Αρχική σελίδα → Ιστορία → Αρχαία ελληνική ιστορία

Tο Ολυμπιακό αίνιγμα του Mεγαλέξανδρου

Μαίρη Αδαμοπούλου, εφ. Τα Νέα, 27/1/2004

Ο Mέγας Aλέξανδρος αρνήθηκε να πάρει μέρος στους Ολυμπιακούς Aγώνες, αν και προσέφερε πολλά στην Ολυμπία. Tι κρύβεται πίσω από την αντιφατική στάση του;

«Αν είχε την ευκαιρία να επιλέξει τους αντιπάλους του, ο Μέγας Αλέξανδρος θα συναγωνιζόταν είτε με ήρωες, καθώς θεωρούσε τον εαυτό του δεύτερο Αχιλλέα, είτε θα αγωνιζόταν μόνος του, όπως έκαναν οι Φαραώ της Αιγύπτου», υποστηρίζει ο Γερμανός καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας Ούρλιχ Ζιν

Γιατί ο Μέγας Αλέξανδρος δεν πήρε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες; Από φόβο ή υπεροψία; Την απάντηση στο ερώτημα και τη λύση μιας παρεξήγησης που κρατά αιώνες επιχειρεί να δώσει ο ο Γερμανός καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Βίρτσμπουργκ, Ούρλιχ Ζιν, Μιλώντας στα «NEA» πριν από διάλεξή του στο Ινστιτούτο Γκαίτε, στο πλαίσιο της σειράς ομιλιών εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων.

«Δεν μπορεί να είναι αλήθεια όσα μαρτυρεί ο Πλούταρχος, ότι δηλαδή ο Αλέξανδρος φοβήθηκε να συμμετάσχει στους Αγώνες - παρά το γεγονός ότι ήταν άριστος δρομέας και όλοι πίστευαν πως θα βγει πρώτος - επειδή δεν ήθελε να συγκριθεί με τον πατέρα του, τον Φίλιππο, ο οποίος είχε ανακηρυχθεί τρεις φορές Ολυμπιονίκης στην αρματοδρομία», εξηγεί στα «NEA» ο κ. Ζιν. «Αν ίσχυε κάτι τέτοιο, τότε θα έπρεπε να φοβηθεί και τη σύγκριση με τον πατέρα του στον θρόνο, καθώς ο Φίλιππος είχε κάνει σχεδόν τα πάντα και δεν έμεναν και πολλά για τον Αλέξανδρο», συνεχίζει.

Αν δεν ήταν ο φόβος της σύγκρισης, τότε ποιος ήταν ο λόγος που ο Αλέξανδρος αρνήθηκε να συμμετάσχει στους Αγώνες προβάλλοντας ως λόγο της στάσης του το ότι δεν υπήρχαν άλλοι βασιλείς για να συναγωνιστεί; «Ίσως για τη στάση του να ευθύνεται το γεγονός πως στον 4ο αιώνα π.X. οι αθλητές δεν ήταν πλέον αριστοκράτες, αλλά επαγγελματίες, υποστηρίζουν ορισμένοι αρχαιολόγοι. Ούτε αυτή την άποψη όμως μπορούμε να δεχθούμε, καθώς από τα ομηρικά κιόλας χρόνια οι αθλητές αγωνίζονταν για το έπαθλο, το κέρδος και τίποτα δεν είχε αλλάξει εκείνη την εποχή», διευκρινίζει.

Γιατί λοιπόν ο Αλέξανδρος αρνήθηκε να συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες; «Από μικρός πίστευε πως ήταν ένας δεύτερος Αχιλλέας. Δεν ήταν λοιπόν δυνατόν να δεχθεί να συναγωνιστεί με κοινούς θνητούς παρά μόνο με ήρωες», είναι η εκδοχή του κ. Ζιν, που παρουσίασε στη διάλεξή του.

«Ο Αλέξανδρος», προσθέτει, «όχι μόνον έδωσε χρήματα για την ανέγερση του Φιλιππείου και της Στοάς της Ηχούς, δύο σημαντικότατων κτιρίων για τους αθλητές στην Ολυμπία, αλλά και όταν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του, στη Μικρά Ασία, οι στρατηγοί του τού ζήτησαν την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων να τηρηθεί η Ιερή Εκεχειρία και να οργανωθούν και επί τόπου αγώνες, εκείνος όχι μόνο δεν αρνήθηκε, αλλά διέταξε να φέρουν μέχρι και άμμο από την Αίγυπτο για το σκάμμα. Εξάλλου, ο Αλέξανδρος γνώριζε καλά την πολιτική σημασία για τους Έλληνες που είχε το ιερό της Ολυμπίας».

Νέα στοιχεία για τους Ολυμπιονίκες

Καταξιωμένος στο χώρο της κλασικής αρχαιολογίας και γνωστός ελληνιστής, ο Ούρλιχ Ζιν θεωρεί από τις σημαντικότερες στιγμές της καριέρας του την ανακάλυψη μεγάλου τμήματος μιας χάλκινης ενεπίγραφης πλάκας, που επεκτείνει τον κατάλογο των Ολυμπιονικών τουλάχιστον 40 χρόνια μετά το διάταγμα του Θεοδοσίου του A' (391 μ.X.) που απαγόρευε την διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων - ανακάλυψη που έγινε στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου «H Ολυμπία κατά τους αυτοκρατορικούς χρόνους και την ύστερη αρχαιότητα», το οποίο και διευθύνει τα τελευταία 18 χρόνια. Στο ενεργητικό του καταγράφονται, ωστόσο, και πλήθος έργων για την Ολυμπία, τα ιερά της Ήρας στη Σάμο, του Ποσειδώνα στο Σούνιο, της Αφαίας στην Αίγινα, όπως και για το άσυλο στην αρχαιότητα, ενώ είναι ένας από τους εμπνευστές της αδελφοποίησης των Πανεπιστημίων Βίρτσμπουργκ και Αθηνών, το καλοκαίρι του 2003.