ΕπιπλέονΕπιπλέον

Μάθημα XLVIII

Aulus Gellius, 15, 22, 4-9 (Διασκευή)

Το ελάφι του Σερτωρίου

Ο μονόφθαλμος Ρωμαίος στρατηγός Σερτώριος υπήρξε μια γοητευτική προσωπικότητα της ρωμαϊκής ιστορίας. Γύρω στο 80 π.Χ. οργάνωσε μεγάλο μέρος της Ιβηρικής χερσονήσου σε ανεξάρτητη επικράτεια του, όπου βρήκαν καταφύγιο πολλοί Ρωμαίοι, κυρίως αντίπαλοι του Σύλλα (βλ. την εισ. στο μάθ. XL). Κέρδισε τη συμπάθεια των ιθαγενών κατοίκων με τη γενναιότητα, τη μετριοπάθεια, τη δικαιοσύνη του και με την ικανότητα του να εκμεταλλεύεται τη δεισιδαιμονία τους, όπως δείχνει και η παρακάτω ιστορία με το ελάφι. Χάρη στις αναμφισβήτητες στρατιωτικές του ικανότητες και ακολουθώντας κυρίως την τακτική του ανταρτοπόλεμου, κατόρθωσε να νικήσει επανειλημμένα τις ρωμαϊκές λεγεώνες που στάλθηκαν εναντίον του. Δολοφονήθηκε το 73 ή το 72 π.Χ από τον Περπέννα.

4 Cerva alba eximiae pulchritudinis et vivacissimae celeritatis a Lusitano ei quodam dono data est. 5 Hanc sibi oblatam divinitus et instinctam Dianae numine conloqui secum monereque et docere, quae utilia factu essent, persuadere omnibus instituit ac, si quid durius videbatur, quod imperandum militibus foret, a cerva sese monitum praedicabat. Id cum dixerat, universi tamquam si deo libentes parebant. 6 Ea cerva quodam die, cum incursio esset hostium nuntiata, festinatione ac tumultu consternata in fugam se prorupit atque in palude proxima delituit et postea requisita perisse creditast. 7 Neque multis diebus post inventam esse cervam Sertorio nuntiatur. 8 Tum, qui nuntiaverat, iussit tacere ac, ne cui palam diceret, interminatus est praecepitque, ut eam postero die repente in eum locum, in quo ipse cum amicis esset, inmitteret. Admissis deinde amicis postridie visum sibi esse ait in quiete cervam, quae perisset, ad se reverti et, ut prius consuerat, quod opus esset facto, praedicere; 9 tum servo, quod imperaverat, significat, cerva emissa in cubiculum Sertorii introrupit, clamor factus et orta admiratio est. Eaque hominum barbarorum credulitas Sertorio in magnis rebus magno usui fuit.

Cerva alba eximiae pulchritudinis Sertorio a Lusitano quodam dono data erat. Sertorius omnibus persuasit cervam, instinctam numine Dianae, conloqui secum et docere*, quae utilia factu essent*. Si quid durius ei videbatur, quod imperandum militibus esset, a cerva sese monitum esse* praedicabat. Ea cerva quodam die fugit et perisse* credita est. Cum aliquis Sertorio nuntiavisset cervam inventam esse*, Sertorius eum iussit tacere*; praeterea praecepit ut eam postero die repente in eum locum emitteret*, in quo ipse cum amicis futurus esset*. Postridie eius diei Sertorius, admissis amicis in cubiculum suum, dixit eis visum in somno sibi esse* cervam, quae perisset*, ad se reverti*. Cum cerva, emissa a servo, in cubiculum Sertorii introrupisset, admiratio magna orta est.

Αρκτικοί χρόνοι ρημάτων

1, do-dedi-datum-dare, δίνω

2, persuadeo-persuasi-persuasum-persuadere, πείθω [+ειδικό απαρέμφατο=πείθω κάποιον ότι... (λεκτικό ρήμα)/persuadeo+βουλητική πρόταση=πείθω κάποιον να... (κάνει κάτι) (προτρεπτικό ρήμα)]

3, instinguo-instinxi-instinctum-instinguere, κατευθύνω

3, conloquor-conlocutus sum-conloqui, κουβεντιάζω, αποθετικό

2, doceo-docui-doctum-docere, διδάσκω, υποδεικνύω

3, facio-feci-factum-facere, κάνω· προστακτική fac

2, video-vidi-visum-videre, βλέπω

1, impero, διατάζω

2, moneo-monui-monitum-monere, συμβουλεύω

1, praedico, διακηρύσσω [praedĭco1 (48)= διακηρύσσω, praedīco3=προλέγω, edīco3 (31)= διατάζω, iudĭco1 (40)= κρίνω]

3, fugio-fugi-fugitum-fugere, φεύγω

4, pereo-perivi (-ii)-peritum-perire, πεθαίνω (per+eo)

3, credo-credidi-creditum-credere, πιστεύω

1, nuntio, αναγγέλλω

4, invenio-inveni-inventum-invenire, βρίσκω

2, iubeo-iussi-iussum-iubere, διατάζω

2, taceo-tacui-tacitum-tacere, σωπαίνω

3, praecipio-praecepi-praeceptum-praecipere, καθοδηγώ

3, emitto-emisi-emissum-emittere, αφήνω

-sum-fui-/-esse, είμαι, μτχ. μελλ.: futurus

3, admitto-admisi-admissum-admittere, δέχομαι

3, dico-dixi-dictum-dicere, λέγω, (προστακτική dic)

3, revertor-reverti & reversus sum-reverti, επιστρέφω, αποθετικό & ημιαποθετικό

3, introrumpo-introrupi-introruptum-introrumpere, εισβάλλω

4, orior-ortus sum-oriri, γεννιέμαι, ανατέλλω, αποθετικό, μτχ. μέλλ. oriturus (στην οριστική του ενεστώτα, την υποτακτική του παρατατικού και στην προστακτική σχηματίζεται κανονικά κατά τη γ' συζυγία: orĕris, orĭtur, orĭmur, orimini - orĕrer, orĕrentur... Βλ. γραμματική, σελ. 126)

Συντακτικές Παρατηρήσεις

Γραμματικές Παρατηρήσεις

Ασκήσεις

Ασκήσεις Πανελληνίων