότητα αναφέρεται ο ρήτορας; β)«ἕως ἂν ἐπ' αὐτοὺς ἡμᾶς αἱ δυνάμεις ἀμφοτέρων ἔλθωσιν»: Ποιες είναι «αἱ δυνάμεις ἀμφοτέρων» οι οποίες, κατὰ τη γνώμη του ρήτορα, τους απειλούν;

3.Πιστεύετε ότι η προτροπή του Λυσία «οὐ γὰρ ἀλλοτρία... οἰκείας» έχει γενικότερη εφαρμογή και στη σύγχρονη πραγματικότητα;

27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2005

ΓΙΑ ΤΗΝ Γ' ΤΑΞΗ

Α' ΚΕΙΜΕΝΟ ( Ἀριστοτέλους Πολιτικά Θ 1338b - 1339a )

Ὅτι μὲν οὖν χρηστέον τῇ γυμναστικῇ, καὶ πῶς χρηστέον, ὁμολογούμενόν ἐστιν ( μέχρι μὲν γὰρ ἥβης κουφότερα γυμνάσια προσοιστέον, τὴν βίαιον τροφὴν καὶ τοὺς πρὸς ἀνάγκην πόνους ἀπείργοντας, ἵνα μηδὲν ἐμπόδιον ᾖ πρὸς τὴν αὔξησιν· σημεῖον γὰρ οὐ μικρὸν ὅτι δύνανται τοῦτο παρασκευάζειν, ἐν γὰρ τοῖς ὀλυμπιονίκαις δύο τις ἂν ἢ τρεῖς εὕροι τοὺς αὐτοὺς νενικηκότας ἄνδρας τε καὶ παῖδας, διὰ τὸ νέους ἀσκοῦντας ἀφαιρεῖσθαι τὴν δύναμιν ὑπὸ τῶν ἀναγκαίων γυμνασίων· ὅταν δ' ἀφ' ἥβης ἔτη τρία πρὸς τοῖς ἄλλοις μαθήμασι γένωνται, τότε ἁρμόττει καὶ τοῖς πόνοις καὶ ταῖς ἀναγκοφαγίαις καταλαμβάνειν τὴν ἐχομένην ἡλικίαν· ἅμα γὰρ τῇ τε διανοίᾳ καὶ τῷ σώματι διαπονεῖν οὐ δεῖ, τοὐναντίον γὰρ ἑκάτερος ἀπεργάζεσθαι πέφυκε τῶν πόνων, ἐμποδίζων ὁ μὲν τοῦ σώματος πόνος τὴν διάνοιαν ὁ δὲ ταύτης τὸ σῶμα ).

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ / ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

1.«Ὅτι μὲν οὖν χρηστέον τῇ γυμναστικῇ... ὑπὸ τῶν ἀναγκαίων γυμνασίων»: Να μεταφράσετε το απόσπασμα.

2.«ἅμα γὰρ τῇ τε διανοίᾳ καὶ τῷ σώματι... ὁ δὲ ταύτης τὸ σῶμα»: Να σχολιάσετε σύντομα το περιεχόμενο του αποσπάσματος.

3.α)Να εντοπίσετε τις ονοματικές προτάσεις του κειμένου (είδος, συντακτική λειτουργία ). β)Να βρείτε στο κείμενο έως τρεις λέξεις, οι οποίες επιβιώνουν στις ευρωπαϊκές γλώσσες.

Β. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

1.Σε ποιο γραμματειακό είδος ανήκουν τα «Πολιτικά» του Αριστοτέλη; Ποιο είναι το γενικότερο θέμα του 8ου βιβλίου των «Πολιτικών» και ποια ειδικότερα ζητήματα πραγματεύεται ο Αριστοτέλης σ' αυτό;

2.Ποιες παιδευτικές αντιλήψεις απηχεί το κείμενο; Σε ποιες πρακτικές της εποχής του αντιτίθεται ο Αριστοτέλης και ποια είναι η δική του άποψη για τη σωματική άσκηση;

3.Οι αντιλήψεις του Αριστοτέλη για την σωματική άσκηση στο συγκεκριμένο απόσπασμα συμφωνούν με την σημερινή αθλητική πρακτική; Τις θεωρείτε ορθές ή όχι; Αιτιολογήσατε την άποψή σας.

EXAM QUESTIONS

Questions of translation and comprehension

1.«Ὅτι μὲν οὖν χρηστέον τῇ γυμναστικῇ... ὑπὸ τῶν ἀναγκαίων γυμνασίων» Translate the text extract.

2.Comment briefly on the content of the text extract.

3.a)Locate the noun sentences in the text and name their type and syntactic function. b)Find, in the text, up to three (3) words which have survived in European languages.

Questions of elaboration

1.Which literary genre do Aristotle's "Politics" belong to? What is the general theme of the 8th book of “Politics” and which specific issues is Aristotle elaborating in it?

2.What educational / pedagogical ideas are implied in the text? Which practices of his era is Aristotle opposed to and what is his opinion about physical exercise?

3.Do Aristotle's ideas about physical exercise, as expressed in the specific text, still apply in today's practices in sports? Do you agree or disagree with these ideas? Justify your opinion.

OBSERVATIONS

A. QUESTIONS DE COMPRÉHENSION ET DE TRADUCTION DU TEXTE

1. «Ὅτι μὲν οὖν χρηστέον τῇ γυμναστικῇ... ὑπὸ τῶν ἀναγκαίων γυμνασίων» Traduisez l' extrait du texte

2. Commentez brièvement le contenu de l' extrait.

3. a). Localisez les propositions nominatives du texte (genre, fonction syntaxique). b). Trouvez dans le texte jusqu' à trois (3) mots qui survivent dans les langues Européennes.

B. QUESTIONS D' ÉLABORATION

1. Dans quel genre de lettres classiques appartiennent les "Politiques" d' Aristote? Quel est le sujet général du 8ème livre des « Politiques » et quels sujets spécifiques traite Aristote dans celui-ci?

2. Quelles perceptions éducatives/pédagogiques émanent du texte? A quelles pratiques de son époque s´oppose–t-il Aristote et quelle est son propre idée sur l´exercice physique?

3. Dans cet extrait du texte, est-ce que les perceptions d´Aristote concernant l´exercice physique sont conformes aux pratiques sportives d´aujourd´hui? Êtes-vous d´accord ou non? Justifiez votre point de vue.