ΛατινικάΣυντακτικό

Εναντιωματικές-Παραχωρητικές προτάσεις

1. Οι εναντιωματικές προτάσεις είναι δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις. Εκφράζουν μια πραγματική κατάσταση παρά την οποία ισχύει το περιεχόμενο της κύριας πρότασης. Εισάγονται με τους συνδέσμους etsi, tametsi, quamquam + οριστική και με τους συνδέσμους cum και licet + υποτακτική. Τους συνδέσμους αυτούς τους μεταφράζουμε με το «αν και, παρόλο που, μολονότι» (αρχ. εἰ καί). Στην κύρια πρόταση υπάρχει συχνά το tamen (η παρουσία του οποίου μας βοηθάει να αντιληφθούμε ότι η δευτερεύουσα πρόταση είναι εναντιωματική). Π.χ. etsi hoc negat (cum hoc neget), verum tamen est αν και το αρνιέται, εντούτοις είναι αλήθεια.

Σημ. Ο σύνδεσμος licet συντάσσεται με υποτακτική, γιατί προήλθε από το απρόσωπο ρήμα licet = επιτρέπεται, με παράλειψη του ut + υποτακτική.

2. Οι παραχωρητικές προτάσεις εκφράζουν μια υποθετική κατάσταση που, κι αν δεχθούμε ότι αληθεύει, δεν αναιρεί το περιεχόμενο της κύριας πρότασης. Εισάγονται κυρίως με το σύνδεσμο etiamsi + υποτακτική ή οριστική· επίσης με τους συνδέσμους licet, quamvis, ut + υποτακτική. Στην ουσία πρόκειται για μια κατηγορία υποθετικών προτάσεων. Η παρουσία του tamen στην κύρια πρόταση είναι επίσης συχνή. Π.χ. etiamsi hoc negat (neget), verum tamen est ακόμη και αν το αρνιέται (το αρνιόταν), εντούτοις είναι αλήθεια.

Σημ. Η χρήση του συνδέσμου quamvis προτιμάται μπροστά από επίθετα και επιρρήματα· π.χ. quamvis ille felix sit όσο ευτυχισμένος και αν είναι.

3. Όταν στην παραχωρητική πρόταση υπάρχει υποτακτική , τότε οι προτάσεις αυτές ακολουθούν γενικά τους κανόνες της ακολουθίας των χρόνων.