→ Ιστορία → Αρχαία ελληνική ιστορία

Είχε και η Ελλάδα τον κατακλυσμό της

Ν. Κοντράρου-Ράσσια, εφ. Ελευθεροτυπία, 7/12/2004

Η Ελληνική Μυθολογία δεν είναι παραμύθι για μικρούς και μεγάλους. Όλα τα γεγονότα που αφηγείται εξηγούνται από φυσικογεωλογικά φαινόμενα που συνέβησαν στη λεκάνη της Μεσογείου μεταξύ του 18.000-12.500 π.Χ., οπότε έγινε και ο κατακλυσμός του Δάρδανου, ένας από τους τρεις κατακλυσμούς (Ωγύγη, Δευκαλίωνα, Δάρδανου) που αναφέρονται στην Ελληνική Μυθολογία.

Την άποψη αυτή εκφράζει με τεκμηριωμένη μελέτη του ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ηλίας Μαριολάκος. Στην προσπάθειά του να χρονολογήσει τον κατακλυσμό του Δάρδανου, που πρέπει να έγινε, όπως υποστηρίζει, πριν από το 12.500 π.Χ., χρονολογεί ουσιαστικά και τη δημιουργία της Ελληνικής Μυθολογίας, η οποία ασφαλώς έπεται αυτού.

«Από νεότερες έρευνες ο κατακλυσμός του Δάρδανου προηγείται πολλές χιλιάδες χρόνια των άλλων γνωστών κατακλυσμών, όπως εκείνων του Ωγύγη, του Δευκαλίωνα, του Νώε, του Σιουσούρντα και άλλων που περιγράφονται στις μυθολογίες διαφόρων λαών».

Ο κατακλυσμός του Νώε, που ξέρουμε από την Παλαιά Διαθήκη, δεν είναι συνεπώς ούτε ο πιο παλιός ούτε ο μοναδικός. Υπήρξε όμως ο μόνος παγκόσμιος, ενώ οι άλλοι φαίνεται πως ήταν τοπικοί. Συνέβησαν στην περιοχή μας και προκλήθηκαν από απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας.

Ο πρώτος άνθρωπος που κατοίκησε στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον καθηγητή Γεωλογίας, ήταν ο homo sapiens. Ήρθε στην καρδιά της παγετώδους εποχής (γύρω στο 30.000 π.Χ.), γιατί βρήκε εδώ ηπιότερο κλίμα και βίωσε όλες τις μετέπειτα γεωλογικές μεταβολές. Στην εποχή του η Αίγινα και η Σαλαμίνα, όπως και πολλές ακόμη νησιωτικές περιοχές, ήταν ξηρά. Επίσης η Πελοπόννησος ήταν ένα με τη Στερεά Ελλάδα. Η απότομη αύξηση της θερμοκρασίας μετά το 18.000 π.Χ. προκάλεσε τον κατακλυσμό του Δάρδανου, που ήταν γιος του Δία, έφυγε από τη Σαμοθράκη και πήγε στη Μικρά Ασία και υπήρξε γενάρχης των Τρώων.

Στοιχεία γι' αυτό τον κατακλυσμό δίνει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης τον 1ο αι. π.Χ. Μας πληροφορεί, όπως είπε ο κ. Μαριολάκος, σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, «ότι κατά την προϊστορική εποχή είχε διακοπεί η επικοινωνία μεταξύ Αιγαίου και Μαύρης Θάλασσας, ότι ο κατακλυσμός έγινε επειδή άνοιξε το στόμιο γύρω από τις Κυάνεες Πέτρες, δηλαδή το στόμιο προς τον Βόσπορο, ότι τα νερά του κατακλυσμού ήρθαν από τη Μαύρη Θάλασσα και ότι η στάθμη στη Μαύρη Θάλασσα κάποια στιγμή άρχισε ν' ανεβαίνει μέχρις ότου υπερπληρώθηκε και ότι στα κατοπινά χρόνια μερικοί ψαράδες ανέβαζαν στα δίχτυα τους πέτρινα κιονόκρανα, επειδή είχαν κατακλυσθεί ακόμη και πόλεις».

Γεωφυσικές έρευνες στον πυθμένα του Ελλησπόντου, του Βοσπόρου και του Αιγαίου έχουν δείξει πως η στάθμη της θάλασσας του Αιγαίου ήταν χαμηλότερη 30-40 μ. απ' ό,τι είναι σήμερα. Επίσης αναφέρεται από τον Διόδωρο ότι για ένα χρονικό διάστημα δεν υπήρχε επικοινωνία Μαύρης Θάλασσας (Εύξεινου Πόντου) και Αιγαίου. Ο Ελλήσποντος συνεπώς δεν υπήρχε ως θαλάσσιο στενό. Θα πρέπει να ήταν μια κοιλάδα. Σύμφωνα με τις έρευνες για τις παλαιοκλιματικές μεταβολές γύρω στο 18.000 π.Χ., εξαιτίας αστρονομικών κυρίως λόγων, αρχίζει η αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας (το 15.000 παρατηρείται η μεγαλύτερη αύξηση), με συνακόλουθα την τήξη των παγετώνων και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Τα νερά δεν μπορούν να απομακρυνθούν ούτε προς Βορρά, λόγω των παγετώνων, ούτε ανατολικά, επειδή εκεί υψώνονται τα Ουράλια. Δημιουργούνται λίμνες, ποταμοί που χύνονται στον Εύξεινο Πόντο, ο οποίος υπερχειλίζει και κατεβαίνει στο Αιγαίο κατακλύζοντας πολλές περιοχές.

Ακολουθούν όμως και περίοδοι ξηρασίας. Γι' αυτό βλέπουμε να λατρεύεται στην κορυφή του Υμηττού και σε άλλες κορυφές βουνών ο Όμβριος Δίας. Με το νερό έχουν σχέση, κατά τον κ. Μαριολάκο, και οι άθλοι του Ηρακλή (Λερναία Ύδρα, Στυμφαλίδες Όρνιθες κ.λπ.). Είναι κάτι σαν εγγειοβελτιωτικές παρεμβάσεις του μυθικού ήρωα με τη συνέργεια των θεών. Κάπως έτσι, όλα εξηγούνται. Αρκεί να μην κάνει κανείς υποθέσεις που δεν ακουμπούν σε επιστημονικά δεδομένα.