Αρχαία ΕλληνικάΓραμματική

Παραθετικά επιθέτων

Ο συγκριτικός και ο υπερθετικός βαθμός των επιθέτων λέγονται παραθετικά

Ο συγκριτικός κι ο υπερθετικός σχηματίζονται αν προσθέσουμε στο θέμα του αρσενικού γένους τις καταλήξεις -τερος, -τερα, ‑τερον & ‑τατος, -τατη, -τατον.

Παραδείγματα

Καταλήξεις παραθετικών σε -ότερος, -ώτερος

Καταλήξεις σε -ότερος, -ότατος

Γράφονται με ο (-ότερος, -ότατος) όταν προηγείται συλλαβή μακρόχρονη φύσει ή θέσει:

Καταλήξεις σε -ώτερος, -ώτατος

Γράφονται με ω (-ώτερος, -ώτατος) όταν προηγείται βραχύχρονη συλλαβή:

Τα επίθετα κενός, ξένος, στενός σχηματίζουν τα παραθετικά σε -ότερος, -ότατος, γιατί είχαν παλιότερους τύπους κενFός, ξένFος, στένFος (το ε είναι θέσει μακρό).

Επίθετα με δίχρονο στην παραλήγουσα

Γράφονται με ο (-ότερος, -ότατος)

α)Τα επίθετα σε -ος που είναι σύνθετα με β' συνθετικό μια από τις λέξεις: θῡμός, κίνδῡνος, κῦρος, λῡ'πη, νῑ'κη, τῑμή, ψῡχή: π.χ. εὔθυμος, ἀκίνδυνος, ἄκυρος, ἄλυπος, φιλόνικος, ἔντιμος, εὔψυχος:

• εὐθυμότερος, εὐθυμότατος
• ἀκινδυνότερος, ἀκινδυνότατος
• ἐντιμότερος, ἐντιμότατος

β)Τα επίθετα ἀνιαρός, ἄκρατος, ἰσχυρός, λιτός, τρανός, φλύαρος, ψιλός, και τα σπανιότερα γρυπός, λαρός, μανός, σιμός, ψαρός,  κ.ά.

• ἀνιαρότερος, ἀνιαρότατος
• ἰσχυρότερος, ἰσχυρότατος

Γράφονται με ω (-ώτερος, -ώτατος)

α)Τα επίθετα που λήγουν σε -ιος, -ικος, -ιμος, -ινος

β)Όσα λήγουν σε -αρος: βάρβαρος, καθαρός, νεαρός, σοβαρός, χλιαρός κ.ά. (εκτός από τα ἀνιᾱρός, φλύᾱρος, λᾱρός, ψαρός):

γ)Όσα λήγουν σε -υρός: ἁλμυρός, βδελυρός, βλοσυρός, γλαφυρός, ὀχυρός κ.ά. (εκτός από το ἰσχῡρός)

δ)Όσα λήγουν σε -αλος, -ανος, -αρος, -ατος, -ακος: ἁπαλός, ὁμαλός, ῥοδαλός, ἀδάπανος, πολυδάπανος, ἱκανός, μελανός, οὐτιδανός, πιθανός, στεγανός, καθαρός, μιαρός, δυνατός, μαλακός κ.ά.