→ Ιστορία → Αρχαία ελληνική ιστορία

Οι Αργοναύτες μάς έφεραν τον χρυσό, το σταφύλι και το ρόδι

Μαίρη Αδαμοπούλου, εφ. Τα Νέα, 24/5/2006

Ένας πίθος για κρασί με κρουνό (βρυσάκι) λίγο πάνω από τη στενή βάση του, που βρέθηκε πρόσφατα στο Ακρωτήρι Σαντορίνης ενίσχυσε την άποψη πως το κρασί δεν αποκλείεται να έφτασε στο Αιγαίο από την Κολχίδα

Χρυσός, σταφύλια και ρόδια κρύβονταν πίσω από το Χρυσόμαλλο Δέρας που έφεραν οι Αργοναύτες από την Κολχίδα. H αρχαιολογική έρευνα αποκάλυψε το μυστικό πίσω από τον μύθο και απέδειξε τι μετέφερε η Αργώ, στο πέμπτο διεθνές συνέδριο με θέμα «Εμπόριο: Διακίνηση και ανταλλαγή αγαθών, ιδεών και τεχνολογίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο» που διοργάνωσε προ ημερών στο Ohlstadt bei Weilheim της Άνω Βαυαρίας ο Σύλλογος για τη Μελέτη και Διάδοση της Ελληνικής Ιστορίας, υπό την εποπτεία του δόκτορος Απόστολου Κυριατσούλη.

Ο τρόπος συλλογής του χρυσού - ένα από τα μέταλλα που από πολύ νωρίς εμφανίστηκαν στο Αιγαίο (μέσα 3ης χιλιετίας π.X.) - φαίνεται πως βρίσκεται πίσω από τον μύθο, και συγκεκριμένα μια τεχνική που εφαρμόζεται ώς τις μέρες μας στις υπώρειες του Καυκάσου, όπως υποστήριξε στην ομιλία του ο καθηγητής και διευθυντής της ανασκαφής του Ακρωτηρίου της Θήρας, Χρήστος Ντούμας. Οι χείμαρροι διαβρώνουν τα κοιτάσματα χρυσού και τα ψήγματα του ευγενούς μετάλλου προσκολλώνται σε προβιές που οι κάτοικοι καρφώνουν στην κοίτη των χειμάρρων. Στη συνέχεια οι προβιές στεγνώνουν και καίγονται για να απομείνει ο χρυσός. «Και αν ο πρώτος χρυσός ήρθε στο Αιγαίο από την ανατολική εσχατιά του Ευξείνου Πόντου, ενδέχεται και το όνομά του να έλκει την ίδια καταγωγή», λέει ο κ. Ντούμας και δεν αποκλείει η λέξη χρυσός να προέκυψε από την υιοθέτηση του «εργαλείου» συλλογής χρυσού, της προβιάς δηλαδή που στη χεττιτική γλώσσα είναι «kursa», και να κατέληξε στην ελληνική «χρυσός».

Δεν ήταν όμως μόνο ο χρυσός που «ταξίδεψε» με την Αργώ. Ένα καρβουνάκι που βρέθηκε στο Ακρωτήρι και έκρυβε μια ποικιλία άγριου ροδιού, ενός φυτού με θρεπτικές, ιατρικές και χρωστικές ιδιότητες, έρχεται να ανατρέψει πολλά. Και να αποδείξει πως το ρόδι ήταν γνωστό στο Αιγαίο στο τέλος της 3ης χιλιετίας π.X. - δηλαδή τουλάχιστον τρεις αιώνες περισσότερο από όσο εθεωρείτο μέχρι σήμερα - και κατά συνέπεια έφτασε από την περιοχή νοτίως της Κασπίας, που θεωρείται η πατρίδα του, την ίδια εποχή που διαδόθηκε η μεταλλουργία.

Και το σταφύλι όμως δεν αποκλείεται να ήρθε μαζί με τους Αργοναύτες, καθώς ακόμη και σήμερα μεταξύ Καυκάσου και Αρμενίας παράγεται η μεγαλύτερη ποικιλία άγριας αμπέλου. Κουκούτσια άγριων σταφυλιών που εντοπίστηκαν σε πολλές προϊστορικές θέσεις του Αιγαίου, αλλά και ένας πίθος για κρασί με κρουνό που βρέθηκε πρόσφατα και στο Ακρωτήρι και χρονολογείται την ίδια εποχή που διαδόθηκε η μεταλλουργία, οδηγούν τον κ. Ντούμα στο συμπέρασμα πως δεν αποκλείεται το αμπέλι να «κρυβόταν» μέσα στο Χρυσόμαλλο Δέρας.