Αρχική σελίδα → Ιστορία → Αρχαία ελληνική ιστορία

Ταξίδι 130.000 ετών σε ένα σπήλαιο

Αγγελική Κώττη, εφ. Έθνος, 18/7/2009

Κέντρο Μελέτης και Τεκμηρίωσης αποκτά το σπήλαιο στη Θεόπετρα Καλαμπάκας σε κτίριο που δωρίζει ο τοπικός δήμος Τους χάριζαν ένα ωραίο, δυνατό, υγιές αλογάκι, αλλά το συμβούλιο μουσείων... το κοίταζε στα δόντια. Ευτυχώς, στο παρά πέντε επικράτησαν σώφρονες σκέψεις και έτσι η Θεόπετρα Καλαμπάκας μπορεί να μην αποκτήσει αρχαιολογική συλλογή σε κτίριο που δωρίζει ο τοπικός δήμος, θα αποκτήσει όμως Κέντρο Μελέτης και Τεκμηρίωσης του ομώνυμου σπηλαίου.

Πρέπει να σημειωθεί πως το σπήλαιο είναι το σημαντικότερο που έχει βρεθεί στον ελλαδικό χώρο, καθώς οι ανασκαφές της εφόρου αρχαιοτήτων Νίνας Κυπαρίσση-Αποστολίκα αποκαλύπτουν κατοίκηση από την παλαιολιθική εποχή και μέχρι τη νεολιθική. Μάλιστα, οι μελέτες DNA στο σκελετικό υλικό δείχνουν πως ο πληθυσμός που κατοικούσε το σπήλαιο κατά την παλαιολιθική εποχή (και συγκεκριμένα από το 130000 π.Χ.) και κατά τη μεσολιθική, ήταν ο ίδιος. Δηλαδή, όπως λέει η κ. Κυπαρίσση στο «Έθνος», οι κάτοικοι ήταν αυτόχθονες και δεν είχαν μετακινηθεί από την Ανατολή.

Άλλωστε, η μελέτη στα φυτικά κατάλοιπα δείχνει πως εδώ «εξημερώθηκαν» και καλλιεργήθηκαν και δεν μας ήρθαν από τη Μέση Ανατολή, όπως αναφέρουν κάποιες επιστημονικές θεωρίες. Έχουμε δηλαδή την άγρια εκδοχή σε παλαιότερα στρώματα και την «ήμερη» σε νεότερα. Αυτό σημαίνει πως ο πολιτισμός που αναπτύχθηκε στο θεσσαλικό αυτό σπήλαιο ήταν γηγενής. Βεβαίως, οι κάτοικοι σε κάποιες περιόδους είχαν επαφές και με άλλες βαλκανικές θέσεις εκείνων των εποχών.

Στο σπήλαιο έχουν εντοπισθεί και τα παλαιότερα στον ελλαδικό χώρο αποτυπώματα ποδιών, ηλικίας 130000 ετών, καθώς και ένα χρυσό δακτυλιόσχημο ειδώλιο, εύρημα εξαιρετικά σπάνιο και μοναδικό.

Το σπήλαιο είναι ήδη επισκέψιμο, αλλά αναμένεται να έχει μεγαλύτερη επισκεψιμότητα με το πέρας των εργασιών ανάδειξής του, οι οποίες έγιναν με χρήματα του Γ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.

Ο ωφέλιμος εκθεσιακός χώρος είναι 464 τετραγωνικά. Μέλη του συμβουλίου μουσείων υποστήριξαν πως πρόκειται για μία θνησιγενή συλλογή και αντιπρότειναν μεταφορά των εκθεμάτων στα Τρίκαλα. Όμως, το Αρχαιολογικό Μουσείο Τρικάλων δεν προβλέπεται να γίνει πραγματικότητα πριν από... 20 χρόνια. Έτσι, έπειτα από πρόταση της γενικής διευθύντριας αρχαιοτήτων Μαρίας Βλαζάκη, στο πρώην κτίριο των Γεωργικών Συνεταιρισμών θα λειτουργεί κέντρο τεκμηρίωσης και μελέτης.