Αρχική σελίδα → Ιστορία → Αρχαία ελληνική ιστορία

Αποκαλυπτήρια μετά 20 αιώνες

Εύη Ελευθεριάδου-Στέφανος Κρίκκης, εφ. Τα Νέα, 6/8/2005

Υπερσύγχρονη τεχνολογία φέρνει στο φως τα μυστικά μιας αιγυπτιακής μούμιας για πρώτη φορά με τόση λεπτομέρεια

«Είδαν» τέλεια τη Σερίτ, χωρίς να ξετυλίξουν τους επιδέσμους...

Πριν από 2.000 χρόνια στην Αίγυπτο, οι γονείς ενός τετράχρονου κοριτσιού έθαψαν με ευλάβεια το μουμιοποιημένο της σώμα. Έκαναν ό,τι απαιτούσε η θρησκεία τους για να εξασφαλίσουν ότι θα ζήσει αιώνια στον άλλο κόσμο. Πριν από τρεις ημέρες η ευχή τους βγήκε αληθινή χάρη στους επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, που χρησιμοποίησαν υπερσύγχρονη τεχνολογία απεικόνισης για να αποκαλύψουν τα εκπληκτικά μυστικά της μούμιας.

H μούμια, που βρίσκεται σε μουσείο της Καλιφόρνιας από το 1930, έκρυβε καλά τα μυστικά της επί 2.000 χρόνια, μέχρι που επιστήμονες του Εθνικού Κέντρου Βιοπληροφορικής του Στάνφορντ και της NASA τα έβγαλαν στη φόρα

Τα εικονικά αποκαλυπτήρια της μούμιας έγιναν στη Σίλικον Βάλεϊ της Καλιφόρνιας, στα γραφεία της εταιρείας Silicon Graphics που ανέπτυξε την τεχνολογία της τρισδιάστατης απεικόνισης, με την οποία ήρθαν στο φως τα κρυμμένα χαρακτηριστικά της μούμιας. Ποτέ άλλοτε δεν είχαν δει οι ειδικοί μια μούμια με τόση λεπτομέρεια. Κι αυτό που αντίκρυσαν τους άφησε με το στόμα ανοιχτό. Οι επιστήμονες κατάφεραν να διακρίνουν όλα τα στρώματα των λινών επιδέσμων που είναι τυλιγμένα γύρω από το σώμα της μικρής. Μια από τις πιο θαυμαστές ανακαλύψεις τους είναι η ζωγραφιά μιας σφίγγας πάνω σε έναν επίδεσμο. Πολλές μούμιες έχουν ιερογλυφικά ζωγραφισμένα επάνω στους επιδέσμους. Οι ειδικοί υποθέτουν ότι αυτά δηλώνουν την ταυτότητα και την προέλευση των νεκρών. Όμως μέχρι τώρα ήταν αδύνατον να τα δουν, γιατί αν ξετύλιγαν τα υφάσματα θα προκαλούσαν μεγάλη ζημιά στο λείψανο. Έτσι, η ανακάλυψη της σφίγγας θεωρείται σημαντικότατη από τους επιστήμονες.

Χωρίς τραύματα. «Ο αιγυπτιολόγος που ήταν παρών στα αποκαλυπτήρια χοροπηδούσε από τη χαρά του», λέει ο Αφσάντ Μιστρί από την εταιρεία Silicon Graphics. «Υπάρχουν χιλιάδες μούμιες που κρύβουν πολύτιμες πληροφορίες κάτω από το ύφασμα». H νέα τεχνολογία μπορεί πια να τις αποκαλύψει.

Οι επιστήμονες έδωσαν στο κοριτσάκι το όνομα Σερίτ, που σημαίνει «το μικρούλι» στα αιγυπτιακά. Εξετάζοντας τις εικόνες δεν διέκριναν ίχνη τραυματισμού. Τα δόντια της δείχνουν ότι δεν υπέφερε από κάποια σοβαρή ασθένεια. Πιθανότερη αιτία θανάτου είναι κάποια εντερική πάθηση. H Σερίτ πέθανε σε ηλικία τεσσάρων ετών και μερικών μηνών. Οι ορθοδοντικοί που εξέτασαν τις ακτινογραφίες της οδοντοστοιχίας της είπαν πως στα 12 χρόνια της θα χρειαζόταν σιδεράκια.

Πλαστικοί χειρουργοί έφτιαξαν το πρόσωπο της μικρής Αιγυπτίας Σερίτ, βάσει των εικόνων που έδωσαν στη δημοσιότητα οι επιστήμονες του Στάνφορντ

Πυκνές μπούκλες. Οι ερευνητές έμαθαν κι άλλες σημαντικές πληροφορίες για τη μούμια. Όπως για παράδειγμα ότι είναι κορίτσι. H μούμια βρίσκεται στο Αιγυπτιακό Μουσείο του Σαν Χοσέ στην Καλιφόρνια από το 1930. Επειδή όμως όταν πέθανε ήταν πολύ μικρή, κανείς δεν ήξερε το φύλο της μέχρι που οι επιστήμονες την εξέτασαν με τα μέσα της νέας τεχνολογίας. Οι εκπληκτικές εικόνες των ερευνητών αποκάλυψαν τις μακριές πυκνές μπούκλες του κοριτσιού, που έχουν διατηρηθεί σε πολύ καλή κατάσταση κάτω από τη ρητίνη, το υλικό που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι κατά τη μουμιοποίηση, η οποία έγινε με εξαιρετική μαεστρία και είχε απόλυτη επιτυχία.

Τρισδιάστατη απεικόνιση. Και μόνο αυτή η εικόνα ήταν αρκετή για να ξετρελάνει τους ειδικούς. Αλλά η έκπληξή τους δεν σταμάτησε εκεί. Χάρη στην τρισδιάστατη απεικόνιση μπόρεσαν να δουν το ρετσίνι που γέμισε το σώμα της μούμιας, τη μάσκα που κάλυπτε το πρόσωπό της και ό,τι έχει απομείνει από το γύψινο περίβλημα του θώρακα. «Δεν χρειάζεται πια να ξετυλίξει κανείς με το χέρι τους επιδέσμους μιας μούμιας. Έτσι τη φέρνουμε στη ζωή».

Σύμφωνα με τα αιγυπτιακά έθιμα και τις πεποιθήσεις για την ψυχή του νεκρού, τέσσερα από τα ζωτικά όργανα της μούμιας (ήπαρ, πνεύμονες, στομάχι κι έντερα) μπήκαν σε διάφανα βάζα και τοποθετήθηκαν ανάμεσα στα πόδια. Τα τέσσερα όργανα ήταν προσωποποιημένα στην αιγυπτιακή μυθολογία και αντιπροσώπευαν τους τέσσερις γιους του Ώρου, του θεού του ουρανού.

Βρήκαν επίσης ενδείξεις ότι κάποιος πολύ κοντά στο κοριτσάκι, πιθανώς η μητέρα της, τήρησε ένα ακόμα αιγυπτιακό έθιμο καίγοντας αρωματισμένο ρετσίνι πάνω από το πρόσωπο του παιδιού. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το άρωμα περιέχει λιβάνι και σμύρνα. Μάλιστα ένας κατασκευαστής αρωμάτων για σταρ του Χόλιγουντ έχει ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον να το συνθέσει.

Με τεχνολογία από τις ταινίες κινουμένων σχεδίων!

Με υπερσύγχρονα μηχανήματα και τρισδιάστατα μοντέλα, οι ερευνητές απεικόνισαν τη μούμια της Σερίτ χωρίς να ξετυλίξουν τους επιδέσμους που την καλύπτουν

ΣΤΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ της μούμιας χρησιμοποιήθηκε ένας υπερσύγχρονος σαρωτής της Siemens - ο ένας από τους πέντε που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Με αυτό το μηχάνημα οι ραδιολόγοι στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ δημιούργησαν 60.000 εικονικές φέτες της μούμιας, δύο διαστάσεων και εξαιρετικά υψηλής ανάλυσης. «Ένωσαν» τις εικόνες χρησιμοποιώντας τα πιο λεπτομερή προγράμματα τρισδιάστατης απεικόνισης που έχουν γίνει ποτέ, με τη βοήθεια λογισμικού της Silicon Graphics. Πρόκειται για την τεχνολογία που χρησιμοποιείται σε ταινίες κινουμένων σχεδίων.

Τα μυστικά της μικρής Σερίτ βρίσκονται τώρα αποθηκευμένα σε 92 γιγαμπάιτ - 35 φορές περισσότερα δεδομένα από τις εικόνες της μούμιας του βασιλιά Τουταγχαμών που είδαν το φως της δημοσιότητας τον Μάρτιο, προκαλώντας θαυμασμό. Ένα τετράχρονο κορίτσι κατάφερε να ανοίξει νέους δρόμους στην επιστήμη.

H νέα τεχνολογία μπορεί να βρει πολλές εφαρμογές στην ιατρική. Εικόνες του σώματός μας, σαν κι αυτές της μούμιας, θα μπορούμε να βλέπουμε σε πέντε χρόνια, όταν τα νοσοκομεία αποκτήσουν τον ειδικό εξοπλισμό. Τότε οι χειρουργοί θα έχουν στα χέρια τους ένα εκπληκτικό εργαλείο για να βρούν την πιο κατάλληλη θεραπεία για τον ασθενή και τη μέθοδο που θα ακολουθήσουν.