→ Ιστορία → Αρχαία ελληνική ιστορία
Δεν είμαστε Nεάντερταλ
Μιχάλης Μητσός, εφ. Τα Νέα, 27/1/2004
Ήταν διαφορετικό είδος από τον σύγχρονο άνθρωπο, δείχνει έρευνα
Το ερώτημα απασχολεί τους επιστήμονες εδώ και δεκαετίες. Ίσως τώρα να έχουν επιτέλους την απάντηση: όχι, οι Νεάντερταλ δεν φαίνεται να είναι πρόγονοί μας. Έστω κι αν μερικοί συνάνθρωποί μας θυμίζουν μερικές φορές στη συμπεριφορά τους εκείνους τους κυνηγούς που κυριάρχησαν στην Ευρώπη επί 100.000 χρόνια...
|
|
| Homo Sapiens (αριστερά) και Νεάντερταλ (κάτω). Μήπως τελικά είναι δύο εντελώς διαφορετικά είδη; |
Ομάδα ανθρωπολόγων με επικεφαλής την παλαιοανθρωπολόγο Κατερίνα Χαρβάτη του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης χρησιμοποίησαν ηλεκτρονικές τεχνικές απεικόνισης για να συγκρίνουν κρανία σύγχρονων ανθρώπων και Νεάντερταλ, καθώς και κρανία 11 άλλων ειδών πρωτευόντων θηλαστικών. H διαπίστωσή τους είναι ότι οι Νεάντερταλ διαφέρουν από τον Homo Sapiens τόσο πολύ ώστε να αποτελούν διακριτό είδος.
H έρευνα δημοσιεύεται στο τεύχος της επιθεώρησης «Proceedings of the National Academy of Sciences» που κυκλοφορεί σήμερα. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μια τεχνική που είναι γνωστή ως γεωμετρική μορφομετρία. Διαπίστωσαν ότι οι διαφορές ανάμεσα στους σύγχρονους ανθρώπους και τους Νεάντερταλ είναι σημαντικά μεγαλύτερες από εκείνες που διαπιστώνονται ανάμεσα σε υποείδη. Φάνηκε επίσης ότι η διαφορά ανάμεσα στους Νεάντερταλ και τους σύγχρονους ανθρώπους είναι εξίσου μεγάλη ή μεγαλύτερη από εκείνη που διαπιστώνεται μεταξύ συγγενών πρωτευόντων θηλαστικών, όπως είναι οι άνθρωποι, οι γορίλλες και οι χιμπαντζήδες.
Οι συζητήσεις
Σύμφωνα με την κ. Χαρβάτη, δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς κάποια σχέση ανάμεσα στους ανθρώπους και τους Νέαντερταλ. Παρά ταύτα, στη συζήτηση που γίνεται εδώ και δεκαετίες ανάμεσα στους υποστηρικτές του μοντέλου της περιφερειακής συνέχειας για την καταγωγή του ανθρώπου, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι οι Νεάντερταλ ήταν ένα υποείδος του Homo Sapiens, και τους υποστηρικτές του μοντέλου της χωριστής καταγωγής, που θεωρούν τους Νεάντερταλ χωριστό, διαφορετικό είδος, οι δεύτεροι φαίνεται να υπερισχύουν.
H έκθεση δημοσιεύεται τέσσερις μόλις μήνες μετά την ανακοίνωση του ανθρωπολόγου Έρικ Τρινκάους από το Πανεπιστήμιο του Σεν Λούις, στην Ουάσιγκτον, ότι ανακάλυψε σε ένα σπήλαιο στη Ρουμανία ένα γναθιαίο οστό ηλικίας 34.000 έως 36.000 ετών. Το οστό εκείνο είχε χαρακτηριστικά που παρέπεμπαν τόσο σε πρώιμους σύγχρονους ανθρώπους όσο και στους Νεάντερταλ, που θεωρείται ότι εξέλιπαν πριν από 30.000 χρόνια.
Οι διαφωνίες των επιστημόνων για την καταγωγή του ανθρώπου δεν αποτελούν καινούργιο φαινόμενο. Τον περασμένο Μάρτιο, ο Ρίτσαρντ Κλάιν από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ ανακοίνωσε πως ενώ οι μελέτες του DNA δείχνουν ότι οι Νεάντερταλ και οι άνθρωποι είχαν κοινό πρόγονο, δεν υπάρχει ένδειξη ότι τα δύο είδη αναμείχθηκαν σε σημαντικούς αριθμούς. Αυτό σημαίνει πως όταν εξαφανίστηκαν οι Νεάντερταλ, εξαφανίστηκαν και τα γονίδιά τους.
Ο βιολόγος Άλαν Τέμπλετον από το Πανεπιστήμιο του Σεν Λούις, όμως, υποστηρίζει ότι υπήρξαν τουλάχιστον δύο κύματα ανθρώπινης μετανάστευσης από την Αφρική, το ένα πριν από 420.000 έως 840.000 χρόνια και το άλλο πριν από 80.000 έως 150.000 χρόνια. Τα δύο αυτά κύματα δεν προκάλεσαν αντικατάσταση πληθυσμών, αλλά μάλλον ανάμειξή τους.