→ Ιστορία → Αρχαία ελληνική ιστορία

Στο κατώφλι του Χέοπα

Μανώλης Πιμπλής, εφ. Τα Νέα, 31/8/2004

Επί 4.000 χρόνια ο Χέοπας παραμένει... άφαντος. Δύο Γάλλοι ερασιτέχνες αιγυπτιολόγοι πιστεύουν ότι βρήκαν το δωμάτιο με τη μούμια του, αρκετοί επιστήμονες τους υποστηρίζουν, αλλά οι Αιγύπτιοι αρνούνται να τους δώσουν την άδεια για μια τρύπα διαμέτρου 15 χιλιοστών

H Πυραμίδα του Χέοπα, 4.000 χρόνια τώρα, εξάπτει την ανθρώπινη φαντασία. Ακόμη περισσότερο αφού ο Χέοπας δεν έχει βρεθεί μέσα και αφού δεν υπήρχε τίποτε στον θεωρούμενο θάλαμο του βασιλιά. Τώρα δύο Γάλλοι, παθιασμένοι με το θέμα και ακούραστοι, δηλώνουν ότι έχουν εντοπίσει κρυφό θάλαμο, που θα μπορούσε να είναι ο ταφικός θάλαμος του μεγάλου Αιγύπτιου βασιλιά.

Ο Ζιλ Ντορμιόν και ο Ζαν Ιβ Βερντίρ, πεπεισμένοι ότι έχουν λύσει το μέγα μυστήριο της πυραμίδας, λένε ότι υπάρχει θάλαμος ανεξερεύνητος κάτω από τον θάλαμο της βασίλισσας. Αυτό κανονικά δεν θα ήταν λογικό, έχουν όμως επιχειρήματα: ο λεγόμενος θάλαμος του βασιλιά, που βρίσκεται ψηλότερα, παρουσίαζε - λένε - ήδη κατά την εποχή της κατασκευής του ρωγμές στο ταβάνι. Πράγματι, οι πέτρες βάρους 50 τόνων που καλύπτουν τον θάλαμο του βασιλιά έχουν ρωγμές και οι δύο Γάλλοι εντόπισαν ίχνη προσπάθειας να στηριχθεί, τα οποία χρονολογούνται την εποχή της κατασκευής. «Ποιος θα έπαιρνε το ρίσκο να βάλει τον Φαραώ, έναν ζωντανό θεό, σε ένα μέρος όπου θα μπορούσε να πλακωθεί από τις πέτρες;», αναρωτιέται ο Πιερ Κορτετζιανί, αιγυπτιολόγος στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αρχαιολογίας του Καΐρου που στηρίζει τις προσπάθειες των δύο ερασιτεχνών. Άλλωστε, ο τεχνικός σε αρχιτεκτονικό γραφείο, Ντορμιόν, και ο μεσίτης Βερντύρ (που συνδράμει οικονομικά την προσπάθεια) έχουν ήδη μία επιτυχία στην ερασιτεχνική καριέρα τους: το 2000, ενώπιον ενός... δηλητηριώδους ακροατηρίου αρχαιολόγων, ανακοίνωσαν την ανακάλυψη δύο άγνωστων θαλάμων σε μία άλλη πυραμίδα, αυτήν του Μεϊντούμ.

Οι δύο Γάλλοι, των οποίων η προσπάθεια έχει τραβήξει το ενδιαφέρον σε όλο τον κόσμο, θεωρούν δεδομένο ότι εφόσον υπήρχε δομικό πρόβλημα στον θάλαμο του βασιλιά, οι κατασκευαστές της πυραμίδας θα έπρεπε να αναζητήσουν ασφαλέστερο χώρο φύλαξης της μούμιας του Χέοπα. Ήδη το 1986, γράφει η εφημερίδα «Λιμπερασιόν», ο Ζιλ Ντορμιόν έκανε μετρήσεις βαρύτητας στον θάλαμο της βασίλισσας και διαπίστωσε την αφύσικα μεγάλη πυκνότητα στα δυτικά του διαδρόμου που οδηγεί σε αυτόν. Τότε, του είχε δοθεί η άδεια να τρυπήσει, αλλά έπεσε σε άμμο. Αυτή η αποτυχία είναι, ίσως, και ο λόγος της δυσπιστίας απέναντί τους σήμερα, παρά το γεγονός ότι ένα χρόνο αργότερα μία ομάδα Ιαπώνων, εξοπλισμένων με ραντάρ, είχε επιβεβαιώσει την ύπαρξη αφύσικων ενδείξεων στον συγκεκριμένο χώρο.

Στον θάλαμο της βασίλισσας βρήκαν μία κοιλότητα που φαινομενικά δεν είχε λόγο ύπαρξης, η οποία συνεχιζόταν με ένα διάδρομο αρκετών μέτρων. Την προσοχή τους τράβηξε ακόμη ένα παράξενο στοιχείο: το πάτωμα έφερε ίχνη παλιάς πλακόστρωσης, ενώ οι κατοπινές πλάκες έδειχναν να έχουν φανερά μετακινηθεί. Να υπήρχε κάτι από κάτω; Στα τέλη του 2000, νέες μελέτες με ραντάρ αποκάλυψαν την ύπαρξη μιας κατασκευής κάτω από τον θάλαμο, φάρδους δύο πήχεων. Για τους δύο Γάλλους αυτό μπορεί να είναι ένας διάδρομος. Πού θα μπορούσε να οδηγεί; Μα, στον αληθινό ταφικό θάλαμο του Φαραώ, οπότε το δωμάτιο της βασίλισσας δεν θα ήταν παρά ο προθάλαμος. H παρουσία λάσπης ανάμεσα στις πλάκες επιβεβαιώνει ότι αν υπάρχει κοίλωμα από κάτω, αυτό δεν έχει παραβιαστεί. «Δεν είναι παρά μια υπόθεση», λέει ο Ντορμιόν, αλλά όλα μοιάζει να δένουν. Χρειαζόμαστε άδεια να ανασκάψουμε και να διαπιστώσουμε του λόγου το αληθές». Πρέπει να κάνουν μια τρύπα διαμέτρου 15 χιλιοστών και να περάσουν ένα ειδικό όργανο για να δουν. Δεν πρόκειται, λοιπόν, για... κομπρεσέρ.

«Ψίχουλα» ο Τουταγχαμών

Οι δύο Γάλλοι έχουν στήριξη από την ακαδημαϊκή κοινότητα. Ο Νικολά Γκριμάλ, καθηγητής στο Κολέζ ντε Φρανς, λέει ότι αν ανακαλύπταμε τον ταφικό θάλαμο του Χέοπα, θα κάναμε τη μεγαλύτερη ανακάλυψη από την εποχή του -θεωρούμενου και πατέρα της σύγχρονης αιγυπτιολογίας, Σαμπολιόν, ο οποίος έδρασε αρχές του 19ου αιώνα. «Ο Τουταγχαμών δεν ήταν παρά μικρής σημασίας βασιλιάς», λέει. Και ο Μισέλ Βαλοζιά, αιγυπτιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και επικεφαλής της αποστολής για τον Αμπού Ραουάς (τον γιο του Χέοπα), θεωρεί ότι «αυτό που προτείνει ο Ντορμιόν είναι πολύ πειστικό». Και ότι «οποιοσδήποτε αιγυπτιολόγος θα ήθελε να ξέρει τι υπάρχει στην άκρη αυτού του διαδρόμου». Αλλά ο κλειδοκράτωρ της κοιλάδας των Πυραμίδων, ο Ζαχί Χαουάς, έχει άλλη γνώμη: «Υπάρχουν μόνο τρεις ειδικοί στις πυραμίδες: ο Αμερικανός Λέχνερ, ο Γερμανός Στάντελμαν και εγώ! Μελετήσαμε μαζί την εργασία αυτών των Γάλλων και καταλήξαμε ότι δεν είναι επαρκώς στέρεη». Και προσθέτει: «Είμαι ο φύλακας των αιγυπτιακών μνημείων. Αν αφήσω να γίνει κάτι τέτοιο, η ιστορία θα με κρίνει. Δεν μπορούμε να σκάψουμε τις πυραμίδες, βασισμένοι σε μία απλή θεωρία. Άλλωστε, πρόκειται για οράματα. Τέτοιες θεωρίες περνούν από μπροστά μου κάθε ημέρα».

INFO

Ο Χέοπας υπήρξε βασιλιάς-θεός των Αιγυπτίων από το 2560 έως το 2535 π.X. Ο Ηρόδοτος γράφει ότι είχε εξαντλήσει τόσο τον λαό του με την κατασκευή της πυραμίδας του, που στο τέλος όλοι ένιωθαν απέχθεια γι' αυτόν.