Αρχική σελίδα → Ιστορία → Νεότερη ελληνική ιστορία

Το «ξεχασμένο Ολοκαύτωμα»

Σάκης Μαλαβάκης, εφ. Τα Νέα, 25/10/2012

Η Καγκελάριος Μέρκελ εγκαινίασε μνημείο για τους Ρομά και Σίντι που έπεσαν θύματα της ναζιστικής θηριωδίας

Πρωτεύουσα της ενωμένης Γερμανίας, το Βερολίνο αποτελεί επίσης την πόλη όπου βρίσκονται συγκεντρωμένα μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά μνημεία αφιερωμένα στο σκοτεινό παρελθόν της χώρας. Χθες η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ εγκαινίασε ακόμη ένα, αφιερωμένο αυτή τη φορά στους εκατοντάδες χιλιάδες Ρομά και Σίντι (ή και Σίντηδες στα ελληνικά) που δολοφονήθηκαν από τους Ναζί στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Με δεδομένη την έξαρση της βίας κατά των μειονοτήτων σε ολόκληρη την Ευρώπη, τα αποκαλυπτήρια του μνημείου ενδέχεται να έγιναν την πιο κατάλληλη στιγμή. Επειτα από πολλά χρόνια καθυστερήσεων η γερμανίδα Καγκελάριος εγκαινίασε το μνημείο που τιμά τη μνήμη των 500 χιλιάδων Ρομά και Σίντι οι οποίοι έχασαν άδικα τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του αποκαλούμενου από τους ίδιους Ποράιμος (Porajmos) ή αλλιώς του Ολοκαυτώματος. Σε δηλώσεις της η Ανγκελα Μέρκελ υπογράμμισε πως η σημασία του συγκεκριμένου μνημείου «είναι αδύνατον να υπερεκτιμηθεί», καθώς αναδεικνύει έναν αφανισμό ή μάλλον μια γενοκτονία η οποία «για πάρα πολύ μεγάλο διάστημα λάμβανε ελάχιστη προσοχή». Παρόν στα αποκαλυπτήρια ήταν επίσης πλήθος πολιτικών προσωπικοτήτων της χώρας, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας Γιόαχιμ Γκάουκ καθώς και 100 Ρομά που επέζησαν του Ολοκαυτώματος.   

Το καινούργιο μνημείο βρίσκεται σχεδόν απέναντι από το Ράιχσταγκ, μόλις μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά από ένα άλλο μακάβριο μνημείο που υπενθυμίζει σε όλον τον κόσμο τη βαρβαρότητα στην οποία μπορούν να φτάσουν οι άνθρωποι, το μνημείο για τους παραπάνω από 5 εκατομμύρια Εβραίους που δολοφονήθηκαν από τους Ναζί. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται και το μνημείο που είναι αφιερωμένο στη μνήμη των ομοφυλόφιλων, αντρών και γυναικών, που επίσης κυνήγησαν - με σκοπό να τους αφανίσουν - οι γερμανοί ναζιστές.

Η ΛΙΜΝΗ ΤΩΝ ΔΑΚΡΥΩΝ

Το μνημείο στη μνήμη των Ρομά και των Σίντι της Ευρώπης σχεδιάστηκε από τον ισραηλινό καλλιτέχνη Ντάνι Κάραβαν. Αποτελείται από μια σκοτεινή στρογγυλή λίμνη γύρω από την οποία υπάρχουν διάσπαρτες δεκάδες πέτρινες πλάκες. Το στάσιμο νερό συμβολίζει τα δάκρυα για τα χιλιάδες θύματα, υπενθυμίζοντας παράλληλα στους νεότερους επισκέπτες - μέσω του αντικατοπτρισμού τους στην επιφάνεια του - ότι πλέον είναι αυτοί υπεύθυνοι για την αποφυγή παρόμοιων τραγικών συμβάντων στο παρόν και στο μέλλον. Στο κέντρο της λίμνης υπάρχει μια τριγωνική βάση πάνω στην οποία κείτεται ένα τριαντάφυλλο. Μία φορά την ημέρα, κάθε ημέρα, η βάση αυτή καταδύεται κάτω από την επιφάνεια της λίμνης για να αναδυθεί έπειτα από μερικά λεπτά με ένα νέο λουλούδι στην επιφάνειά της. Ενα ποίημα του ιταλού Ρομ συγγραφέα Σαντίνο Σπινέλι με τον τίτλο «Αουσβιτς», χαραγμένο περιμετρικά της λίμνης στην αγγλική και στη γερμανική γλώσσα, ολοκληρώνει το αξίας 2,8 εκατ. ευρώ μνημείο.

ΟΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ.

Γερμανοί πολιτικοί και εκπρόσωποι των Ρομά, οι οποίοι παρευρέθησαν στη χθεσινή τελετή, χαρακτήρισαν το μνημείο ως μία υπενθύμιση της επιτακτικής ανάγκης να προστατευτούν οι μειονότητες, καθώς πάρα πολλοί από τους 12 εκατομμύρια Ρομά της Ευρώπης συνεχίζουν ακόμη και σήμερα να υπόκεινται σε διακρίσεις και να βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό. Ωστόσο ένας από τους επιζήσαντες των ναζιστικών διωγμών Σίντι, ο Ολλανδός Ζόνι Ουάιζ, υπενθύμισε στους παρευρισκόμενους ότι παρότι «μισό εκατομμύριο Σίντι και Ρομά, άντρες, γυναίκες και παιδιά, δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, η κοινωνία δεν έμαθε απολύτως τίποτε από όλο αυτό, αλλιώς οι άνθρωποι θα μας συμπεριφέρονταν διαφορετικά».